Tomasz Kotkowiak

Tomasz Kotkowiak (ur. 24 października 1909 w Siedlcu koło Wolsztyna, zm. 6 maja 1996 w Zbąszynku) – budowniczy kozłów, mistrz gry na tych instrumentach. Do końca życia przekazywał tajniki dotyczące gry i budowy kozłów, uczył, co to jest historia, tradycje, folklor i kultura.

Swoją działalność pedagogiczną Tomasz Kotkowiak rozpoczął pod okiem Tomasza Śliwy w 1957 roku w Państwowym Ognisku Muzycznym w Zbąszyniu. Tutaj prowadził zajęcia ze starszymi, już zaawansowanymi muzykantami od 1959 roku w ramach Stowarzyszenia Muzyków Ludowych. Pracą tą zajmował się przez dwanaście lat, ale jak sam pisze „wszystko to mi się nie podobało, gdyż byłem podwładny komuś”. Z relacji współcześnie żyjących z Tomaszem Kotkowiakiem i z różnych materiałów źródłowych można wywnioskować, że był człowiekiem bardzo otwartym, komunikatywnym i konkretnym, ale nielubiącym, przynajmniej w dziedzinie koźlarstwa, być sterowanym.

Niezmiennym w przypadku prowadzenia przez Tomasza Kotkowiaka wszystkich uczniów było przekazanie jak najwięcej wiadomości o historii muzyki koźlarskiej i zamiłowania do folkloru. Znał kanony, jakie obowiązywały, co do składu instrumentalnego, jednak dla niego ważniejsze były inne wartości, jak sam mówił „chcę, aby pozostał po mnie ślad i dlatego chcę wyuczyć jak najwięcej młodych, chcę, aby poznali życie kulturalne i żeby wiedzieli gdzie jest ich miejsce. Nie jest dla mnie ważne czy grają w składzie autentycznym czy zdwojonym ważne, że chcą grać i żeby to podobało się ludziom”.

W podziękowaniu za wspaniałą, w oczach władz i społeczeństwa Zbąszynka, pracę, która przyczyniła się do rozsławienia tego kolejarskiego miasteczka Rada Miejska w dniu 16 października 1996, na XXVI sesji podjęła uchwałę w sprawie nadania skwerowi u zbiegu ulic Kilińskiego, Klubowej i PCK imienia Tomasza Kotkowiaka. Na skwerze stoi obelisk z tablicą w kształcie kozła, a na niej jest wizerunek mistrza z napisem „W muzyce zawarł piękno naszej ziemi”.

• Oficjalna strona internetowa Kapeli Koźlarskiej "Kotkowiacy"