Quick Facts
Biography
ท้าวทรงกันดาล นามเดิมว่า หุ่น (พ.ศ. 2383 — 16 มีนาคม พ.ศ. 2467) เป็นบาทบริจาริกาในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ให้ประสูติการพระราชโอรสพระองค์เดียวคือพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธุ์ ต้นราชสกุลสวัสดิกุล ณ อยุธยา
ประวัติ
ท้าวทรงกันดาล มีนามเดิมว่า หุ่น เกิดเมื่อปี พ.ศ. 2383 บ้างว่าเกิดในปี พ.ศ. 2385 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ไม่ปรากฏนามบิดามารดาแต่อย่างใด ทราบแต่เพียงว่าท่านเป็นหลานสาวของเจ้าจอมเถ้าแก่ท่านหนึ่ง ต่อมาได้ถวายตัวเป็นบาทบริจาริกาในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระราชโอรสเพียงพระองค์เดียวคือพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธุ์
ต่อมารัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้สถาปนาท่านขึ้นเป็น ท้าวทรงกันดาล ดำรงตำแหน่งเป็นผู้บังคับบัญชาในพระคลัง
ท้าวทรงกันดาลป่วยเป็นโรคชรา ถึงแก่อสัญกรรม ณ วังกรมพระสมมตอมรพันธุ์ เมื่อวันอาทิตย์ที่ 16 มีนาคม พ.ศ. 2466 (นับแบบปัจจุบันเป็น พ.ศ. 2467) เวลา 01.05 น. สิริอายุ 83 ปี พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นราชศักดิ์สโมสร เสด็จแทนพระองค์ในการพระราชทานน้ำหลวงอาบศพ เจ้าพนักงานเชิญศพลงลองใน ตั้งบนแท่น 2 ชั้นในท้องพระโรง ประกอบโกศแปดเหลี่ยม แวดล้อมด้วยฉัตรเบญจา 7 กรมหมื่นราชศักดิ์สโมสรทรงทอดผ้าไตรบังสุกุล พระพิธีธรรมสวดเพระอภิธรรมมีกำหนด 15 วัน พระราชทานเพลิงศพในปี พ.ศ. 2468
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
- พ.ศ. 2454 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายใน)
- พ.ศ. 2447 : เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 4 ชั้นที่ 4 (ม.ป.ร.4)
- พ.ศ. 2454 : เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 5 ชั้นที่ 2 (จ.ป.ร.2)
- พ.ศ. 2454 : เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 6 ชั้นที่ 3 (ว.ป.ร.3)
อ้างอิง
- ↑ กรมศิลปากร. สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ (2554). ราชสกุลวงศ์ (PDF). กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. p. 67. สืบค้นเมื่อ 2014-10-08.
- ↑ ส.พลายน้อย. พระบรมราชินีและเจ้าจอมมารดาแห่งราชสำนักสยาม. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ:ฐานบุ๊คส์. 2554, หน้า 311
- ↑ กัลยา เกื้อตระกูล. พระอัครมเหสี พระบรมราชินี พระชายานารี เจ้าจอมมารดา และเจ้าจอม ในรัชกาลที่ ๑-๗ กรุงเทพฯ : ยิปซี. 2552, หน้า 129
- ↑ "ข่าวอสัญญกรรม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 40 (0 ง): 1516–1517. 23 มีนาคม 2466. สืบค้นเมื่อ 8 มีนาคม2562.
{{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ "พระราชพิธีฉัตรมงคล แลถวายบังคมพระบรมรูป" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 28 (0ง): 1767. 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2454. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-10-02. สืบค้นเมื่อ 2017-04-28.
{{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|date=(help) - ↑ "พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ ฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 21 (32): 570. 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2447. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-10-02. สืบค้นเมื่อ 2012-12-21.
{{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|date=(help) - ↑ "พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ ๕ ฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 28 (0ง): 1887. 21 พฤศจิกายน พ.ศ. 2454.
{{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|date=(help) - ↑ "พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลปัตยุบันฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 28 (0ง): 80. 16 เมษายน พ.ศ. 2454.
{{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|date=(help)