Teodor Konstanty Orzechowski

Teodor Konstanty Orzechowski Biberstein herbu Rogala (zm. 1730) – działacz kalwiński i parlamentarny, prawnik, podstoli lubelski, kasztelan małogoski.

Rodzina

Był synem Pawła Bogusława (zm.1694). Miał dwóch braci Jana Karola, chorążego lubelskiego (zm.1699 i Krzysztofa Władysława. Do Orzechowskich należały Bełżyce wraz z okolicznymi wsiami. Teodor Konstanty Orzechowski był prawnukiem marszałka sejmu elekcyjnego i patrona braci polskich Pawła Orzechowskiego, co można zobrazować następująco:

• Jan Orzechowski, kasztelan chełmski, kalwinista, zm. 1567
  • Paweł Orzechowski, ur. ok. 1550, podkomorzy chełmski, starosta suraski, arianin, patron braci polskich, zm. 1612
    • Paweł Orzechowski (młodszy), arianin, kalwin, poseł na Sejm, zm. 1632
      • Paweł Bogusław Orzechowski, był wielokrotnie posłem lubelskim na sejm, chorąży lubelski, działacz kalwiński, zm. 1694
        • Teodor Konstanty Orzechowski zm. 1730

Kariera

• 1673 - studiuje na Uniwersytecie Viadrina we Frankfurcie nad Odrą
• 1690 – ożenił się z Marianną z Zielińskich. Ze związku tego urodził się syn Paweł.
• 3 kwietnia 1694 – w wyniku podziału majątku otrzymuje 6 wsi pełnych i 1 częściową położonych wokół Bełżyc, otrzymuje też bibliotekę bełżycką
• 1699 – był deputatem do sądów kapturowych województwa lubelskiego, w roku następnym był elektorem z tegoż województwa,

• 1701 – jako podstoli lubelski był posłem na sejm 1701/1702
• wraz z Janem Gałęzowskim, pisarzem ziemskim lubelskim wykupił w czasie wojny północnej od Szwedów księgi grodzkie lubelskie i Trybunału Lubelskiego i ulokował je w twierdzy zamojskiej; otrzymał za to nagrodę od sejmu lubelskiego.
• kontynuował tradycje rodu i był protektorem zborów kalwińskich, obwiniany i nękany różnymi pozwami sądowymi,
• ma liczne procesy o dziesięcinę, prowadzi spór majątkowy z Felicjanem Gałęzowskim, który w roku 1713 kupił Bełżyce, spór ten z czasem przekształcił się w konflikt na tle wyznaniowym
• 1725 - jest fundatorem późnobarokowego kościoła drewnianego pw. św. Teodora w Wojciechowie, prowadzi korespondencję z franciszkaninem ks. Łapczyńskim, postanawia przejść na katolicyzm,
• 1726 – dekretem trybunalskim zobowiązany zostaje do spalenia swej biblioteki, dekretowi temu się nie podporządkowuje,
• 1727- przechodzi na katolicyzm , wcześniej uczynił to jego syn Paweł (1726) i zięć. Przy kalwinizmie pozostają jego żona, córki i synowa, które dalej patronują zborowi kalwińskiemu.
• 15 czerwca 1729 - otrzymuje kasztelanię małogoską,
• umiera w roku 1730, pochowany zostaje w Wojciechowie .

Zobacz też

• Protestantyzm na Lubelszczyźnie
• Kalwinizm
• Zbór kalwiński w Bełżycach
• Kasztelani i starostowie małogoscy

Przypisy

Bibliografia

• Polski Słownik Biograficzny, t. 24, s. 295-296

Linki zewnętrzne

• Kościół Ewangelicko-Reformowany (kalwinizm) w Polsce
• Bełżyce
• Sejm dawnej Polski
• Krupe
• Ci wielcy Polacy to nasza rodzina