Teodor Knorr

Teodor Edward Knorr (ur. 2 grudnia 1822 w Toruniu, zm. po 1840), malarz toruński, głównie portrecista.

Był synem Piotra i Anny Marii z domu Knaack. W latach 1836-1838 uczył się malarstwa w warsztacie Georga Adalberta (Jerzego Wojciecha) Jacobiego, u którego wykonał pracę czeladniczą — rysunek Alegoria wiary, przedłożony cechowi malarzy i rzeźbiarzy 20 kwietnia 1840.

Zachowało się dziewięć obrazów pędzla Knorra, z czego kilka jest podpisanych przez niego, a pozostałe mu przypisano po analizie stylu. Był twórcą portetów członków najbliższej rodziny, najprawdopodobniej ojca, matki i siostry, a także postaci historycznych — Napoleona, Fryderyka II, Fryderyka Wilhelma III, Fryderyka Wilhelma IV. Wśród zachowanych prac są też dwa obrazy z gatunku malarstwa rodzajowego — Kobieta z koszem jaj oraz Awantura domowa.

Knorr tworzył obrazy olejne na płótnie. Malarz koncentrował się wyłącznie na samej osobie portretowanej, którą umieszczał na neutralnym tle, zapewne w związku z niskimi umiejętnościami w odtwarzaniu wnętrz i pejzaży; zgodnie z tendencjami kształcenia w cechu malarskim odtwarzał natomiast starannie ubiór postaci. Braki w wyszkoleniu artystycznym wpłynęły również na uproszczenie formy malarskiej.

Cztery z zachowanych prac Teodora Knorra sygnowane są datami 1839 i 1840. Pozostałe prace powstały najpewniej w tym samym okresie. Brak danych o późniejszych pracach i życiu młodego malarza pozwala przypuszczać, że albo zmarł młodo, albo wyjechał rychło z Torunia, albo wreszcie porzucił próby artystyczne na rzecz malarstwa pokojowego, wzorem wielu kolegów z cechu.

Obrazy Knorra znalazły się w zbiorach Muzeum Okręgowego w Toruniu (sześć) oraz w Centralnej Składnicy Muzealnej Ministerstwa Kultury i Sztuki w Kozłówce koło Lublina (trzy, przekazane przez toruńskie muzeum).

• Jadwiga Kruszelnicka, Teodor Edward Knorr (1822-?), malarz toruński, w: Artyści w dawnym Toruniu (pod redakcją Józefa Poklewskiego), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa-Poznań-Toruń 1985, s. 166-170
• Jadwiga Kruszelnicka, Teodor Edward Knorr, w: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających (zmarłych przed 1966 r.), tom IV (pod redakcją Jolanty Maurin Białostockiej i Janusza Derwojeda), Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1986, s. 33