Tasos Gritsopoulos

Ο Τάσος Αθ. Γριτσόπουλος (Δημητσάνα, Ιανουάριος 1911 – Αθήνα, 21 Δεκεμβρίου 2008) υπήρξε ιστορικός, ιστοριοδίφης, φιλόλογος και συγγραφέας.

Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών την περίοδο 1928-1932 ενώ υπηρέτησε το 1940 ως έφεδρος ανθυπολοχαγός στον ελληνοϊταλικό πόλεμο. Στα 1940 διορίστηκε επιμελητής αρχαιοτήτων Γορτυνίας ενώ στη συνέχεια έφορος του φορέα με τον τότε τίτλο «Δημόσια Βιβλιοθήκη της Σχολής της Δημητσάνας, Ιστορικό Αρχείο Γορτυνίας». Αργότερα, το 1949, ταξινόμησε το Αρχείο Βλαχογιάννη στα Γενικά Αρχεία του Κράτους. Την περίοδο 1940-1954 εκδίδει παράλληλα διάφορα λαογραφικά μελετήματα σε σχέση με τη γενέτειρά του Δημητσάνα. Τον ενδιέφερε επίσης η μελέτη και άλλων αρχείων της Πελοποννήσου, όπως της Ηλείας, της Γορτυνίας, της λοιπής Αρκαδίας κ.λπ.

Το 1958 πήρε μετάταξη στη Μέση Εκπαίδευση και το 1967 έφτασε στο βαθμό Γενικού Επιθεωρητή και Επόπτη Μέσης Εκπαίδευσης. Το 1962 υπηρέτησε στο Γυμνάσιο Δημητσάνας, ενώ παράλληλα διατηρούσε, χωρίς αμοιβή, τη θέση του εφόρου της εκεί Βιβλιοθήκης. Κατά τη θητεία του στη Μέση Εκπαίδευση, μεταξύ 1962-1968, υπηρέτησε σε διάφορα Γυμνάσια και Λύκεια: στην Τρίπολη, το Μοσχάτο, τον Πειραιά, στο Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης και στη Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία. Το έτος 1966 ανακηρύχτηκε Διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών με βαθμό «άριστα».

Το 1969 εξελέξη στο αξίωμα του γενικού γραμματέα, ενώ λίγο αργότερα σε αυτό του προέδρου της Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών, θέσεις από τις οποίες εργάστηκε με τέτοιο τρόπο ώστε συνέβαλε στο να αποκτήσει η Εταιρεία αίγλη, μεγάλη επιστημονική καταξίωση και διεθνή αναγνώριση. Ο Κωνσταντίνος Ρωμαίος τον χαρακτήρισε στα 1986 ως στηλοβάτη και αναμορφωτή της Εταιρείας καθώς και πραγματικό ευεργέτη της. Κατέχοντας θέσεις ευθύνης στην Εταιρεία Πελοποννησιακών Σπουδών επόπτευε την περιοδική επιστημονική έκδοσή της με την ονομασία «Πελοποννησιακά» ενώ η Εταιρεία επί Γριτσόπουλου εξέδοσε επίσης πρακτικά επιστημονικών συνεδρίων τοπικών και διεθνών σπουδών τα οποία διοργάνωσε η ίδια. Υπήρξε πρόεδρος της Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών την περίοδο 1987-2008, μέχρι και τον θάνατό του. Οι 5.000 τόμοι της προσωπικής του βιβλιοθήκης αποτέλεσαν τη βάση της βιβλιοθήκης της Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών.

«Ο Γριτσόπουλος στα χρόνια της ενεργής συγγραφικής του δραστηριότητας δημοσιεύει κυρίως ποικίλα άρθρα και μονογραφίες με έμφαση στη εκκλησιαστική ιστορία και την ιστορία των νεώτερων χρόνων της τουρκοκρατίας, όπως αναφέρει ο ίδιος, και των χρόνων της Ελληνικής Επανάστασης. Επιδιώκει να επιστρέψει και να εργαστεί στον τόπο που γεννήθηκε τη Δημητσάνα και του δίνεται η ευκαιρία μέσω της δημιουργίας του αρχείου και της Βιβλιοθήκης».

Συμμετείχε επίσης ενεργά τόσο στην Εταιρεία Ιστορικών Σπουδών επί του Νεωτέρου Ελληνισμού, αρχικά ως γενικός γραμματέας και μετέπειτα πρόεδρος και διηύθυνε την περιοδική επιστημονική έκδοσή της με την ονομασία «Μνημοσύνη», όσο και ως ιδρυτής και πρόεδρος της Ενώσεως Επιστημονικών Εταιρειών Ελλάδος και διηύθυνε την περιοδική επιστημονική έκδοσή της με την ονομασία «Επιστημονική Κυψέλη».

Συμμετείχε επίσης σε αρκετά συμβούλια διαχείρισης κληροδοτημάτων και φιλανθρωπικών δράσεων. Λίγες ημέρες πριν αποβιώσει είδε τα Αρχεία Αντωνόπουλου να γίνονται κτήμα της Βιβλιοθήκης Δημητσάνας.

(ενδεικτικά)

Αυτοτελή έργα-Βιβλία-Μελέτες

• 170 Γορτυνιακά Δημοτικά Τραγούδια (Κείμενα – Μουσική Βυζαντινή, Εὐρωπαϊκή), Συλλογή – μεταγραφή – Μουσική Εἰσαγωγή: Δημήτριος. Κ. Κυριακόπουλος. Εἰσαγωγικές Σημειώσεις – Κατάταξις – Σχόλια: Τάσος Αθ. Γριτσόπουλος, Εταιρεία Πελοποννησιακών Σπουδών, Αθήναι 1992.
• Γορτυνιακά Θέματα, τομ. Α΄-Γ΄, Αθήναι 2008.
• Εισαγωγή είς τήν Νέαν Ελληνικήν Λογοτεχνίαν, τομ. Α΄, Βιβλιοπωλείον «ο Παν», Εν Αθήναις 1969.
• Εκκλησιαστική Ιστορία και Χριστιανικά Μνημεία Κορινθίας, τομ. Α΄, Ιστορία, Βιβλιοπωλείον «ο Παν», Αθήναι 1973. = Πελοποννησιακά, τομ. Θ΄.
• Η Εκκλησία της Πελοποννήσου μετά την Άλωσιν, Εταιρεία Πελοποννησιακών Σπουδών, Αθήναι 1992 = Πελοποννησιακά, τομ. ΙΖ΄, ΙΗ΄, ΙΘ΄.
• Η παρά την Δημητσάναν μονή της Παναγίας της Αιμυαλούς, 1947, 2000 (β΄ έκδοση επαυξημένη).
• Θεία ραψωδία: εκλογή πρώτη από το βιβλίο των ψαλμών, Τύποις Κλεισιούνη, Εν Αθήναις 1950.
• Ιερά Μονή Φανερωμένης Χιλιομοδίου, εκδ. Ι. Μονής Παναγίας Φανερωμένης, Αθήνα 1996.
• Ιστορία της Γαστούνης, τομ. Α΄-Β΄, εκδ. Δήμου Γαστούνης, Αθήνα 1998-1999.
• Ιστορία της Τριπολιτσάς, τομ. Α΄-Γ΄, έκδ. Ένωσης Τριπολιτών Αττικής, Αθήνα 1972-1976.
• Ιστορία του Γερακίου, Έκδοσις του Συνδέσμου των εν Αττική Γερακιτών, Αθήναι 1982.
• Ιστορικά μελετήματα περί της Ελληνικής Επαναστάσεως, τομ. Α΄, Ψυχογραφική παρουσίασις του πρωταγωνιστού της ένοπλης εξεγέρσεως του Έθνους Γρηγορίου Δικαίου Παπαφλέσσα, Αθήναι 2007.
• Λιμποβίσι και Αρκουδόρρεμα: τα λημέρια των Κολοκοτρωναίων, Εν Αθήναις 1960.
• Λόγοι και άρθρα, Επιστημονική βιβλιοθήκη, αριθ. 12, Εταιρεία Πελοποννησιακών Σπουδών, Αθήναι 2005.
• Μελέτη περί του βίου και ακολουθία του από Φιλιππουπόλεως Οικουμενικού Πατριάρχου Διονυσίου Α΄ του εκ Δημητσάνης, Αθήνα 1955.
• Μονή Προδρόμου Γορτυνίας, 1960.
• Μονή Φιλοσόφου, Εν Αθήναις 1960.
• Μυστράς, 1966.
• Πατριαρχική Μεγάλη τού Γένους Σχολή, Βιβλιοθήκη της εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας , αριθ. 37, τομ. Α΄-Β΄, Εν Αθήναις 1966 & 1971.
• Πνευματική πορεία προς το 1821.
• Συμβολή εις την εκκλησιαστικήν ιστορίαν του Ραιδεστού, Εταιρεία Θρακικών Μελετών, αριθ. 21, Εν Αθήναις 1953.
• Σχεδιάσματα (συλλογή μελετημάτων), εκδ. Γ. Φέξης, Εν Αθήναις 1963.
• Σχολή Δημητσάνης, Εν Αθήναις 1962.
• Τα Ορλωφικά: η εν Πελοποννήσω επανάστασις του 1770 και τα επακόλουθα αυτής, Eν Αθήναις 1967. = Μνημοσύνη – Παράρτημα, αριθ. 1.
• Τα χωριά του Φαλάνθου: Αλωνίσταινα – Αρκουδόρρεμα – Ζαράκοβα – Καρδαράς – Λιμποβίσι – Λυκόχια – Μανταίικα – Νταβιές – Πιάνα – Ροεινό – Συλίμνα – Τσελεπάκου – Χρυσοβίτσι, Επιστημονική βιβλιοθήκη, αριθ. 6, Εταιρεία Πελοποννησιακών Σπουδών, εκδ. Αδελφότητος Αλωνιστιωτών Αθήνας, Αθήναι 1994.

Άρθρα

(ενδεικτικά)

• «Άβδηρα», Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, (1962).
• «Αι πηγαί της ιστορίας της μονής Φιλοσόφου», Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, τομ. ΚΖ΄ (1957), σελ. 75-88.
• «Αι ρίζαι του Νέου Ελληνισμού», Μνημοσύνη, τομ. 4 (1972-1973), σελ. 242-249.
• «Αμερικανικός Φιλελληνισμός. Ένα γράμμα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη προς τον Εδ. Έβερετ», Ελληνική Δημιουργία, τχ. 99 (15 Μαρτίου 1952), σελ. 358-362.
• «Άνθιμος Καράκαλλος, επίσκοπος Μεθώνης, ο εκ Δημητσάνης, και η σωζομένη αλληλογραφία αυτού», 1953.
• «Βαπτιστικά ονόματα εκ Πελοποννήσου των χρόνων της Τουρκοκρατίας», Λαογραφία. Δελτίον της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, τομ. 16 (1956-1957), σελ. 337-374.
• «Γαβριήλ ο αρχιεπίσκοπος Αχριδών», Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τομ. 4 (1964), στ. 115-117.
• «Γεώργιος Ζαβίρας ο Σιατιστεύς, θεράπων του Λογίου Ερμού και του Κερδώου», στο: Πνευματικοί άνδρες της Μακεδονίας κατά την Τουρκοκρατίαν, Θεσσαλονίκη 1972, σελ. 135-184.
• «Γρηγόριος Δικαίος-Παπαφλέσας», Μνημοσύνη, τομ. 11 (1988-1990).
• «Γρηγόριος Ε΄, ο πατριάρχης του έθνους», Δελτίο Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τομ. 14 (1959), σελ. 164-229.
• «Γρηγόριος ο Ε΄», Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τομ. 4 (1964), στ. 735-741.
• «Γρηγόριος ο Ευρίπου, ο Αργυροκαστρίτης», Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τομ. 4 (1964), στ. 802-803.
• «Δεόρτζης Αλέξανδρος», Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τομ. 4 (1964), στ. 1011.
• «Δημητρίου Υψηλάντου Απολογία», Μνημοσύνη, τομ. 6 (1976-1977),.
• «Διάγραμμα της ιστορίας των σχολείων των Αθηνών κατά την Τουρκοκρατίαν» - α΄ μέρος, Τα αθηναϊκά, τχ. 28 (Σεπτέμβριος 1964), σελ. 1-14.
• «Διάγραμμα της ιστορίας των σχολείων των Αθηνών κατά την Τουρκοκρατίαν» - β΄ μέρος, Τα αθηναϊκά, τχ. 29 (Χριστούγεννα 1964), σελ. 1-15.
• «Διακήρυξις του υπουργού της θρησκείας (1822) περί απονομής τιμών στους πεσόντας αγωνιστάς», Μνημοσύνη, τομ. 10 (1985-1987), σελ. 357-366.
• «Ειδήσεις προξένων ξένων κρατών περί Κιμώλου και Κιμωλιών», Κιμωλιακά, τομ. 5 (1975), σελ. 5-50.
• «Εκκλησιαστική Ιστορία Κορινθίας», Πελοποννησιακά, τομ. Θ΄ (1972), σελ. 9-356.
• «Ένα τραγούδι του Τσοπανάκου», 1940.
• «Ευεργετήριον γράμμα του Πατριάρχου Γρηγορίου Ε΄», Αρχείο Θρακικού Λαογραφικού και Γλωσσικού Θησαυρού, τομ. ΙΣΤ΄ (1951) σελ. 229-234.
• «Η αρχιεπισκοπή Δημητσάνης και Αργυροκάστρου», Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, τομ. Κ΄ (1950), σελ. 209-256.
• «Η Βιβλιοθήκη Δημητσάνης», 1939.
• «Η Διαθήκη Άνθιμου Γαζή», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τομ. ΙΕ΄ (1961), σελ. 351-355.
• «Η είς Βοστίτζαν μυστική συνέλευσις των Πελοποννησίων ηγετών (26-29 Ιαν. 1821)», Μνημοσύνη, τομ. 4 (1972-73), σελ. 3-60.
• «Η Επισκοπή Ρέοντος και Πραστού κατά τον ΙΖ΄ αιώνα», Χρονικά των Τσακώνων, τομ. Ζ΄ (1986), σελ. 35-55.
• «Η Εκκλησία της Πελοποννήσου μετά την Άλωσιν», Πελοποννησιακά, τομ. ΙΘ΄ (1989-1990), σελ. 1-224.
• «Η Εκκλησία της Πελοποννήσου μετά την Άλωσιν», Πελοποννησιακά, τομ. ΙΗ΄ (1989-1990), σελ. 1-167.
• «Η Εκκλησία της Πελοποννήσου μετά την Άλωσιν», Πελοποννησιακά, τομ. ΙΖ΄ (1987-1988), σελ. 1-135.
• «Η μονή Φιλοσόφου κατά τους ΙΣΤ΄, ΙΖ΄ αιώνας», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τομ. ΙΒ΄, σελ. 103-136.
• «Η μπαρούτη της Δημητσάνας», Ελληνική Κύπρος, αριθμ. 24 (Λευκωσία 1951), σελ. 94.
• «Η μυστική συνέλευσις της Βοστίτζας (26-29 Ιαν. 1821) και η ιστορική σημασία αυτής», στα: Πρακτικά του Α΄ εν Πάτραις Τοπικού Συνεδρίου Αχαϊκών Σπουδών, Εν Αθήναις 1974, σελ. 38-48.
• «Η Πελοποννησιακή Παιδεία μετά τήν Άλωσιν», στα: Πρακτικά Β΄ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών (Πάτραι, 25-31 Μαΐου 1980), τομ. Α΄, Αθήνα 1981-1982, σελ. 197-302.
• «Η συγγραφή της τοπικής ιστορίας», Πελοποννησιακά, τομ. ΚΓ΄ (1978-1979), σελ. 115-119.
• «Η συνέλευσις των προεστών εις Ζαράκοβαν», Αθηνά, τομ. 73-74 (1972-1973), σελ. 168-206.
• «Θεοδώρητος Κριτής, μητροπολίτης Λακεδαιμονίας, ο εκ Δημητσάνης», 1949.
• «Ιστορία των Πατρών του Στεφ. Θωμοπούλου», Πελοποννησιακά, τομ. Η΄ (1971), σελ. 473-475.
• «Ιστορική παράδοσις τοπωνυμιών περιοχής Δημητσάνας», 1987-1988.
• «Ιστοριογραφία του Αγώνος», Μνημοσύνη, τομ. 3 (1970-1971),.
• «Κατάλογος συνδρομητών Πελοποννησίων εις την μελετωμένην κοινήν επιστημονικήν Σχολήν», Πελοποννησιακά, τομ. Η΄ (1971), σελ. 476-481.
• «Κατάλογος των χειρόγραφων κωδίκων της Βιβλιοθήκης της Σχολής Δημητσάνης», Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, τομ. ΚB΄ (1952), σελ. 183-226.
• «Κλεφτο-αρματολικά Πελοποννήσου και η επίθεσις κατά του Πρωτοσυγκέλλου», Πελοποννησιακά, τομ. ΙΕ΄ (1982-84), σελ. 1-74.
• «Κύριλλος Ανδρόνικος, μητροπολίτης Ξάνθης και είτα Δρύστας, ο εκ Δημητσάνης», 1952.
• «Λαμπάκης Γεώργιος», Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τομ. 8 (1966), στ. 100-102.
• «Μάνη», Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τομ. 8 (1966), στ. 556-570.
• «Μελέτη περί του βίου και ακολουθία του από Φιλιππουπόλεως οικουμ. Πατριάρχου Διονυσίου Α΄ του εκ Δημητσάνης (1466-1472, 1488-1490) μετά συμβολής εις την εκκλησιαστικήν ιστορία Φιλιππουπόλεως κατά τον ΙΖ΄ αιώνα», Αρχείο Θρακικού Λαογραφικού και Γλωσσικού Θησαυρού, τομ. ΙΘ΄-Κ΄ (1955),.
• «Μητροπολίτης Αμυκλών και Τριπολιτζάς Δανιήλ Παναγιωτόπουλος», Θεολογία, τομ. ΛΑ΄ (1960), σελ. 424-443.
• «Μια επιστολή του Καλ. Καστόρχη προς Γεράσιμον Παγώνη», 1958.
• «Ναοί της Δημητσάνας», 1954.
• «Νεκρολογίαι: Νίκος Α. Βέης», Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, τομ. ΚΗ΄ (1958), σελ. 458-464.
• «Νεόφυτος Καράκαλλος, μητροπολίτης Μονεμβασίας, ο εκ Δημητσάνης», 1950.
• «Ο αντικληρικός Κοραής εκ της αλληλογραφίας του με τον Πρωτοψάλτην Δημ. Λώτον», Θεολογία, τομ. 56 (Οκτώβριος-Δεκέμβριος 1985), σελ. 830-877.
• «Ο εθνομάρτυς μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Ιωσήφ Δαλιβήρης ο από Δράμας Αρχειοθετήθηκε 2020-10-26 στο Wayback Machine.», Μακεδονικά, τομ. 4 (1960), σελ. 470-494.
• «Ο Ιεροσολύμων Γερμανός (1534-1579)», Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, τομ. ΚH΄ (1958), σελ. 406-413.
• «Ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Κύριλλος Ε΄ ο Καράκαλλος», Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, τομ. ΚΘ΄ (1959), σελ. 367-389.
• «Ο Πατριάρχης του Γένους», Δελτίον Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας, τομ. 14 (1960), σελ. 164-229.
• «Ο πατριαρχικός αφορισμός κατά Υψηλάντη και το πραγματικόν αυτού νόημα», Μνημοσύνη, τομ. 14 (1998-2000), σελ. 3-32.
• «Ο Στασινός της Άκοβας και η οικογένεια Λαμπαρδοπούλου της Δημητσάνης», 1953.
• «Οι Ναυπλιείς τοιχογράφοι Μόσχοι και η διακόσμησις της μονής Βουλκάνου», Πελοποννησιακά, τομ. ΙΑ΄ (1975), σελ. 1-30.
• «Οικισμοί του Μοριά κατά το έτος 1828», Πελοποννησιακά, τομ. Η΄ (1971),.
• «Ολίγα περί Κρυφού Σχολειού και άλλα τινά», Μνημοσύνη, τομ. 5 (1973-1975), σελ. 399-405.
• «Ολίγα περί της ζωής των κλεφτών. Από δημοτικά τραγούδια της Ανδριτσαίνης», ΟΧ, τομ. 4 (1973), σελ. 93-97.
• «Παρατηρήσεις επί μιας νέας μελέτης περί του πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Γρηγορίου Ε΄», Μνημοσύνη, τομ. 6 (1976-1977), σελ. 299-352.
• «Παρουσία ζωγράφων εξ Αργολίδος κατά του ΙΖ΄και ΙΗ΄ αιώνας», στα: Πρακτικά του Β΄ Τοπικού Συνεδρίου Αργολικών Σπουδών, έκδ. Εταιρεία Πελοποννησιακών Σπουδών, Αθήνα 1989, σελ. 262-295.
• «Πατριαρχικά γράμματα υπέρ της μονής του Φιλοσόφου», Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, τομ. ΚΣ΄ (1956), σελ. 198-230.
• «Πατρίς και μονή μετανοίας Δοσίθεου Ιεροσλύμων», Θεολογία, τομ. 41, τχ. 2 (Απρίλιος-Ιούνιος 1970), σελ. 283-303.
• «Πέντε πατριαρχικά γράμματα (1607-1659) αφορώντα εις την μητρόπολιν Μονεμβασίας», Ξένιον, τομ. 1 (1973), σελ. 497-525.
• «Πρώτη περίοδος λειτουργίας της Πατριαρχικής Σχολής Κωνσταντινούπολης», Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, τομ. 34 (1965), σελ. 222-297.
• «Πωλητήρια και άλλα έγγραφα της παρά την Δημητσάναν Μονής Φιλοσόφου», 1950.
• «Ρήγας. Ο Βελεστινλής-Φεραίος», Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τομ. 10 (1967), στ. 792-799.
• «Σουλτανικόν φερμάνιον επί κληρονομικής διαφοράς της εν Γορτυνία μονής Αιμυαλούς», 1956.
• «Στέφανος Ν. Θωμόπουλος. Πρώτη και τελική μορφή της Ιστορίας των Πατρών», στο: Τόμος Τιμητικός Κ.Ν. Τριανταφύλλου, εκδ. Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία Πελοπονήσσου, Πάτρα 1990, σελ. 94-99.
• «Σύντομον σχεδιάσμα συγγραφής της Γενικής Ιστορίας του Αιγίου», στα: Πρακτικά του Εκτάκτου Αχαϊκού Ηλειακού Συμποσίου (Αίγιον, 26-28 Μαΐου 2006) = Πελοποννησιακά – Παράρτημα 28 (2009), σελ. 11-16.
• «Τα Κληροδοτήματα Δημητσάνης», 1946.
• «Tα χρόνια της αρχιερατείας Γρηγορίου Ε΄ στην Σμύρνην», Μικρασιατικά Χρονικά, τομ. 12 (1965), σελ. 369-402.
• «Τέσσαρα πατριαρχικά έγγραφα αναφερόμενα εις μητρόπολιν Παλαιών Πατρών», 1959.
• «Το αληθινό πρόσωπο του πρώην Κορίνθου Μακάριου Νοταρά», Πελοποννησιακά, τομ. ΚΗ΄ (2005-2006), σελ. 1-8.
• «Το αμφισβητούμενον Κρυφό Σχολειό». Αναδημοσίευση από το περιοδικό «Εκκλησία», 2004. Ανακτήθηκε: 24/10/2018.
• «Το Κρυφό Σχολειό», Παρνασσός, τομ. Δ΄ (1962), σελ. 66-90.
• «Το Κρυφό Σχολειό. Παιδεία των Ελλήνων – Οργάνωσις αυτής μετά την Άλωσιν», Πελοποννησιακά, τομ. ΙΓ΄ (1978-1979), σελ. 1-52.
• «Υπό των Μόσχων διακόσμηση του καθολικού την μονήν Αιμυαλών. Ανέκδοτα έγγραφα Δημητσανιτών», 1972.
• «Χριστιανικά μνημεία της περιοχής Σοφικού», στα: Πρακτικά του Α΄ Τοπικού Συνεδρίου Κορινθιακών Ερευνών (Κόρινθος, 27-28 Απριλίου 1974) = Πελοποννησιακά – Παράρτημα 2 (1975), σελ. 161-171.

Βιβλιοκριτικές [1]

Έχει δημοσιεύσει βιβλιοκρισίες σε έγκυρα επιστημονικά περιοδικά, όπως: στο «Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας», στην «Επετηρίδα της Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών», στον «Παρνασσό», στα «Ελληνικά», στα «Μακεδονικά» και συστηματικώς και με υπεύθυνη αποστολή, όπως ο ίδιος ανέφερε, στα «Πελοποννησιακά» και στην «Μνημοσύνη».

Εισηγήσεις-Ομιλίες

(ενδεικτικά)

• «Αργολικό Ιστορικό Αρχείο (1791 – 1878)». Περίληψη ομιλίας -που αφορά στην έκδοση του «Αργολικού Ιστορικού Αρχείου» από το Σύλλογο Αργείων «Ο Δαναός» και εκφωνήθηκε στην αίθουσα του «Δαναού» την 3η Μαΐου 1994- δημοσιευμένη στην ιστοσελίδα argolikivivliothiki.gr. Ανακτήθηκε: 24/10/2018.
• «Η Αρκαδία στην Ελληνική Επανάσταση». Εισήγηση στο Α' Παγκόσμιο Διαδικτυακό Παναρκαδικό Συνέδριο. Δημοσίευση στην ιστοσελίδα conference.arcadians.gr. Ανακτήθηκε: 24/10/2018.
• «Πως το υπόδουλον ελληνικόν έθνος έφτασε στην ένοπλη εξέγερση το 1821». Από τον πανηγυρικό λόγο που εκφωνήθη για την επέτειο της 25ης Μαρτίου 1821 στο Πανεπιστήμιο Πατρών (Αθήναι 1995). Διαδικτυακή αναδημοσίευση σε επτά μέρη στην ιστοσελίδα arcadia.ceid.upatras.gr. Ανακτήθηκε: 24/10/2018.

Λοιπά

• Υπόμνημα περί της δράσεως και των δημοσιευμάτων: μετά της αναγκαίας αναλύσεως αυτών, Εν Αθήναις 1976.

Συμμετοχή σε συλλογικά έργα

(ενδεικτικά)

• Μορφές του '21: Κολοκοτρώνης, Καραϊσκάκης, Ανδρούτσος, Τάσος Αθ. Γριτσόπουλος, Ιωάννα Κ. Γιανναροπούλου, Χρίστος Δ. Δημητρόπουλος κ.ά. Έκδοση της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία», Χ. Κ. Τεγόπουλος Εκδόσεις Α.Ε., Αθήνα 2009. (Τα κείμενα του συλλογικού αυτού έργου συγκροτήθηκαν από κείμενα τευχών του περιοδικού Ε- Ιστορικά.)
• Νεομάρτυρες Πελοποννήσου. Ιστορικό συμπόσιο στην μνήμη του νεομάρτυρα Πελοποννήσου, Τρίπολις, 19-21 Σεπτεμβρίου 2003, εισήγηση: Αλέξανδρος, Μητροπολίτης Μαντινείας και Κυνουρίας, π. Καρπαθίου Στυλιανός, Μαρία Μαντουβάλου, Κρικώνης Χρίστος, Τάσος Αθ. Γριτσόπουλος κ.ά. Εκδόσεις Φύλλα, Τρίπολη 2003. ISBN 960-8462-35-5, ISBN-13 978-960-8462-35-9.

Επιμέλειες

(ενδεικτικά)

• Γεώργιος Ζαβίρας, Νέα Ελλάς ή Ελληνικόν θέατρον, εκδ. Γ. Π. Κρέμου, Αθήνα 1872. Ανατύπωσις Α΄ εκδόσεως υπό Τ. Γριτσόπουλου, σειρά: Επιστημονικαί πραγματείαι. Σειρά φιλολογική και θεολογική, αριθ. 11, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Αθήνα 1972.
• Θεόδωρου Κ. Κολοκοτρώνη, Διήγησις συμβάντων τής Ελληνικής φυλής από τό 1770 έως τά 1836, φωτομηχανική επανέκδοσις, Είσαγωγή-Εύρετήριον-Επιμέλεια: Τ. Αθ. Γριτσοπούλου, εκδ. Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών, Αθήναι 1981.
• Μιχαήλ Γ. Οικονόμου-Καζής, Ιστορικά της ελληνικής Παλιγγενεσίας ή ο ιερός των Ελλήνων αγών, Ιωάννα K. Γιανναροπούλου, Τάσος Αθ. Γριτσόπουλος, Φωτομηχανική επανέκδοσις (εκ της πρώτης εκδόσεως), σειρά: Εκδόσεις της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Σχολής Δημητσάνης, αριθ. 3, Δημόσια Βιβλιοθήκη της Σχολής Δημιτσάνας, Αθήναι 1976.
• Μητροπολίτου Παλαιών Πατρών Γερμανού, Απομνημονεύματα, επιμ. εισαγ.: Ιωάννα Γιανναροπούλου, Τάσος Γριτσόπουλος, Εκδόσεις της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Σχολής Δημητσάνης, Αθήναι 1975.
• Σύλλογος Αργείων «Ο ΔΑΝΑΟΣ», Έτος Εκατονταετηρίδας (1894-1994). ΑΡΓΟΛΙΚΟΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ ΑΡΧΕΙΟΝ 1791-1878, Έκδοση μ’ ευθύνη των Τάσου Αθ. Γριτσόπουλου – Κων. Λ. Κοτσώνη, Αθήναι 1994, σελ. 567 (ανατύπωση από τον τομ. Κ΄ (1992-93) του περιοδικού «Πελοποννησιακά».)
• Χρυσανθόπουλος Φώτιος, Απομνημονεύματα περί της Ελληνικής επαναστάσεως, φωτομηχανική επανέκδοσις, σειρά: Επιστημονικαί εκδόσεις, αριθ. 1, Εταιρεία Πελοποννησιακών Σπουδών, Αθήναι 1974.
• έκδοση των έργων του Αμβρόσιου Φραντζή.

Έχει ανακηρυχτεί για το σύνολο του πνευματικού του έργου Επίτιμος Δημότης των δήμων Τριπόλεως και Γαστούνης, ενώ έχει δεχθεί πολλές τιμητικές διακρίσεις από διάφορα επιστημονικά σωματεία, όπως η «Εταιρεία Φίλων του Λαού Αθηνών», ο Σύλλογος Αργείων «Ο Δαναός», ο Προοδευτικός Σύλλογος Ναυπλίου «Ο Παλαμήδης», η «Διακίδειος Σχολή Λαού Πατρών», ο «Σύλλογος προς Διάδοση των Γραμμάτων Καλαμάτας», η «Εταιρεία Βυζαντινών Σπουδών», η «Επιστημονική Εταιρεία Αθηνών», η «Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών» και «Αρχαιολογική Εταιρεία». Βραβεύτηκε επίσης από την Ακαδημία Αθηνών.

Τιμήθηκε επίσης: από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο με το οφφίκιο του «Άρχοντος Μεγάλου Ιερομνήμονος της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας», από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χριστόδουλο με τον «Χρυσό Σταυρό του Αποστόλου Παύλου» της Εκκλησίας της Ελλάδος, και από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο με το παράσημο του «Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος».

• Χρήστος Χρυσανθόπουλος, Πελοποννησιακή τοπική ιστορία και ιστοριογραφία στον 20ο αιώνα. Εργασία στα πλαίσια της δράσης «Αριστεία Ι - Η Ελληνική Ιστοριογραφία στον 20ό αιώνα: Η προβληματική για την εθνική ταυτότητα και τον εκμοντερνισμό» (κωδ. 2644). Ηλεκτρονικό έγγραφο δημοσιευμένο στην ιστοσελίδα historiography.gr. Ανακτήθηκε: 24/10/2018.

• Βασίλης Αναστασόπουλος – Πάνος Βασιλείου, «Ο Τάσος Γριτσόπουλος στα 98 του χρόνια "έφυγε για το μεγάλο ταξίδι"». arcadians.gr. Ανακτήθηκε: 24/10/2018.
• Γεώργιος Παν. Θεοχάρης, «Τάσος Γριτσόπουλος - Βιογραφικό & Επιστημονικό Έργο». arcadians.gr. Ανακτήθηκε: 24/10/2018.

• Αργύρης Αγγελάκος, «Τάσος Αθ. Γριτσόπουλος. Μία αλησμόνητη μορφή των Γραμμάτων και της Ιστορίας», Πελοποννησιακά, τομ. Λ2΄ (2011), σελ. 37-38.
• «Ιωάννα Γιανναροπούλου, Τάσος Αθ. Γριτσόπουλος», Πελοποννησιακά, τομ. ΙΣΤ΄ (1985-1986), σελ. ια΄- με΄.
• Χρήστος Δαραβέλιας, «Τάσου Αθ. Γριτσοπούλου μνήμη», Πελοποννησιακά, τομ. Λ2΄ (2011), σελ. 39-44.
• Γεώργιος Θεοχάρης, «Αποχαιρετώντας έναν «έφηβο» φίλο μου», Πελοποννησιακά, τομ. Λ2΄ (2011), σελ. 11-36.
• Κώστας Ρωμαίος, «Φίλιον Δώρημα εις τον Τάσον Αθ. Γριτσόπουλον», Πελοποννησιακά, τομ. ΙΣΤ΄ (1985-1986), σελ. θ΄- ι΄.

• Ιστοσελίδα της Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών. etpelspoudon.gr. Ανακτήθηκε: 24/10/2018.