Tadeusz Leonard Geras

Tadeusz Leonard Geras (ur. 6 listopada 1895 w Kalwarii Zebrzydowskiej, zm. 19 marca 1971 w Koninie) – żołnierz Legionów Polskich, powstaniec wielkopolski, kapitan administracji Wojska Polskiego.

Urodził się 6 listopada 1895 w Kalwarii Zebrzydowskiej, w rodzinie Grzegorza i Julii z Stępkowskich. Od dzieciństwa angażował się w działalność niepodległościową, należąc do Związku Walki Czynnej i pełniąc funkcję komendanta Związku Strzeleckiego w obwodzie kalwarysjko-lanckorońskim. W roku 1914 porzucił studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim by w stopniu dowódcy plutonu wstąpić do Legionów Polskich. Podczas walk na froncie ranny. W 1916 otrzymał awans na sierżanta, od tego czasu pełnił też funkcję instruktora kampanii karabinów maszynowych.

16 lutego 1918, podczas przebijania się oddziałów II Brygady przez front pod Rarańczą, dostał się wraz z tylną strażą pułku do niewoli austriackiej. Za bunt przeciwko Austro-Węgrom skazany został na karę śmierci, ostatecznie zmienioną na zesłanie na front włoski - skąd zbiegł w przebraniu palacza. Wkrótce przedostał się do Krakowa, gdzie brał udział w zdobywaniu austriackich koszar.

Od 2 grudnia 1918 roku walczył w powstaniu wielkopolskim, w bojach pod Skalmierzycami, Boczkowem, Ostrowem i Krotoszynem. Razem z Władysławem Wawrzyniakiem organizował Batalion Pograniczny w Szczypiornie, w którym dowodził kompanią karabinów maszynowych.

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 850. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był 2 Pułk Piechoty Legionów. Do lata 1927 roku pełnił służbę w Powiatowej Komendzie Uzupełnień Nowy Targ na stanowisku referenta, a od lutego 1926 roku – kierownika II referatu poboru. W tym okresie pozostawał oficerem nadetatowym 75 Pułku Piechoty w Królewskiej Hucie.

W lipcu 1927 roku został przeniesiony do nowo powstałej PKU Żywiec na stanowisko kierownika II referatu. We wrześniu 1930 roku został przydzielony do nowo powstałej PKU Lublin Miasto na stanowisko kierownika II referatu. W czerwcu 1934 roku został przydzielony do PKU Konin na stanowisko II referenta, która 1 września 1938 roku została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Konin. Od lutego 1939 roku pracował w Departamencie Uzupełnień Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie. Zawarł związek małżeński z Janiną Ganowicz, współzałożycielką konińskiego PTK.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku walczył w obronie Warszawy. Pełnił funkcję adiutanta Załogi Cytadeli. W związku z kapitulacją stolicy dostał się do niewoli niemieckiej, resztę okupacji spędzając w Oflagu XIB Braunschweig i IIC Woldenberg. Po wyzwoleniu obozu jenieckiego przez Armię Czerwoną dwukrotnie próbował powrócić do czynnej służby wojskowej, jednak bezskutecznie.

• Krzyż Niepodległości – 22 grudnia 1931 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Walecznych
• Wielkopolski Krzyż Powstańczy – 6 grudnia 1957
• Odznaka Grunwaldzka

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwiec 1935. Dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa, 1935. [dostęp 2016-06-05].
• Czubiński Antoni, Polak Bogusław: Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918-1919. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2002.
• Ludwik Głowacki: Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939. Wyd. 5. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1985. ISBN 83-11-07109-8.
• Gulczyński Janusz: Żołnierski Życiorys [w:] "Koniniana" nr 2 (11). Konin: 2004, s. 2.
• Geras Tadeusz Leonard (1895-1971). Powązki Konina, 2013-12-30. [dostęp 2015-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-30)].
• Tadeusz Geras. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2017-11-07].
• Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne „Gniazdo”. [dostęp 2019-01-08].