Tadeusz Grabowski
Quick Facts
Biography
Tadeusz Władysław Grabowski (ur. 17 maja 1886 w Krakowie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – pułkownik dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Syn Władysława i Julii z Wrońskich. Absolwent Wyższej Szkoły Przemysłowej w Krakowie i Politechniki Lwowskiej. Od 1914 walczył w szeregach Legionów Polskich. Był oficerem 3 szwadronu, a później 2 pułku ułanów. 29 września 1914 awansował na chorążego, 18 stycznia 1915 – podporucznika, a 1 listopada 1916 na porucznika. Walczył w Karpatach i na Wołyniu. W lipcu 1917, po kryzysie przysięgowym został wcielony do cesarskiej i królewskiej armii i skierowany na front we Włoszech.
W 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego, w stopniu rotmistrza. Wziął udział w obronie Lwowa, a następnie walczył na wojnie z bolszewikami. 11 czerwca 1920 został zatwierdzony w stopniu podpułkownika Sztabu Generalnego z dniem 1 kwietnia 1920, w kawalerii, w „grupie byłych Legionów Polskich”. 1 czerwca 1921 pełnił służbę w Komisji Likwidacyjnej Naczelnego Dowództwa, pozostając na ewidencji Oddziału V Sztabu Ministerstwa Spraw Wojskowych. W latach 1921–1922 był słuchaczem I Kursu Doszkolenia Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 42. lokatą w korpusie oficerów jazdy. We wrześniu 1922, po ukończeniu kursu i uzyskaniu „pełnych kwalifikacji do pełnienia służby na stanowiskach Sztabu Generalnego” został przydzielony do Inspektoratu Armii Nr II na stanowisko I referenta. W czasie studiów i podczas pełnienia służby w Inspektoracie Armii generała dywizji Lucjana Żeligowskiego pozostawał na ewidencji 2 pułku szwoleżerów Rokitniańskich, który wówczas stacjonował w Bielsku-Białej. W maju 1924 został przesunięty na stanowisko II referenta. W 1925 został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy 4 pułku strzelców konnych w Płocku, a w listopadzie 1927 – dowódcy 9 pułku strzelców konnych w Grajewie. 1 stycznia 1928 awansował do stopnia pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 1. lokatą w korpusie oficerów kawalerii. W październiku 1931 został przeniesiony do Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie na stanowisko szefa Biura Ogólno–Administracyjnego. W październiku 1937 został powołany na stanowisko szefa Biura Planowania MSWojsk..
W czasie kampanii wrześniowej po agresji ZSRR na Polskę dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.
Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie do stopnia generała brygady. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Awanse
- podporucznik – 18 stycznia 1915
- porucznik – 1 listopada 1916
- rotmistrz – 1919
- major –
- podpułkownik – 1 kwietnia 1920
- pułkownik – 1 stycznia 1928 ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4329 (1922)
- Krzyż Niepodległości – 6 czerwca 1931 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie
- Złoty Krzyż Zasługi
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Zobacz też
- Generałowie i admirałowie II Rzeczypospolitej
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- Obozy NKWD dla jeńców polskich
- zbrodnia katyńska
Przypisy
Bibliografia
- Dzienniki Personalne Ministra Spraw Wojskowych.
- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917.
- Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 r.), Sztab Główny WP, Warszawa 1931.
- Roczniki oficerskie 1923, 1924, 1928 i 1932.
- Rocznik oficerów kawalerii 1930, Główna Drukarnia Wojskowa, Warszawa 1930.
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego M.S.Wojsk. Nr 37 z 24 września 1921 r.
- Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, opracowanie zespołowe pod kierunkiem Jędrzeja Tucholskiego, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2003, ISBN 83-916663-5-2.
- Tadeusz Böhm: Z dziejów naczelnych władz wojskowych II Rzeczypospolitej. Organizacja i kompetencje Ministerstwa Spraw Wojskowych w latach 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08368-1.