Tadeusz Czesław Romanowski

Ukończył studia z zakresu psychologii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w 1969 roku. Przez następny rok pracował w Poradni Wychowawczo-Zawodowej w Gdyni oraz w Zakładzie Poprawczym w Malborku. Między rokiem 1970 a 1974 przeniósł się do pracy w Świdnicy w Poradni Psychologicznej przy Państwowej Fabryce Wagonów. W tym samym czasie aż do roku 1981 także pracował w Świdnickim Zakładzie Poprawczym i Schronisku dla Nieletnich.

Od 16 października do 11 listopada 1980 r. przewodniczył Międzyszkolny Komitet Założycielski w Zakładzie Poprawczym i Schronisku dla Nieletnich, który pomógł zorganizować we wrześniu tego samego roku, następnie działając jako przewodniczący Komitetu Założycielskiego Nauczycieli Świdnicy. Do końca 1981 roku pełnił funkcję założyciela i szefa punktu konsultacyjnego w Świdnicy, oraz doradcy w zakładach i fabrykach Świdnicy i okolic.

Między 1982 a 1986 rokiem pracował w ukryciu przy renowacjach zabytków. Od 1983 roku do upadku władz komunistycznych w Polsce był właścicielem gospodarstwa rolnego koło Obornik Śląskich. Poczynając od roku 1986 do końca PRL współpracował w środowisku rolników indywidualnych w okolicach Trzebnicy, Oleśnicy i Żmigrodu. W 1986 zorganizował Dolnośląskie Towarzystwo Gospodarcze.

Między 1989 a 2003 rokiem prowadził własną działalność gospodarczą w branży rolniczej i wydobywczej. W 2003 przeszedł na emeryturę.

Jeszcze jako uczeń Romanowski brał udział w manifestacjach na Uniwersytecie im. Adam Mickiewicza w marcu 1968 r. We wrześniu 1980 roku wstąpił do Solidarności, po czym stał się przewodniczącym Koła Zakładowego „Solidarność”. W listopadzie 1980 r. uczestniczył w strajku pracowników oświaty i wychowania, służby zdrowia, kultury i sztuki w Urzędzie Wojewódzkim w Gdańsku. W 1981 był uczestnikiem rozmów z Ministerstwem Edukacji Narodowej w sprawie objęcia Kartą Nauczyciela pracowników zakładów poprawczych. W czerwcu 1981 był delegatem na pierwszym Wojewódzkim Zjeździe Delegatów Województwa Wałbrzyskiego, oraz uczestniczył wraz z Jerzym Pileckim i Krzysztofem Turkowskim w pracach merytoryczno-organizacyjnych Komisji Zjazdowej Związku Roboczego Dolny Śląsk. Miedzy wrześniem a październikiem 1981 r. był też delegatem na pierwszym Krajowym Zjeździe Delegatów oraz wiceprzewodniczący Komisji Statutowej. W 1981 pracował jako redaktor „Serwisu” świdnickiej MKK z Markiem Szelążkiem. 25 listopada 1981 r. został współzałożycielem, m.in. z Jackiem Drobnym, Jadwigą Kowalską, Ryszardem Moździeżem, Tadeuszem Sługockim, Stanisławem Walczakiem, Klubu Rzeczypospolitej Samorządnej Wolność-Sprawiedliwość-Niepodległość w Świdnicy. 13 grudnia 1981 przewiózł z Wrocławia do Świdnicy „Komunikat” RKS Dolny Śląsk, który kolportował z Ryszardem Moździeżem i Janem Pełką.

Od czerwca 1982 r. był członkiem Solidarności Walczącej, współpracując z Kornelem Morawieckim i Pawłem Falickim. Między 1983 a 1985 r. był autorem i szefem w redakcji podziemnego pisma „BIS. Biuletyn Informacyjny Solidarności Walczącej”, a między 1982 a 1987 r. współpracownikiem redakcji i autorem do podziemnego pisma „Replika” (pod pseudonimem T.R. i R.T.). W pierwszej połowie 1984 r., po aresztowaniu Pawła Falickiego, został wydawcą i autorem dwóch numerów, ujawniając się dopiero w 1986 r.

Był przeciwnikiem Okrągłego Stołu, a w wyborach 4 czerwca 1989 r. wspierał niezależnego kandydata Jana Waszkiewicza.

Konflikt z władzami

W latach 1981 do 1982 Romanowski był wielokrotnie prześladowany przez władze PRL. 14 grudnia 1981 r. został zatrzymany razem z J. Pełką i internowany w Areszcie Śledczym w Świdnicy, gdzie z Teofilem Frankowskim, Andrzejem Kalbarą i Januszem Romaniszynem podjął głodówkę przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego. Od 23 grudnia został osadzony samotnie w celi, gdzie kontynuował głodówkę aż do przesłuchania w Komendzie Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej 24 grudnia w Wałbrzychu.

4 stycznia 1982 był ponownie aresztowany, lecz 22 stycznia wyrokiem Sądu Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu na sesji wyjazdowej w Wałbrzychu został uniewinniony (z Janem Pełką), po czym zwolniony 23 stycznia. W wyniku prokuratorskiej rewizji 5 marca 1982 Sąd Najwyższy Izba Wojskowa w Warszawie uchylił wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpatrzenia. 4 maja Sąd Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu odroczył rozprawę z powodu niestawienia się pozwanego i wydał postanowienie o wysłaniu za nim listu gończego. 29 sierpnia 1983 sprawę umorzono.

• Biogram w Encyklopedii Solidarności
• Kamil Dworaczek, Grzegorz Waligóra: Solidarność Walcząca w dokumentach, t. 2, cz.1: Materiały własne. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2016, s. 92–93. ​ISBN 978-83-8098-010-5​.