Stefania Staszewska

Stefania Staszewska, z domu Szochur (jid. סטעפאַניע סטאַשעווסקאַ; ur. 1 października 1923 w Warszawie, zm. 30 września 2004 tamże) – polska aktorka teatralna i filmowa żydowskiego pochodzenia. Od 1971 do śmierci aktorka Teatru Żydowskiego w Warszawie.

Urodziła się w Warszawie w rodzinie żydowskiej. Ojciec Samuel Szochur był pracownikiem najemnym w sklepie z tekstyliami przy ul. Gęsiej. Szochurowie mieszkali przy ul. Szczęśliwej 11.

Uczęszczała do Gimnazjum Kaleckiej przy ul. Nowolipki.

Podczas II wojny światowej przebywała w getcie warszawskim. Działała w konspiracji, organizowała koncerty, przedstawienia dziecięce, a także organizowała tajne nauczanie wśród małych dzieci, ucząc je m.in. piosenek i wierszy. W czasie wielkiej akcji wysiedleńczej do obozu zagłady w Treblince straciła matkę. Od 1942 pracowała w szopie Toebbensa przy ul. Leszno 42. Działała w ruchu oporu – była członkinią Żydowskiej Organizacji Bojowej.

W kwietniu 1943, po wybuchu powstania w getcie warszawskim, trafiła na Umschlagplatz i została wywieziona do obozu pracy w Poniatowej. Tam kontynuowała działalność artystyczną. Po pewnym czasie uciekła z obozu i przedostała się do Warszawy. Do wyzwolenia Warszawy ukrywała się na Boernerowie pracując jako pomoc domowa u Marii Parnowskiej pod fałszywym nazwiskiem Zofii Bartoszewskiej. Następnie wyjechała na Podhale, gdzie została zatrudniona w domu dziecka w Poroninie, najpierw jako kucharka a potem jako wychowawczyni.

Po zakończeniu wojny była uczennicą Janusza Strachockiego. Do 1971 występowała kolejno w warszawskich teatrach: Dzieci Warszawy, Nowej Warszawy, Młodej Warszawy, Klasycznym i Rozmaitości. W 1971 związała się z Państwowym Teatrem Żydowskim im. Ester Rachel Kamińskiej, gdzie formalnie występowała do 1978. Po tym roku aż do śmierci współpracowała z teatrem bardzo aktywnie. W 1985 została odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Po 1946 opublikowała wiele fragmentów swoich wspomnień na łamach „Fołks Sztyme”.

Po śmierci, zgodnie z jej ostatnią wolą, jej ciało zostało spopielone, a prochy rozsypane nad terenem obozu w Treblince.

• Stefania Staszewska w bazie IMDb (ang.)
• Stefania Staszewska w bazie Filmweb
• Stefania Staszewska w baziefilmpolski.pl
• Stefania Staszewska w bazie e-teatr.pl