Stanisław Goździewski

Stanisław Nikodem Goździewski (ur. 31 marca 1886 w Drohobyczu, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – lekarz pediatra, działacz społeczny, podpułkownik lekarz Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Urodził się w rodzinie Stanisława i Stanisławy z Barskich. Ukończył studia medyczne na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie. W 1912 roku otrzymał dyplom lekarza. Był specjalistą pediatrą.

Uczestniczył w I wojnie światowej w szeregach c. i k. armii, w ewidencji której figurował jako Stanislaus Gozdziewski de Wieniawa. 1 marca 1915 roku został mianowany na stopień starszego lekarza rezerwy. Jego oddziałem macierzystym był 80 pułk piechoty. W marcu 1915 roku otrzymał najwyższe wyrazy uznania za mężne zachowanie się wobec nieprzyjaciela.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego. Podczas wojna polsko-ukraińskiej brał udział w obronie Lwowa. Potem uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej.

3 maja został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 96. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, grupa lekarzy, a jego oddziałem macierzystym była wówczas kompania zapasowa sanitarna Nr 5 w Krakowie. W latach 1923–1924 był komendantem Szpitala Rejonowego Tarnów, pozostając oficerem nadetatowym 5 batalionu sanitarnego w Krakowie. Na przełomie lat 20. i 30. był naczelnym lekarzem 16 pułku piechoty w Tarnowie. Z dniem 30 czerwca 1934 roku został przeniesiony w stan spoczynku.

Działał jako prezes organizacji społecznych w Tarnowie (był prezesem tamtejszego oddziału PCK), publikował prace naukowe.

W 1936 roku był dyrektorem Lecznicy dla dzieci miasta Tarnowa przy ulicy Nowodąbrowskiej 6d oraz członkiem zarządu miejscowego Towarzystwa Przeciwgruźliczego. Do 1939 roku mieszkał przy Placu Kazimierza Wielkiego 2 w Tarnowie.

Jego żoną była Wilhelmina (1890–1937), córka Tadeusza Tertila. Miał syna Stanisława.

Po wybuchu II wojny światowej 1939, kampanii wrześniowej i agresji ZSRR na Polskę został aresztowany przez Sowietów. Był przetrzymywany w obozie w Kozielsku. Wiosną 1940 został przetransportowany do Katynia i rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Został pochowany na terenie obecnego Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu.

Stanisław Goździewski został upamiętniony wraz z innymi oficerami Wojska Polskiego na tablicy upamiętniającej ofiary zbrodni katyńskiej związane z Tarnowem, odsłoniętej w 1988 w kościele Świętego Krzyża i Świętego Filipa Neri w Tarnowie (prócz niego uhonorowany został m.in. także por. Jan Krudowski).

5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia pułkownika. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Stanisława Goździewskiego przy II Liceum Ogólnokształcącym im. Zbigniewa Herberta w Brzegu.

• Odznaka Honorowa Polskiego Czerwonego Krzyża II stopnia (1935)
• Order Żelaznej Korony III klasy z mieczami i dekoracją wojenną oraz uwolnieniem od taksy (1916)
• Signum Laudis Srebrny Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej
• Signum Laudis Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej

• Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Stanisław Konopka: Rocznik Lekarski Rzeczypospolitej Polskiej na 1936 rok. Warszawa: Naczelna Izba Lekarska, 1936.
• Rocznik Lekarski Rzeczypospolitej Polskiej na 1938 rok. Warszawa: Naczelna Izba Lekarska, 1938.
• Urzędowy spis: lekarzy, lekarzy dentystów, farmaceutów, felczerów, pielęgniarek, położnych, uprawnionych i samodzielnych techników dentystycznych oraz wykazy : aptek, szpitali, ubezpieczalni społecz., ośrodków zdrowia, przychodni samodzielnych oraz centrali i filii Państwowej Szkoły Higieny. Warszawa: Ministerstwo Opieki Społecznej, 1939.
• Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
• Stanisław Goździewski. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2018-03-02].