Shahaboddin Eshraghi

شهاب‌الدین اشراقی (۱۳۰۴ در قم - ۱۳۶۰) روحانی ایرانی و داماد روح‌الله خمینی بود. برجسته‌ترین نیای پدری وی حاج میرزا محمد ارباب قمی از مراجع وقت از شاگردان برجسته میرزای شیرازی و از پیشگامان نهضت مشروطه بود. جد مادری شهاب الدین اشراقی حاج آقا احمد طباطبايى قمى برادر بزرگ حاج آقا حسین طباطبایی قمی از مراجع وقت بود.

شهاب‌الدين اشراقی در دی‌ماه 1329 صديقه خمينى دختر بزرگ روح الله خمينی را خواستگاری کرد. در بهمن همان سال جشن عقد برگزار گرديد و چهارده ماه بعد يعنی بعد از عيد نوروز سال 1331 زندگی مشترک آن دو رسماً آغاز شد. حاصل اين ازدواج هفت فرزند به نام هاى : نفيسه، زهرا، نعيمه، على، عاطفه، محمدتقى و مرتضى ميباشد.

تحصیلات:

وی پس از گذراندن دبیرستان وارد حوزه علمیه قم شد و دوره ادبیات و منطق و تفسیر را از پدرش آموخت و فلسفه را نزد علامه طباطبايى گذراند و درس خارج فقه و اصول را نزد استادان نامداری همچون:حائرى يزدى، سید محمد محقق داماد، سید حسین طباطبایی بروجردی و سید روح‌الله خمینی حاضر شد و به مقام اجتهاد دست یافت. وی همچنین به زبان فرانسه نیز تسلط داشت.

شهاب الدین اشراقی با شروع نهضت انقلاب اسلامی به جمع یاران روح‌الله خمینی پیوست و با تبعید روح‌الله خمینی و مصطفی خمینی به ترکیه و سپس نجف، مسئولیت دفتر وی را در قم به عهده گرفت و به همین دلیل توسط ساواک دستگیر و در سال ۱۳۴۴ به مدت ۵ سال به همدان تبعید شد. شهاب الدين اشراقی پس از پايان دوران پنج ساله تبعيد و بازگشت به قم و نيز در آستانه آغاز مبارزات مردم و با گرم شدن تنور مبارزات مردمی نقش مهم‌تری را به عنوان امين و وكيل تام الاختيار رهبر نهضت اسلامی به عهده گرفت. وی در حقيقت يکی از حلقه‌های وصل نجف و ايران به شمار می‌رفت و خصوصاً پس از به دست گرفتن دوباره اداره دفتر روح الله خمينى در قم، وظيفه سنگين‌تر حمايت از خانواده زندانيان سياسی را نيز انجام می داد. با هجرت روح الله خمينى از نجف به نوفل لوشاتو فرانسه ، شهاب الدين اشراقى نيز به نوفل لوشاتو رفت و تا بازگشت روح الله خمينى به ايران، بعنوان امين و وكيل كنارش ماند.

مسئولیت‌ها:

شهاب الدين اشراقى در برهه ی حساس بعد از انقلاب اسلامى به نمایندگی و دستور روح الله خمينى برای بررسی معضلات و مشکلات و حوادث پیش آمده مسووليت هاى خطيرى را بر عهده گرفت که از آن جمله میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:

• نماینده ويژه روح‌الله خمینی برای بررسی حوادث کردستان
• نماینده ويژه روح‌الله خمینی برای بررسی حوادث بندر ترکمن
• نماینده ويژه روح‌الله خمینی در وزارت نفت
• نماینده ويژه روح‌الله خمینی در دادگستری
• نماینده ويژه روح‌الله خمینی براى بررسى حوادث حزب خلق مسلمان
• نماینده روح‌الله خمینی در خصوص پاکسازی آرم  و نماد شاهنشاهى در كشور
• نماینده روح‌الله خمینی در خصوص رسيدگی به وضعيت جنگ‌زدگان، معاودين عراقی و ديگر مسائل مربوط به حيطه کار هلال احمر در سراسر کشور
• نماینده روح‌الله خمینی در خصوص رسیدگی به وضعیت بازماندگان اتفاقات نوژه
• نماينده روح الله خمينى در ارتش و شوراى عالى دفاع
• عضو هيأت سه نفره حل اختلاف قوا

آثار

شهاب الدين اشراقى در کنار فعاليت‌های سياسی ـ اجتماعی، از فعاليت‌های علمی نيز دريغ نمی‌کردند. حاصل زحمات وی تأليف چندين کتاب فقهی و تفسیری و کلامی بود که هر يک ابعادی از انديشه وی را نمايان مي‌سازد.

1- كتاب «سخن حق» (در پنج مجلد ) که با شیوه ای نوین و منحصر بفرد در تفسیر قرآن کریم نگاشته شده است.

2- کتاب «چهره های درخشان» که شرحی مبسوط در رابطه با آیه تطهیر می باشد.

3- کتاب «پاسداران وحی» که نقدی بر کتاب «شهید جاوید» مرحوم صالحی نجف آبادی می باشد.

4- کتاب «حقیقت جهاد در مکتب اسلام» که پیرامون مبحث جهاد بحث شده است.

5- شرح و تعليقة بر كتب عروة الوثقى و الوسيلة النجاة

اين آثار توسط فرزندش مرتضى اشراقى پس از بازنگرى و تحقيقات علمى چاپ و در اختيار عموم قرار گرفته است.

زمان فوت:

شهاب الدین اشراقی یکبار در بهمن ماه ۱۳۵۸ بر اثر سکته قلبی بستری شد، سکته دوم وی در مأموریتی که از سوی روح‌الله خمینی برای رسیدگی به خانواده بازماندگان اتفاقات نوژه به وی محول شده بود در مرداد ماه سال ۱۳۶۰ در شهر همدان رخ داد و پس از یک دوره بیماری در ۲۱ شهریور ماه سال ۱۳۶۰ درگذشت و در مسجد بالاسر حرم فاطمه معصومه مدفون گردید. از وی چهار دختر و سه پسر به نام‌های: زهرا، عاطفه، نفیسه، نعیمه، محمدتقی، علی و مرتضی اشراقی به‌جامانده‌است.

آثار

منابع