peoplepill id: sebastian-flizak
SF
Poland
1 views today
1 views this week
The basics

Quick Facts

Places
Gender
Male
Place of birth
Podobin, Poland
Place of death
Sanok, Poland
Age
91 years
The details (from wikipedia)

Biography

Sebastian Flizak (ur. 5 stycznia 1881 w Podobinie, zm. 28 listopada 1972 w Mszanie Dolnej) − polski nauczyciel, etnograf.

Życiorys

Urodził się 5 stycznia 1881 w Podobinie. Pochodził z wielodzietnej średniozamożnej rodzinie chłopskiej, był synem Jana i Justyny z domu Janik. Nauki na poziomie szkoły powszechnej pobierał w Niedźwiedziu i Szczyrzycu, od 1894 był uczniem Gimnazjum im. Nowodworskiego w Krakowie, które ukończył w 1901. Podjął wówczas studia w zakresie filologii klasycznej i germańskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim, od 1904 kontynuowane na uniwersytecie w Monachium (do 1905). Rozprawa Alpen in der deutschen Poesie przyniosła mu w 1908 dyplom doktora filozofii.

Od 31 sierpnia 1906 pracował jako nauczyciel szkół średnich. Początkowo w C. K. Gimnazjum w Bochni. 15 maja 1907 złożył egzamin nauczycielski. Od tego czasu pracował w C. K. Gimnazjum w Nowym Targu. 30 lipca 1907 został mianowany nauczycielem rzeczywistym. Rozporządzeniem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 12 sierpnia 1913 jako c. k. profesor C. K. I Gimnazjum w Nowym Sączu otrzymał posadę w filii C. K. VII Gimnazjum we Lwowie. W roku szkolnym 1913/1914 uczył tam języka niemieckiego i był zawiadowcą biblioteki,a ponadto był kuratorem zabaw ruchowych z ramienia zakładu.

Po wybuchu I wojny światowej w 1914 został powołany do armii austriackiej. Podczas jednej z bitew karpackich został wzięty do niewoli rosyjskiej. Jako jeniec przebywał na Syberii. W kwietniu 1918 wrócił z niewoli rosyjskiej do pracy w filii VII Gimnazjum. Reskryptem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 11 kwietnia 1918 otrzymał VIII rangę służbową.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości (1918) i nastaniu II Rzeczypospolitej pozostawał profesorem VII Państwowego Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki we Lwowie, a rozporządzeniem Rady Szkolnej Krajowej z 1 listopada 1920 został przeniesiony do Państwowego Gimnazjum w Brzozowie, gdzie od 1 listopada 1920 był kierownikiem, a od 6 grudnia 1922 do 14 września 1926 dyrektorem gimnazjum, przy czym od 1 maja 1925 czasowo zastępowany na stanowisku przez Jana Zakrzewskiego)). Ze stanowiska dyrektora brzozowskiego gimnazjum został mianowany na stanowisko dyrektora II Państwowego Gimnazjum w Stanisławowie z dniem 1 kwietnia 1926. We wrześniu 1927 na własną prośbę został przeniesiony z XII Państwowego Gimnazjum we Lwowie do Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku, w którym pracował do 1933. W sanockim gimnazjum uczył języka niemieckiego, propedeutyki filozofii, języka francuskiego jako przedmiotu nadobowiązkowego, przyrody, psychologii, kierował biblioteką niemiecką. Został przeniesiony w stan spoczynku na początku 1933. Z dniem 31 marca 1933 został przeniesiony w stan spoczynku.

Działał w Towarzystwie Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych. Do 1939 był członkiem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, działającego w gmachu przy ulicy Mickiewicza. W 1933, ze względu na zły stan zdrowia, przeszedł na emeryturę. Mieszkając nadal w Sanoku, odwiedzał także strony rodzinne i zajmował się gromadzeniem materiałów etnograficznych dotyczących historii i kultury ludowej Zagórzan. Prowadził też badania archiwalne i wielokrotnie przygotowane przez niego wypisy pozwoliły na zachowanie materiałów, zniszczonych później w wojennej zawierusze. Był członkiem sanockiego koła Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. 28 stycznia 1934 został wybrany skarbnikiem zarządu koła Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych w Sanoku.

Po tym jak w 1940 stracił majątek w Sanoku, przeniósł się ponownie do Mszany Dolnej. W latach okupacji uczestniczył w tajnym nauczaniu, a w lutym 1945 włączył się do powojennej organizacji szkolnictwa, współtworząc Samorządowe Gimnazjum Koedukacyjne w Mszanie Dolnej. Do likwidacji szkoły w 1950 był jej dyrektorem. Pracował następnie w Tymbarku w Liceum Przetwórstwa Owocowego i Handlu Ogrodniczego.

W 1953 z rekomendacji profesora Tadeusza Seweryna, dyrektora Muzeum Etnograficznego w Krakowie, został adiunktem w rabczańskim Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce; rok później, po śmierci ks. Justyna Bulandy, wieloletniego honorowego kierownika muzeum, przejął jego obowiązki, będąc zarazem jedynym pracownikiem merytorycznym placówki. Przystąpił do uporządkowania, inwentaryzacji i naukowego opracowania zbiorów, wypełniając kilkaset kart katalogowych. Po odejściu z muzeum w 1956 był do 1964 wychowawcą w Dziecięcym Ośrodku Sanatoryjno-Prewentoryjnym w Rabce.

W latach przedwojennych ogłaszał pierwsze publikacje etnograficzne na łamach "Ludu", "Wierchów", "Ziemi", "Piasta". Po 1945 kontynuował swoje badania, gromadząc materiały o budownictwie, pasterstwie, wierzeniach, strojach, prawie zwyczajowym, nazewnictwie, literaturze ludowej Zagórzan; publikował nadal w "Ludzie", "Ziemi" i "Wierchach", a także w "Pracach i Materiałach Etnograficznych" czy "Orlim Locie". Z łącznej liczby 49 ogłoszonych publikacji (według bibliografii opracowanej przez Zofię Rak) do najważniejszych należą Materiały etnograficzne i historyczne z terenu Zagórzan (1952), wydane przez Polskie Towarzystwo Ludoznawcze jako tom IV "Archiwum Etnograficznego", a także Strój Zagórzan (1956). Flizak pozostawił też prace nieopublikowane, m.in. maszynopis Wieś Podobin w pow. Limanowa, zgromadzone w archiwum Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego we Wrocławiu i archiwum oddziału Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Mszanie Dolnej. Wygłaszał też liczne odczyty i pogadanki radiowe.

W Polskim Towarzystwie Ludoznawczym działał od 1947. Założył wówczas, zachęcony przez Leopolda Węgrzynowicza, oddział w Mszanie Dolnej i do końca życia pełnił obowiązki prezesa. W 1969 został członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego.

Nie założył rodziny. Zamieszkiwał w Mszanie Dolnej, gdzie zmarł 28 listopada 1972 i tam został pochowany oraz uhonorowany nadaniem jego imienia jednej z ulic.

W dniu 16 grudnia 2019 r. na budynku Zespołu Szkół Techniczno-Informatycznych przy ul. Matejki 11 w Mszanie Dolnej odsłonięto tablice pamiątkową poświęconą pamięci Sebastiana Flizaka oraz odbyła się promocja książki autorstwa Katarzyny Ceklarz pt. Sebastian Flizak. Ludoznawca i etnograf na tle swojej epoki.

Przypisy

Bibliografia

  • Katarzyna Ceklarz, Sebastian Flizak. Ludoznawca i etnograf na tle swojej epoki, Kraków 2019, ss. 402, ​ISBN 978-83-62473-96-0​
  • Katarzyna Ceklarz, Obraz galicyjskiej szkoły ludowej we wspomnieniach dra Sebastiana Flizaka (1881-1972). Przyczynek do biografii, [w:] Niewyczerpane bogactwo kraju... Szkolnictwo galicyjskie w dobie autonomii, M. Koterbickiej-Borys, J. Popka, B. Wolano (red.), Rzeszów 2014, s. 89-110
  • Katarzyna Ceklarz, Sebastian Flizak (1881-1972) – pionier badań etnograficznych po północnej stronie Gorców , „Almanach Nowotarski” 2015, nr 19, s. 223-232
  • Katarzyna Ceklarz, Trudne relacje pionierów chłopskiej inteligencji na przykładzie Władysława Orkana i Sebastiana Flizaka [w:] Władysław Orkan piewca Gorców i Podhala, B. Faron (red.) Kraków 2015, s. 231-248
  • Katarzyna Ceklarz, „Spod Gorców w świat i z powrotem” – nieznany pamiętnik dr. Sebastiana Flizaka, [w:] Wierchy wołają. Wiesławowi  A. Wójcikowi na siedemdziesiąte urodziny, J. Konieczniak, J. Pociask-Karteczka (red.), Kraków 2016, s. 53-64
  • Katarzyna Ceklarz, Nowotarskie gimnazjum w latach 1907-1913 we wspomnieniach dra Sebastiana Flizaka, „Almanach Nowotarski” 2016, nr 20, s. 249-261
  • Maria Olszowska, Elfryda Trybowska, Słownik biograficzny Rabki, Oficyna Wydawnicza "Wierchy", Kraków-Rabka 2007
  • Zofia Rak, Sebastian Flizak (1881-1972), nauczyciel gimnazjalny, etnograf amator, regionalista, kierownik Muzeum im. W. Orkana w Rabce, w: Etnografowie i ludoznawcy polscy. Sylwetki, szkice biograficzne, tom I (pod redakcją Ewy Fryś-Pietraszkowej, Anny Kowalskiej-Lewickiej, Anny Spiss), Wydawnictwo Naukowe DWN, Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Krakowie, Kraków 2002
The contents of this page are sourced from Wikipedia article. The contents are available under the CC BY-SA 4.0 license.
Lists
Sebastian Flizak is in following lists
comments so far.
Comments
From our partners
Sponsored
Credits
References and sources
Sebastian Flizak
arrow-left arrow-right instagram whatsapp myspace quora soundcloud spotify tumblr vk website youtube pandora tunein iheart itunes