Savvas Agouridis

Ο Σάββας Αγουρίδης (29 Νοεμβρίου 1921 - 15 Φεβρουαρίου 2009) ήταν Έλληνας πανεπιστημιακός και θεολόγος. Υπήρξε ομότιμος καθηγητήςτης Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και δίδαξε Ερμηνευτική και Ερμηνεία της Καινής Διαθήκης από το 1968 ως το 1982.

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 29 Νοεμβρίου 1921. Αποφοίτησε ως αριστούχος από τη Θεολογική Σχολή Αθηνών το 1943 και έπειτα διετέλεσε καθηγητής θρησκευτικών στην ιδιωτική εκπαίδευση. Μετεκπαιδεύτηκε με υποτροφία του Παγκοσμίου Συμβουλίου των Εκκλησιών στο Πανεπιστήμιο Ντιούκ (University of Duke) της Βόρειας Καρολίνας των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, όπου και πήρε το διδακτορικό του το 1950. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα, εργάσθηκε ως καθηγητής στη μέση εκπαίδευση, στην Χριστιανική Αδελφότητα Νέων Αθηνών ως κοινωνικός λειτουργός και στη Διεθνή Κοινωνική Υπηρεσία για την αποκατάσταση προσφύγων.

Ταυτόχρονα, αναγορεύθηκε Διδάκτωρ της Ορθόδοξης θεολογίας με τη μελέτη «Το πρόβλημα των Προσθηκών της Σλαβονικής Μεταφράσεως του Ιουδαϊκού Πολέμου και της Μαρτυρίας των περί του Βαπτιστού και του Ιησού» (Αθήνα, 1954), και το 1956 εξελέγη υφηγητής στην έδρα της Καινής Διαθήκης με τη μελέτη «Ο χαρακτήρ της Εσχατολογίας εις το Α΄ Βιβλίον του Ενώχ». Εκείνο το έτος εξελέγη έκτακτος, και τρία χρόνια αργότερα τακτικός, καθηγητής στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1956-1968), ενώ στην ενδιάμεση περίοδο 1962-1963 δίδαξε με αποστολή στην Ελληνική Θεολογική Σχολή της Βοστώνης. Από το 1969 ως το 1982 υπηρέτησε ως καθηγητής στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όταν και παραιτήθηκε. Διετέλεσε κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής Αθηνών κατά το ακαδημαϊκό έτος 1974-1975.

Υπήρξε ένα από τα παλαιότερα μέλη της Studiorum Societas Novi Testamenti (Εταιρία Μελετών της Καινής Διαθήκης), μιας διεθνούς εταιρίας μελετητών της Καινής Διαθήκης, στην οποία συμμετείχε κάθε χρόνο. Διετέλεσε αντιπρόεδρος των Ενωμένων Βιβλικών Εταιριών στην Ευρώπη επί δύο επταετίες, καθώς επίσης ήταν από τα ιδρυτικά μέλη της Ελληνικής Εταιρίας Βιβλικών Σπουδών. Αποτέλεσε εσαεί μέλος της Βιβλικής Εταιρίας των ΗΠΑ. Διετέλεσε, επίσης, αντιπρόεδρος της Academie Internationale des Sciences Religieuses (Διεθνής Ακαδημία Θρησκευτικών Επιστημών) στις Βρυξέλλες ενώ υπήρξε επί χρόνια πρόεδρος του Εκπαιδευτικού και Φιλανθρωπικού Ιδρύματος «Άρτος Ζωής» του Λυμπεροπούλειου Ιδρύματος, της Κίνησης Πολιτών κατά του Ρατσισμού και της Εθνικής Επιτροπή Βιοηθικής. Το 1996 εξελέγη επίτιμος Διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο της Κραϊόβα στη Ρουμανία. Διετέλεσε αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ορθόδοξης αντιπροσωπείας στην Κεντρική Επιτροπή του Παγκοσμίου Συμβουλίου των Εκκλησιών (1968-1974). Εξέδιδε από τη δεκαετία του 1970 το εξαμηνιαίο Δελτίο Βιβλικών Μελετών, ενώ εξέδωσε πολλά βιβλία και έκανε την επιμέλεια και τη μετάφραση στα ελληνικά πολλών αξιόλογων καινοδιαθηκικών και θεολογικών γενικότερα έργων. Συμμετείχε ως μέλος της Διεθνούς Συμβουλευτικής Επιτροπής της Ελληνικής Ομάδας για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων (ΕΟΔΜ), του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Ομάδας για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων (Minority Rights Group International), και εξέδωσε εκθέσεις σχετικά με θρησκευτικές κοινότητες στην Ελλάδα για το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι. Χρημάτισε πρόεδρος της διοργανωτικής επιτροπής του 2ου Συνεδρίου Ορθόδοξης Θεολογίας που έλαβε χώρα στην Αθήνα το 1976.

Ασχολήθηκε σε βάθος με την αποκαλυπτική και απόκρυφη παλαιοδιαθηκική γραμματεία και έχει διακριθεί στον τομέα της ιστορικής εξέλιξης της χριστιανικής πίστης. Η συμβολή του στην ανάπτυξη των βιβλικών σπουδών στην ελληνική ακαδημαϊκή θεολογία υπήρξε καθοριστική, εστιάζοντας ιδιαίτερα το ερευνητικό του ενδιαφέρον στον εσχατολογικό χαρακτήρα της χριστιανικής πίστης και εκκλησίας. Με την εργογραφία του έχει καλύψει ένα ευρύ φάσμα Βιβλικής θεολογίας, αφενός ξεπερνώντας προηγούμενες συντηρητικές θεωρήσεις και αφετέρου εντός των πλαισίων της Ορθόδοξης παράδοσης. Παρά τις αντιδράσεις, η ανανεωτική ερμηνευτική γραμμή του διάνοιξε το χώρο της Θεολογίας προς τα σύγχρονα φιλοσοφικά και κοινωνικά ρεύματα. Δεν παραθεώρησε την πατερική σκέψη, αλλά επικεντρώθηκε στη δυναμική της ερμηνευτικής των εκκλησιαστικών πατέρων. Έδωσε έμφαση στον κοινωνικό χαρακτήρα του ευαγγελικού μηνύματος, στο ιουδαϊκό υπόβαθρο των συγγραμμάτων της Καινής Διαθήκης και στην επίδραση του γνωστικισμού.

Διετέλεσε Πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλίας Ελλάδας και Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας. Απεβίωσε στην Αθήνα στις 15 Φεβρουαρίου 2009.

Μεταξύ των έργων του συμπεριλαμβάνονται τα εξής:

• Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών, Σάββας Αγουρίδης.
• Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής, Σάββας Αγουρίδης.
• Κυριακούλα Παπαδημητρίου, Οἱ καινοδιαθηκικές σπουδές στήν Ἑλλάδα ἀπό τήν Ἀπελευθέρωση ἕως σήμερα.
• Επίτομο Βιογραφικό Λεξικό Who's Who 2004, εκδόσεις Μέτρον.
• Έφυγε ένας υποστηρικτής των μειονοτήτων, Η Καθημερινή, 18 Φεβρουαρίου 2009.
• Βασίλειος Τσάκωνας, «Σάββας Αγουρίδης. Βίος-Δράσις-Έργο», Επιστημονική Επετηρίδα Θεολογικής Σχολής Αθηνών, Τόμος ΚΘ΄ (1994), σελ. 9-56
• Γεώργιος Πατρώνος, «Σάββας Αγουρίδης. Βίος-Σπουδές-Συγγραφικό έργο και δράση», στο: Δελτίο Βιβλικών Μελετών, Τιμιτικό αφιέρωμα στον καθηγητή Σάββα Αγουρίδη, τομ. 21-22 (Ιανουάριος 2002-Δεκέμβριος 2003), σελ. 11-22

Κείμενα

• «Η προδοσία του Ιούδα», Πολίτης της Θράκης, 4ης Απριλίου 2007.
• «Εκκλησία και Πατριαρχείο: Η ιστορική διάσταση του Filioque», Το Βήμα, 15ης Ιουλίου 2001.
• «Σχέσεις Πολιτείας-Εκκλησίας, ταυτότητες», Ελευθεροτυπία, 31ης Μαΐου 2000.
• «Πως έγινε στην Ελλάδα η Καλούμενη "Αναγέννηση του Μοναχικού Βίου"», Κέντρο Δικανικών Μελετών.
• «Ανοχή και Ανεξιθρησκεία στο Δυτικό Κόσμο», Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι, 1998.

• Σάββας Αγουρίδης, Ο χαρακτήρας της κοινοκτημοσύνης στην αρχική Εκκλησία και η μαρτυρία των Πράξεων των Αποστόλων
• ΣΧΟΛΙΟ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΛΑΥΨΗ [1]
• Παρασκήνιο: Σκέψεις πάνω στα Άγια Πάθη
• ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ - «Αποκάλυψη» (Σ. Αγουρίδης)
• Μάριου Μπέγζου, Σάββας Αγουρίδης: ένας ριζοσπάστης θεολόγος
• Στυλιανός Παπαλεξανδρόπουλος, Ο Σάββας Αγουρίδης και τα σύγχρονα ελληνικά θεολογικά ρεύματα
• (Επιστολή), 1967 Νοεμ. 22, Θεσσαλονίκη προς τον Ι. Μάντακαν, (Θεσσαλονίκη)