Roman Sadziński

W roku 1969 jako absolwent pierwszego rocznika po reaktywacji germanistyki (1964) złożył i obronił pracę magisterską napisaną pod kierunkiem profesora Mariana Adamusa (Uniwersytet Wrocławski) pt. Kontrastive Analyse konsonantischer Phoneme im Deutschen und Polnischen, tym samym ukończył studia filologii germańskiej na Uniwersytecie Łódzkim. W latach 1974–1977 odbywał studia na Uniwersytecie Karola Marksa w Lipsku, gdzie pod opieką profesora Gerharda Helbiga pracował nad rozprawą doktorską pt. Die Artikelkategorie im Deutschen und deren Äquivalenzstruktur im Polnischen. Tytuł doktora uzyskał w roku 1978. Studia doktoranckie odbyte w „ostoi walencji” odcisnęły piętno na kierunku zainteresowań badawczych młodego doktora. Widoczne stały się one w kolejnych pracach i publikacjach. W latach 1985–1986 jako stypendysta Fundacji Aleksandra Humboldta na Uniwersytecie w Pasawie, pozostając właśnie w tematyce walencji, pod okiem profesora Hansa-Wernera Eromsa napisał rozprawę habilitacyjną pt. Statische und dynamische Valenz. Probleme einer Valenzgrammatik Deutsch-Polnisch, na podstawie której w roku 1988 uzyskał tytuł doktora habilitowanego. Publikacja ta wydana w Hamburgu w 1989 zyskała ogromne uznanie niemieckich i polskich germanistów i do dziś jest wielce ceniona i często cytowana. Pionierskie przypisanie właściwościom walencyjnym atrybutów ‘statyczny’ i ‘dynamiczny’ w bardzo konkretny i adekwatny sposób przedstawia specyfikę tego zjawiska i otwiera językoznawstwo na nowy kierunek badań.

Od 1990 był profesorem nadzwyczajnym Uniwersytetu Łódzkiego, a od postanowienia z 18 listopada 2002 profesorem tytularnym nauk humanistycznych. 10 grudnia otrzymał nominację profesorską z rąk prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Aleksandra Kwaśniewskiego. 1 kwietnia 2007 roku został mianowany profesorem zwyczajnym. W latach 1990–1993 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Filologicznego UŁ. Od roku 1993 do przejścia na emeryturę w roku 2016 był kierownikiem Katedry Językoznawstwa Niemieckiego i Stosowanego, a od 2000 roku kierownikiem Zakładu Językoznawstwa Niemieckiego. Przez dwie kadencje był członkiem Komisji Akredytacyjnej UKA.

• 1990: profesor nadzwyczajny
• 1990–1993: prodziekan Wydziału Filologicznego UŁ
• 1993–2016: kierownik Katedry Językoznawstwa Niemieckiego i Stosowanego
• 2000–2016: kierownik Zakładu Językoznawstwa Niemieckiego
• 2007: profesor zwyczajny

Zainteresowania badawcze oscylują wokół teorii walencji, gramatyki kontrastywnej niemiecko-polskiej, gramatyki historycznej, leksykologii i leksykografii, a także sztuki tłumaczenia (również literatury pięknej). Jako oddany pracownik Uniwersytetu Łódzkiego wypromował 13 doktorów i ponad 150 magistrów. Jest żonaty, ma syna (również germanistę) i dwie wnuczki.

• Statische und dynamische Valenz. Probleme einer Valenzgrammatik Deutsch-Polnisch. Helmut Buske Verlag, Hamburg 1989 [Habilitationsschrift].
• Die Kategorie der Determiniertheit und Indeterminiertheit im Deutschen und im Polnischen, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1995.
• Diathesen und Konversen.In: Ágel V., Eichinger L. M., Eroms H. W., Hellwig P., Heringer, H.-J., Lobin H. (Hrsg.), Dependenz und Valenz – ein internationales Handbuch der zeitgenössischen Forschung, Bd.2, Berlin, New York, S. 963–973.
• Deutsch-polnische kontrastive Grammatik, Bd. 1/2 Julius Groos Verlag, Heidelberg 1999 / PWN, Warszawa 2000 / [überarbeitete Neufassung] Georg Olms Verlag, Hildesheim et al. 2012 [Mitautor].
• Miniwörterbuch Deutsch-Polnisch/Polnisch-Deutsch, Harald G Dictionaries, Warszawa 1997 (1. Aufl.) / 2000 (2. Aufl.) / 2002 (3. Aufl.) [Mitautor].
• Słownik przysłów, czyli 330 przysłów i powiedzeń w ośmiu językach – polskim, francuskim, angielskim,, hiszpańskim, łacińskim, niemieckim, rosyjskim i włoskim, Harald G Dictionaries, Warszawa. 1997 (1. Aufl.) / 2000 (2. Aufl.) [Mitautor].
• Polsko-niemiecki słownik tematyczny. Harald G Dictionaries, Warszawa 1998 (1. Aufl.) / 2003 (2. erw. Aufl.).
• Nowy słownik niemiecko-polski / polsko-niemiecki, Harald G Dictionaries, Warszawa 2002 [Mitautor].
• Nowy niemiecko-polski słownik idiomów i zwrotów, Harald G Dictionaries, Warszawa 2003 [Mitautor].
• Słownik niemiecko-polski/polsko-niemiecki + idiomy i gramatyka, Harald G Dictionaries, Warszawa 2003 (1. Aufl.) / 2005 (2. Aufl.) / 2007 (Neuaufl.); 2008 (Neuaufl.) / 2010 (verbess. Auflage) [Mitautor].
• Deutsch-polnisches Wörterbuch, Ismaning: Max Hueber Verlag 2007 [Mitautor].
• Online-Wörterbuch der Idiome Deutsch-Polnisch/Polnisch-Deutsch [Mitautor und wiss. Berater des unter Leitung von Prof. R. Lipczuk (Univ. Stettin) realisierten Forschungsprojektes NN104174936 – abrufbar unter www.frazeologizmy.univ.szczecin.pl].