Quick Facts
Biography
Reynolds Hostin (Reynold Hostin, Renol Ostin e walon), a skepyî a Libråmont li 12 di setimbe 1911.
I fourit on sicrijheu e walon et on diccionairî.
Il est rprins dins l' antolodjeye Fleurs diyalectåles et dins l' antolodjeye Scrire.
Vicåreye
Si pa provént d’ Brå-dlé-Libråmont et c’ est on scrinî. C' est ç' mestî la ki Renol va-st aprinde. I l’ egzercêyrè a Cînè, come bôreu d’ tcheyire et d’ fåstroûs et rifjheu d’ vîs meubes.
Mins il acsegnrè ossu li dessinaedje d’ industreye a l’ institut Sint-Kéntin d’ Cînè.
Prijhnî e l’ Almagne tote li guere di 40, il endè va wårder ene kernaxhe dins s’ cour, ki serè on sourd d’ inspiration po toplin d’ ses powinmes, ey eto deus d’ ses pîces di teyåte: « L’ ome » (nén datêye) eyet « Nosse gamén » (1956).
Portant, les noerès idêyes k’ i diswalpêye dins ses scrîts ni sont nén advinåves dins s’ veye sociåle. Ca c’ esteut èn ome di boune resconte, foirt doûs et binamé, k’ a todi ecoraedjî les djins ki l' atôtchént a wårder l’ walon bén vicant.
Ouve e walon
Il a scrît des tchansons Nozôtes, les galants (pris del tchanson walone, Nameur, 1963).
Mins c' esteut, divant tot, on fjheu d' arimés.
End a cwate ramexhnêyes d' eplaideyes:
- Platnêyes di diåle (1959)
- Li tchmin del Croes (1961)
- Schovêyes d' estales (1961)
- Roukes et pazeas (Rukes èt pazias) (replaidî e 2019 pa Jean Hemblenne)
Des ôtès ramexhnêyes di powinmes n' ont målureuzmint nén stî eplaideyes: «Aireurs so mes poennes», «Ombrires dins mes rouwales».
Il est eto l' oteur di cwate pîces di teyåte.
- «Nosse gamén» (Nosse gamin) (eplaideye e 1956)
- «L' ome» (eplaideye sins date)
- «Batisse est moirt» (Batisse èst mwârt) (eplaideye sins date)
- «Cours moudris» "Coeûrs moûdris" (nén eplaideye)
Mins c' est aprume come diccionairî ki Hostin si frè cnoxhe :
- Dès spots èt dès ratoûrnûres d'èmon nos-ôtes (1971)
- Contribution au dictionnaire du parler de Ciney (1975).
C' est la on ptit diccionaire bén ahessant, k' a l' merite d' esse å fén mitan del Walonreye, avou l' accint d' après Nameur, et co mo des mots ki vnèt d' Lidje.
Corwaitaedje di ses scrîts
Tinmes
Renol Hostin sicrît come crustin ki nel catche nén.
Pacô so des sudjets del rilidjon leye-minme come si «tchmin del Croes».
Mins purade, dins ses powinmes, tot préjhant totes les grandès valixheures del vraiye rilidjon crustinne.
Ces cwålités la (compatixhance po les pôvès djins, disbåtcheyes, disseulêyes) vont soude a tot côp bon dins ses powinmes.
Walon
Li scrijheu sieve bråmint des beas mots ki sont pacô foû do cåzaedje corant.
pîtaedje Renol Hostin n’ est nén halcrosse po nos toirtchî des vers foirt courts, pår do troes u do cwate-pîtaedje.
- L' efant,
- C' est on nuk
- Ki ranuke
- Cwand on s' trebuke
- Astok d' ene rouke.
Rimes
Li rimaedje sieve sovint di ritchès rimes, rashiowes so des foninmes u morfinmes do walon.
Adon, li rmetaedje e rfondou walon wåde å pus sovint l' rimaedje.
| Mwaisse modêye | Rifondou walon |
|---|---|
| L'èfant C'è-st-one bauje Qui rapauje Qui rmete à l'auje Èt rinde binauje. | L' efant C' est ene båjhe Ki rapåjhe Ki rmete a l' åjhe Et rinde binåjhe. |
| Maîs l'èfant C'è-st-afîye Li scrabîye D'one vicaîrîye Mau èmantchîye. | Mins l' efant C' est afeye Li scrabeye D' ene vicåreye Må emantcheye. |
Alére
(fr) Adrovaedje di Roukes et pazeas pa Jean Hamblenne
Difoûtrinne hårdêye
Sourdants
- ↑ dandjreus l' ortografeye do redjisse di bateme
- ↑ a l' estat civil
- ↑ Li Rantoele 90 (esté 2019), ratournant l' adrovaedje da Djan Hamblene di Roukes et pazeas.
- ↑ Jean Hamblenne, adrovaedje di Roukes et pazeas.
- ↑ L' efant, Roukes et pazeas (arimés) p. 24.