Piotr Likos

Piotr Likos (ur. 1901, zm. 1 czerwca 1943 w Opoce Dużej) – polski rolnik i rybak zamordowany przez Niemców za pomoc okazaną Żydom podczas okupacji niemieckiej. Uhonorowany przez wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Magdalenę Gawin w ramach projektu Instytutu Pileckiego Zawołani po imieniu. Również Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Piotr Likos mieszkał wspólnie z żoną Apolonią Likos i córką Natalią we wsi Opoka Duża w okolicy Annopola. Utrzymanie rodziny opierało się na prowadzeniu gospodarstwa rolnego i na rybołówstwie. Podczas okupacji niemieckiej Likos dostarczał żywność i ubrania zagrożonym prześladowaniem i ukrywającym się rodzinom Brenerów, Kestenbaumów, Chylów oraz Esterze Zakalik. Zimą 1942 r. Likosowie udzielili im schronienia w budynkach swojego gospodarstwa. Łącznie kilkanaście Żydów ukrywało się tamże do czerwca 1943 r. W opiekę nad nimi była zaangażowana cała rodzina Likosów, łącznie z nastoletnią Natalią. Wskutek donosu 1 czerwca 1943 r. niemieccy i ukraińscy żandarmi wkroczyli na teren gospodarstwa Piotra Likosa, którego następnie zaaresztowano, pobito i zastrzelono. Apolonia Likos i ukrywana Iza Ler zostały zaaresztowane i zastrzelone. Ciała trójki zostały pochowane na terenie gospodarstwa. Córka Likosa, Natalia zdołała uciec przez okno domu. Ukrywani Żydzi zbiegli do pobliskiego lasu. Ciało Piotra Likosa jak i jego małżonki Apolonii zostały ekshumowane po zakończeniu okupacji niemieckiej i pochowane na cmentarzu w Annopolu. Miejsce spoczynku Izy Ler nie jest znane.

27 października 1993 r. na wniosek rodziny Kestenbaumów Jad Waszem uhonorował Piotra Likosa tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Razem z nim odznaczono także Apolonię i Natalię Likos. 30 września 2021 r. w Opoce Dużej miało miejsce odsłonięcie tablicy pamiątkowej poświęconej Piotrowi i Apolonii Likosom w ramach zainicjowanego przez Magdalenę Gawin wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego a prowadzonego przez Instytut Pileckiego projektu Zawołani po imieniu.

• Polska pomoc Żydom w czasie II wojny światowej
• Niemieckie represje wobec Polaków pomagających Żydom
• Zagłada Żydów na ziemiach polskich podczas okupacji niemieckiej
• Zbrodnie niemieckie w Polsce (1939–1945)
• Historia Żydów w Polsce