Nuhi Veselaj
Quick Facts
Biography
Nuhi Veselaj (lindur më 20 gusht 1933) është gjuhëtar i gjuhës shqipe dhe shkrimtar që vepron në Prishtinë, Kosovë. Ai është autor publikimesh me prozë e poezi dhe i punimeve shkencore nga fusha e gjuhësisë, ndërsa ka qenë edhe punëtor arsimi.
Jeta
Nuhi Veselaj u lind më 20 gusht 1933 në Reçan të Therandës. Në vendlindje bëri mësimet fillore ndërsa shkollën normale e përfundoi në Shkollën Normale në Gjakovë, që sipas tij ka pasur ndikim të madh në zhvillimin e tij të mëvonshëm profesional.Më 1963 mbaroi degën e gjuhës e të letërsisë në Universitetin e Prishtinës, Fakulteti Filozofik. Ai vazhdoi studimet pasuniversitare dhe në vitin 1980 u emërua magjistër i shkencave filologjike, ndërsa doktoraturën e mbrojti më 1992.
Veprimtaria nga fusha e arsimit dhe e letërsisë
Nuhi Veselaj ka qenë i angazhuar si mësues. Ka botuar libra me pjesë teatrore për fëmijë dhe konsiderohet autor i rëndësishëm sa i përket letërsisë shqiptare për fëmijë nga Kosova. Ai është anëtar i Shoqatës Mbarëkombëtare të Shkrimtarëve për Fëmijë dhe të Rinj si dhe anëtar i Lidhjes së shkrimtarëve të Kosovës.
Publikime:
- Miklime, 1967
- Rrezet e ylberta, 1971
- Me buzët në gaz, 1997
- Fletë ditari rreth një motmotari, 1997
- Trimoshi, 1997
- Cace e hope djaloshare, 1997
- Shfrime nëpër mjegullnajë, 1997
- Mësime nëpër pësime, 1998
- Gërricje në damarët e djalërisë, 1998
- Bulëza të përshenjura, 2000
- Ther me pupël, 2000
Veprimtaria nga fusha e shkencës dhe gjuhësisë
Në vitin 1999, në cilësinë e gjuhëtarit albanolog, Nuhi Veselaj ishte pjesë e Komisionit për Emërtimin e Rrugëve, Shesheve dhe Lagjeve të qytetit Prishtinë, të ngritur nga Qeveria Komunale dhe të përbërë nga 12 anëtarë.
Nuhi Veselaj e ka studiuar çështjen e trajtës paskajore të foljes në gjuhën shqipe dhe është i mendimit se mënjanimi i saj nga norma letrare ka sjellë probleme. Ai është përkrahës i idesë që trajta paskajore e foljes, karakteristike për dialektin gegë, duhet të institucionalizohet dhe të futet në themel të foljes shqip. Sipas tij është e domosdoshme që paskajorja të futet në shqipen standarde. Këtë qëndrim mbajnë edhe gjuhëtarët: Rexhep Ismajli, Rrahman Paçarizi, Shkumbin Munishi, Julie May-Kolgjini.
Nuhi Veselaj e ka trajtuar edhe temën e përdorimit të fjalëve të huaja në gjuhën shqipe. Sipas tij, duhet të arriher një drejtpeshim i sasisë së fjalëve të huaja që përdoren në mënyrë që të mos pamundësohet shpjegimi analitik i problemeve të ndërlikuara shkencore.
Nuhi Veselaj ka qenë pëjesëmarrës në Seminarin Ndërkombëtar të Gjuhës, Letërsisë dhe Kulturës Shqiptare. Në vitin 2009, në seminarin e njëzetë e tetë ai e diskutoi temën "Koinezimi i të folmeve në dialekte dhe standardizimi i gjuhës shqipe". Aty ai ndër tjera tha:
“Shqipja standarde nuk është varur asnjëherë nga të folmet e veçanta, por nga raportet ndër dialektore. Shqipja që në antikë paraqitet e koinezuar në dy dialekte gegë në veri e toskë në jug, por ajo asnjëherë nuk i ka këputur plotësisht raportet ndër-komunikuese. “
– Nuhi Veselaj
Publikime:
- Rreth përcaktimit të rregullës për formimin e emrave prejpjesorë të vepruesit me - (ë)s në shqipen kombëtare letrare, 1995
- Formanti - as si ndajshtesë e specializuar: (për emërtimin e njerzve sipas vendbanimit e prejardhjes në shqipen letrare kombëtare), 1996
- Çështje të shqipes standarde në fushë të leksikut dhe të fjalëformimit I, 1997
- Rreth terminologjisë kompjuterike në shqipe, 1999
- Paskajorja, çështje e shqipes standarde, 2000
- Përpunimi i normës letrare kusht për kristalizimin e mëtejshëm të shqipes standarte kombëtare, 2001
- Çështje rreth emërtimit të vendbanimeve në shqipe me theks në emërtimet e propozuara në Kosovë, 2001
- Foljet më -O në gjuhën shqipe, 2002
- Paskajorja dhe standardizimi i gjuhës shqipe, 2006
- Koinezimi i të folmeve në dialekte dhe standardizimi i gjuhës shqipe, 2009
- Shumësi dhe shquarsia e emrave në shqipen standarde, 2013
- Foljet e huazuara me -I në temë cështje drejtshkrimore e fjalëformuese në gjuhën shqipe
- Paskajorja pas Konferencës së Durrësit
Shënime dhe referenca
- ^ http://www.doktoratura.unitir.edu.al/wp-content/uploads/2015/03/Dokturatura-Manola-Myrta-Fakulteti-i-Histori-Filologjise-Departamenti-i-Gjuhesise.pdf
- ^ http://pashtriku.beepworld.de/pirraku_shtabisuprem.htm
- ^ http://www.arkivalajmeve.com/Brerore-lirie-per-Elena-Gjiken.399197
- ^ http://www.telegrafi.com/magazina/promovohet-edicioni-i-tete-i-brerore-lirie-18-517.html
- ^ https://albemigrant2011.wordpress.com/2008/02/15/nuhi-veselaj-gjuhetari-i-bashkimit-gjuhesor/
- ^ http://koha.net/?id=8&arkiva=1&l=102203
- ^ https://kk.rks-gov.net/gjakove/News/Kuvendi-Komunal-shenon-gjashtedhjetevjetorin-e-nor.aspx
- ^ http://www.pashtriku.org/?kat=64&shkrimi=2398
- ^ http://fjalaelire.co.uk/wp-content/uploads/2012/04/bishqemi-fjala faqe 15
- ^ http://fjalaelire.co.uk/wp-content/uploads/2012/04/bishqemi-fjala faqe 13
- ^ http://floripress.blogspot.com/2013/04/lidhja-e-shkrimtareve-e-kosoves-me.html
- ^ http://www.bksh.al/adlib/scripts/wwwopac.exe?&DATABASE=catalo&OPAC_URL=/adlib/beginner/index_al.html&LANGUAGE=1&l1=Veselaj,+Nuhi&LIMIT=0
- ^ http://www.zemrashqiptare.net/news/id_3172/Nuhi-Veselaj:-Nj%C3%AB-shekull-jet%C3%AB,-me-shekuj-lavdi.html
- ^ http://books.google.com/books/about/G%C3%ABrricje_n%C3%AB_damar%C3%ABt_e_djal%C3%ABris%C3%AB.html?id=ks3eMAAACAAJ
- ^ http://filologjia.uni-pr.edu/getattachment/Seminari/Seminari-32-%28V--1%29---Botim.pdf.aspx
- ^ http://www.shkenca.org/pdf/gjuhe/dicka_per_paskajoren.pdf
- ^ http://www.proletari.com/mbi-identitetin-kombetar-dhe-shqipen-e-njesueme/html
- ^ http://tribunashqiptare.albemigrant.com/PDF/RISIMTARIA.pdf
- ^ http://www.kosovapress.com/sq/arkiva/veselaj-dialekti-gege-e-toske-nuk-i-kane-keputur-raportet-nder-komunikuese-80735/?old=1
- ^ http://botasot.info/?gjuha=0&category=15&id=29033
- ^ http://libris.kb.se/bib/11873236
- ^ http://www.shkoder.net/fjala/2008/aberisha2.htm
- ^ http://books.google.com/books/about/Paskajorja.html?id=vjv6lAEACAAJ
- ^ http://linguasocio.blogspot.com/2011/01/mbi-mundesine-e-integrimit-te.html
- ^ http://www.ashak.org/?cid=1,24,368
- ^ http://www.doktoratura.unitir.edu.al/wp-content/uploads/2013/06/Doktoratura-Leonard-Xhamani-Fakulteti-i-Gjuheve-te-Huaja-Departamenti-i-Gjuhes-Italiane.pdf
- ^ https://m.facebook.com/notes/shoq%C3%ABria-bashkimi-shqiptar/onomastika-e-kosov%C3%ABs-nd%C3%ABrmjet-miteve-dhe-identiteve-ii/165020143513510/
- ^ https://upload.wikimedia.org/wikibooks/sq/9/9d/Begzad_Baliu._Onomastike_dhe_identitet_paust.pdf
- ^ http://bibliotekashkoder.com/more_catalog.php?id=8801
- ^ http://www.zemrashqiptare.net/news/id_2823/Nuhi-Veselaj:-Paskajorja-dhe-Standardizimi-i-Gjuh%C3%ABs-Shqipe.html
- ^ http://www.akllapi.net/t4805-nuhi-veselaj-koinezimi-i-te-folmeve-ne-dialekte-dhe-standardizimi-i-gjuhes-shqipe
- ^ http://www.academia.edu/5895016/SHQIPJA_E_DRUNJTE_1
- ^ http://www.ashak.org/repository/docs/Studime_20_WEB_601976.pdf
- ^ http://www.zemrashqiptare.net/news/id_15253/rp_0/act_print/rf
- ^ http://letersia.zemrashqiptare.net/news/id-4933/Nuhi_Veselaj:_Foljet_e_huazuara_me_I_n%C3%AB_tem%C3%AB_c%C3%ABshtje_drejtshkrimore_e_fjal%C3%ABformuese_n%C3%AB_gjuh%C3%ABn_shqipe.html
- ^ http://www.zemrashqiptare.net/news/id_33959/Nuhi-Veselaj:-Paskajorja-pas-Konferenc%C3%ABs-s%C3%AB-Durr%C3%ABsit.html