Ntinos Vlachogiannis

Ο Ντίνος Βλαχογιάννης (1910 - 1998) ήταν ένας από τους σημαντικότερους Κορίνθιους λογοτέχνες. Βραβεύτηκε το 1968 με το Βραβείο τής Εταιρίας Γάλλων Ποιητών και το βραβείο της Γαλλικής Ακαδημίας «Τέχνες-Επιστήμες-Γράμματα». Γνωστότερα έργα του είναι τα: Βοχαΐτικες Ιστορίες, Αυλόν αντί Σάλπιγγος και Καπνός Αναθρώσκων.

Νεανικά χρόνια

Γεννήθηκε στο Βραχάτι Κορινθίας στις 18 Απριλίου (1 Μαΐου) 1910 από τον Βλάσση Βλαχογιάννη και την Αικατερίνη Αθανασούλια. Ο πατέρας του ήταν δάσκαλος και είχε διατελέσει πρόεδρος της κοινότητας. Παρακολούθησε στο Δημοτικό Σχολείο το δάσκαλο πατέρα του ο οποίος ασχολήθηκε με τη συγκέντρωση λαογραφικού υλικού, με το πρόβλημα της γλώσσας κι έγραψε διηγήματα και σχολικά ποιήματα που ο επιθεωρητής γλωσσολόγος Δημήτρης Κοντογιάννης τα συνέστησε σε όλη την Επαρχία. Μικρό δείγμα της ποιητικής του ενέργειας είναι το παρακάτω:

ΤΟ ΚΡΥΦΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

''Ήτανε το σχολειό μια εποχή
μες στις σπηλιές και μες στα μοναστήρια
ακόμα ένα απ' τα επτά μυστήρια
ακόμα μια καινούργια προσευχή.

«Φέγγε μου φεγγαράκι μου λαμπρό»
να πάω σχολειό και γράμματα να μάθω
τούρκος να μη με δει και κακοπάθω
και λευτεριάς αγέρι δεν ιδώ.

Στάσου στην πιο ψηλότερη κορφή
και φέγγε μου σαν αναμμένη δάδα
σαν ανδρωθώ τη γη μου την Ελλάδα

να κάνω δοξασμένη και σοφή.

Στο Γυμνάσιο ο Ντίνος Βλαχογιάννης άρχισε να γράφει ποιήματα, διηγήματα και λυρικές πρόζες με καθοδήγηση του φιλόλογου Γ. Ιωάννου, πατέρα του ποιητή Τέλλου Άγρα, που τα δημοσίευε στα περιοδικά της Αθήνας και τον Επαρχιακό τύπο. Αργότερα γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και στη Δημοσιογραφική Σχολή που ίδρυσε ο Βενιζέλος με γενικό γραμματέα τον Άριστο Καμπάνη. Ακολούθησε τον Τραπεζικό κλάδο και υπηρέτησε στην Τράπεζα της Ελλάδος από το 1933 έως το 1965. Στο διάστημα αυτό φοίτησε στη «Σχολή Τραπεζικών Σπουδών» που ίδρυσε ο Ξενοφών Ζολώτας και δίδαξε ο ίδιος μαζί με άλλους Ακαδημαϊκούς και διακεκριμένους καθηγητές της Ανωτάτης Εμπορικής Σχολής και της Νομικής. Ακόμα ακολούθησε Σεμινάριο για τη μηχανογράφηση του τμήματος του. Το 1965 παραιτήθηκε και έζησε στο Παρίσι και στο Λονδίνο έως το 1970. Ο Ντίνος Βλαχογιάννης έχει βραβευθεί με σωρεία τιμητικών διπλωμάτων κυρίως Γαλλικών λογοτεχνικών συλλόγων, ενδεικτικά της εκτίμησης την οποία έχαιρε από τους ομοτέχνους του. Διετέλεσε μέλος πολλών διεθνών Ακαδημιών. Του έχει απονεμηθεί ανάμεσα σε άλλα, ο χρυσός σταυρός της χιλιετηρίδας του Αγίου Όρους και του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας. Περιοδικά, τηλεόραση, ραδιόφωνο έχουν αναφερθεί με σεβασμό γι’ αυτόν. Εγχώριες και αλλοδαπές ανθολογίες περιλαμβάνουν ποιήματά του.

Λογοτεχνία

Με τη λογοτεχνία καταπιάστηκε με επιτυχία ο αδερφός του Διονύσης, σπουδαστής Εμπορίου και Δικαίου, μα δεν άφησε μεγάλο έργο λόγω του πρόωρου θανάτου του. Ο Ιωσήφ Ραφτόπουλος είπε στο Ντίνο Βλαχογιάννη για τον αδερφό του ότι χάθηκε ένας βιρτουόζος που το σονέτο του «Το χωριό μου» ήταν καλύτερο από το όμοιο του Πετράρχη. Μάλιστα ο Ιωσήφ Ραφτόπουλος είχε αφιερώσει στο Διονύση Βλαχογιάννη το παρακάτω τετράστιχο:

Χαρές μου ξεσκλαβώθηκα, καημοί μου έχετε γεια

σ' ένα κρεβάτι ομορφονιάς δεν είμαι σκλάβος πια.,
την ευτυχία που ζήταγα και δεν μπόρηα να βρω

την εύρηκα ζητώντας την στον ίδιο μου εαυτό.

Ίσως αυτοί να επηρέασαν τον Ντίνο Βλαχογιάννη που άρχισε να γράφει ποιήματα και στοχασμούς πολύ πριν γίνει ακόμα δέκα χρονών. Μόλις ήρθε στην Αθήνα πήγε στον Κωστή Παλαμά να ζητήσει μια διάλεξη που την ήθελε για το περιοδικό του αδελφού του «Ή Διάλεξις». Είχε το θάρρος να δείξει στο δάσκαλο χειρόγραφα και δημοσιευμένα ποιήματα του και ο Κωστής Παλαμάς, που τα διάβασε με προσοχή, έγραψε σε μια σελίδα τα παρακάτω λόγια, που τα φυλάει σαν κειμήλιο: «Παιδί μου, με ξάφνιασαν οι στίχοι σου. Έχει δίκιο ο φιλόλογος Γ. Ιωάννου, πατέρας του Τέλλου Άγρα, που σε προσέχει». Μικρό μέρος εκείνου του υλικού είδε το φως της δημοσιότητας σε βιβλίο στα 1954, που το προλόγισε ο ιστορικός της νεοελληνικής λογοτεχνίας Γιώργος Βαλέτας με τον τίτλο «Μακρινές Φωνές». Ομόθυμα η επίσημη κριτική, υποδέχτηκε με ευμένεια εκείνα τα ποιήματα τα «λιτά και σύντομα και χτυπητά, που βγάζουν ένα γνήσιο ήχο απ’ το ατόφιο τους μέταλλο, μια φωνή που μας αλαφρώνει και μας ζεσταίνει», όπως έγραψε στον πρόλογο του ο Γιώργος Βαλέτας. Κατά την Κατοχή έγραψε αντιστασιακά ποιήματα που τα κυκλοφόρησε φωτοτυπημένα αλλά του τα κατάσχεσαν στη Γενική Ασφάλεια όταν τον συνέλαβαν. Μερικά απ' αυτά έχουν καταχωρηθεί σε διάφορες συλλογές. Οι διώξεις του κορυφώθηκαν και κατά και μετά την Κατοχή με φυλακίσεις, απολύσεις οπό την υπηρεσία του, εξορίες στην Ελ Τάμπα, και τα ξερονήσια, προσκλήσεις στην Ασφάλεια και εκβιασμούς. Μετά τις «Μακρινές Φωνές» ακολούθησε η συλλογή «Καπνός Αναθρώσκων», που κυκλοφόρησε το 1960. Η ντόπια και ξένη κριτική σημείωσε ότι ήταν μοναδική η συλλογή αυτή για την εποχή της. Στα 1964 κυκλοφόρησε η τρίτη του συλλογή «Αυλόν αντι Σάλπιγγος», που μεταφράστηκε όλη στα γαλλικά από τον ελληνιστή ποιητή Γκαστόν Ανρύ Ωφρέρ με πρόλογό του και που προσέφερε στο Ντίνο Βλαχογιάννη πολλές διακρίσεις. Ακολούθησε η ποιητική συλλογή «Όρθρος στη Θύελλα» με πρόλογο του μεγάλου Γάλλου Ελληνιστή και Ακαδημαϊκού Αντρέ Μιραμπέλ, το 1967. Η ποιητική αυτή συλλογή μεταφράστηκε πάλι από τον Ελληνιστή Γκαστόν Ανρύ Ωφρέρ το 1968 με δικό του και πάλι πρόλογο. Τον ίδιο χρόνο κυκλοφόρησε στο Παρίσι Ανθολόγηση όλου του έργου του με τον τίτλο «POEMS». Κατά την εποχή της δικτατορίας των Συνταγματαρχών, κυκλοφόρησε η συλλογή του «Μάρτυρες Σιωπής» το 1973, που γι' αυτήν διώχτηκε, και μαζί ο εκδότης του Χρήστος Καρανάσης, που εξορίστηκε. Το 1982 κυκλοφόρησε τη συλλογή «Βήματα στο Ριζόχαρτο» που κι αυτή μεταφράστηκε στα γαλλικά. Αλλά και σαν δοκιμιογράφος ο Ντίνος Βλαχογιάννης εξέδωσε τα δοκίμια: • «Αργύρης Αγραφιώτης», 1965, όπου αναλύεται το έργο του Κορίνθιου λυρικού ποιητή. • «Δυο βουκολικοί ποιητές» το 1967 με αναφορά στο έργο του Σταύρου Κουτίβα και του Γεράσιμου Κορολή. • «Γιάννης Βλαχογιάννης και Βλαχογιανναίοι» το 1974, όπου αποδεικνύεται η κοινή ρίζα του Γιάννη Βλαχογιάννη, του χωριού Βλαχόγιαννη ή Βλαχογιάννη στα σύνορα της Θεσσαλίας και της Στερεάς και των λοιπών Βλαχογιανναίων των σκορπισμένων σ' όλη την Ελλάδα. • «Βαθιές τομές στην ποίηση του Θ. Ρητορίδη», το 1902.

Στη Γαλλία ήρθε σε επαφή με πολλούς βραβευμένους Γάλλους ποιητές, γνώρισε το έργο τους, τους μετέφρασε και τους συμπεριέλαβε στο βιβλίο του «Άνθη που μεταφύτεψε η φιλία», το 1969. Ακόμα μετέφρασε τη συλλογή του Γάλλου Ελληνιστή ποιητή Γκαστόν Ανρύ Ωφρέρ με τον τίτλο «Γραμμένο στη φλούδα της καρδιάς», 1975. Στα διηγήματα του ασχολήθηκε με τους χαρακτήρες της επαρχίας Κορινθίας κι ιδιαίτερα της περιοχής Βόχας και εξέδωσε τρία βιβλία: Τις περίφημες «Βοχαΐτικες ιστορίες» το 1970, μια σειρά διηγημάτων πολλά από τα οποία μεταφράστηκαν στα γαλλικά και διδάσκονται στη Σχολή των ανατολικών γλωσσών στο Παρίσι, αφού πρώτα είχαν δοθεί προς εξέταση το 1977 από τον Ελληνιστή διευθυντή της Σχολής Υβόν Ταραμπού. Το «Πρόθυμο Ακροατήριο» το 1977 και τέλος το 1989 το βιβλίο «Κορινθιακή Παρένθεση» με χαρακτήρες και πάλι από την Κορινθιακή Επαρχία.

Έργα του

ΠΟΙΗΜΑΤΑ: ΚΑΤΟΧΙΚΑ (1943), ΜΑΚΡΙΝΕΣ ΦΩΝΕΣ (1954), ΚΑΠΝΟΣ ΑΝΑΘΡΩΣΚΩΝ (1960), ΑΥΛΟΝ ΑΝΤΙ ΣΑΛΠΙΓΓΟΣ (1964), PIPEAU CONTRE TROMPETTE (1966), ΟΡΘΡΟΣ ΣΤΗ ΘΥΕΛΛΑ. (Πρόλογος Γάλλου Ακαδημαϊκού Antre Mirambelle) (1967), AUBE DANS LA TEMPETE (1968), POEMS (1958), ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΣΙΩΠΗΣ (1973), ΒΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΡΙΖΟΧΑΡΤΟ (1981), TRACES SUR LE PAPIER DE RIZ (1983) ΔΟΚΙΜΙΑ: ΑΡΓΥΡΗΣ ΑΓΡΑΦΙΩΤΗΣ (1955), ΔΥΟ ΒΟΥΚΟΛΙΚΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ (1367), ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΛΑΧΟΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΒΛΑΧΟΓΙΑΝΝΑΙΟΙ (1974), ΒΑΘΙΕΣ ΤΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΘΑΛΗ ΡΗΤΟΡΙΔΗ (1982) ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ: ΑΝΘΗ ΠΟΥ ΜΕΤΑΦΥΤΕΨΕ Η ΦΙΛIΑ (Γάλλοι και Βέλγοι ποιητές) (1969), ΓΡΑΜΜΕΝΟ ΣΤΗ ΦΛΟΥΔΑ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ (μετάφραση από τα γαλλικά) (1975). Δ I Η Γ Η Μ Α Τ Α: ΒΟΧΑΪΤΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ (τόμος «κορινθιακής βιβλιοθήκης») (1970), ΠΡΟΘΥΜΟ ΑΚΡΟΑΤΗΡΙΟ (1977), ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΗ ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ (1989).

Έντυπα που συνεργάστηκε

α' εφημερίδες:
Ελεύθερος Άνθρωπος, Καθημερινή, Εξόρμηση, Βραδυνή, Εσπερινός Τύπος, Ταχυδρόμος Πειραιώς, Πατρίς Πύργου, Σημαία Καλαμών, Ανατολή Καρδίτσης, Πελοπόννησος Πατρών, και τον περιοδικό τύπο : Αθλητική Ζωή Κορίνθου, Κορινθιακά Χρονικά, Τύπος Αργολιδοκορινθίας, Αλήθεια, Κόρινθος, Κορινθιακή Ηχώ, Κορινθιακόν Βήμα, Νέα Πορεία, Κορινθιακές Ημέρες, Το θάρρος Κορίνθου, Κορινθιακός Λόγος, Κορινθία, Εφημερίς της Κορίνθου, Νέοι Καιροί, Ηώ, Ηπειρωτικά Νέα, Νέα Σικυώνα, Αγροτικά Νέα, Ελληνοκαναδικό Βήμα, Ρεπόρτερ Νέας Υόρκης, Παρατηρητής Καναδά, Τραπεζικόν Βήμα, Τραπεζικός Αγών, κ.ά

β' Περιοδικά:
Μπουκέτο, Εβδομάς, Εξέλσιορ, Αθηναϊκόν Σικ., Ιωνική Σκέψη, Νέα Εστία, Σεραϊκά Γράμματα, Κύκλος, Κορινθιακή Εστία, θεσσαλική Εστία, Νέσ Σκέψη, Σύγχρονη Σκέψη, Πνευματική Εστία, Ελλάς του Νότου Κύπρος, Παγκόσμια Συνεργασία, Πρωτότυπη Φιλολογική Επιθεώρηση, Ιλισος, Πειραϊκή - Πατραϊκή, Η Παρουσία, Αγών Κύπρου, Νέοι Σταθμοί, Κρητική Εστία, Λογοτεχνική Δημιουργία, Λόγος Μυτιλήνης, Ραδιοτηλεόραση, Αθηναϊκά, Ε.Ο.Φ.Κ., Εκδρομικός Όμιλος, Ορίζοντες, Μορφωτική Πορεία, Νεώτερα Γράμματα, Γνώμη Νοτίου Αφρικής, Ελευθεροτυπία, Ελληνική Ανεξαρτησία, Παναθήναια, Ελληνικά θέματα, ' Έρευνα, Ξένια, Χρονικά Νίκαιας, Δαυλός, Σαλόνι Λογοτεχνών, Νομικός Λόγος, Νέα Σύνορα, Κορινθιακή Ζωή, Αξιολόγηση, Το Πρώτο Σκαλί, Διάνοια, Διαβάζω, Οικογενειακόν Βήμα, Παρίσι, αρ. φ. 5, Βωμός Τέχνης Ρώμη, 12η Ώρα, Ιωλκός, Νεοελληνικός Λόγος, SΤΟΡ Γιουγκοσλαβίας (17 Ιουνίου 1970), INDEPENDANCE Παρισιού, THE OBSERVER, COURIER DE MARCHES, L’ ATRIUM, HARMONIE HUMANISME, ODZOR NIK 71 Γιουγκο¬σλαβίας κ.ά.

γ ' Περιοδικές εκδόσεις:
Φιλολογική Πρωτοχρονιά, Πελοποννησιακή Πρωτοχρονιά, Πρωτομαγιάτικη Επιθεώρηση, Κορινθιακά, Παιδικά Όνειρα, Ακροκόρινθος, Μη¬τέρα στη ζωή μας, Βήμα των Συγγραφέων, Σκίτσα Συγγραφέων, Πορτραίτα Συγγραφέων, Περιοδική Έκδοση Μεγάλης Πελοποννησιακής Εγκυκλοπαίδειας και LITTERATURA NA SWIECIE Βαρσοβίας.

Τιμητικές Διακρίσεις

• DIPLOME ET MEDAILLE D’ ARGENT της SOCIETE DE L’ EDUCACION ET ANCOURAGEMENT «ARTS – SCIENCES – LETTRES».
• DIPLOME ET MEDAILLE DE VERMEIL DE SAINT FRANCOIS της HAUTE ACADEMIE INTERNATIONALE DE LUTECE A PARIS.
• DIPLOME του PRIX JOSEPH D’ ARBAUD του GRAND PRIX DE POESIE “CAMARGUE” DE LA VILLE DE SAINTES MARIES DE LA MER (ARLES). (CENTENAIRE DE LA MORT – D’ ALPHONSE DE LAMARTINE).
• DIPLOME ET MEDAILLE DE RECONNAISSANCE της COMMUNE LIBRE DE COURBEVOIE (SEINE) (πόλη. Που ανάδοχος της είναι ο Μ.Ναπολέων).
• DIPLOME του PRIX FRANCOIS COPPEE του GRAND PRIX DE POESIE DES ALPILLES (ARLES).
• DIPLOME του PRIX “MAGUY VAUTIER” της TOYRAINE.
• DIPLOME ET PALMES D’ OR DE L’ ORDRE DE L’ ANCOURAGEMENT PUPLIC (έγινε ειδική τιμητική εκδήλωση στο κέντρο “CALYPSO”.
• DIPLOME του PRIX MENTION TRES HONORABLE της SOCIETE LIBRE DE POESIE DE PARIS (στην επιτροπή ήταν επτά μέλη της Γαλλικής Ακαδημίας, τέσσερα της Ακαδημίας Γκονγκούρ και ο πρόε¬δρος του Συνδικάτου των Κριτικών).
• DIPLOME της ANGROUPACION CLASICISTA DE ARTES Y LETRAS, Μαδρίτη.
• DIPLOME SOLENNE της ACCADEMIA INTERNAZIONALE DI POTZEN DI LETTERE – SCIENZE ED ARTI.
• BILLET D’ HONNEUR της LEGION D’ HONNEUR (ARTS – SCIENCES – LETTRES).
• CERTIFICAAT του NEDERLANDS VAN DE ARBEID. Ολλανδία.
• ΧΡΥΣΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ της Χιλιετηρίδος του Αγίου Όρους.
• ΧΡΥΣΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας

Συμμετοχές σε εταιρίες και Ακαδημίες

• Της ACADEMIE INTERNATIONALE D’ ECHANGES POETIQUES (και DELEGUE POUR LA GRECE).
• Της ENCOURANGEMENT PUBLIC (και DELEGUE POUR LA GRECE).
• Της SOCIETE ROYALE BELGE «UNION ET MAINTIEN» (ΚΑΙ DELEGUE POUR LA GRECE).
• Της ACADEMIE DE LA BALLADE FRANCAISE ET DES POEMES A FORME FIXE.
• Της ASSOCIATION NATIONALE, CULTURELLE, PHILANTHROPIQUE, ET SOCIALE «HUMANISME, HARMONIE». ΜΕΜΒRE DU COMITE D’ HONNEUR DE « HUMANISME, HARMONIE » της ΑΙΧ ΕΝ PROVENCE.
• Της ΗAUTE ACADEMIE ΙΝΤΕRΝΑΤΙΟΝΑLΕ DE LUTECE (LETTRES – ARTS – SCIENCES - PHILANTHROPIQUE).
• Της SOCIETE CULTURELLE ET ΡΗΙLΑΝΤΗRΟΡΙΟQΕ DE FRANCE (ORGANE ARTISTIQUE ET CULTUREL – L’ INTERCLUBS DES ARTS ET LETTRES).
• OFFICIER στην ORDRE DU MERITE CULTUREL ET PHILANTHROPIQUE DE FRANCE.
• MEMBRO D’ ONORE DI ONORE DI ACCADEMIA PER LETTEREE, LE SCIENZE ET LE ARTI DI BRIGITA DI SVEZIA.
• Φιλολογικού Συλλόγου «ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ».
• AMICALE – BELGE «UNION ET ΜΑΙΝΤIEN».
• ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ.

Μοριάς , τριμηνιαίο Λογοτεχνικό – Λαογραφικό – Ιστορικό περιοδικό [Έτος 4ο Τεύχος 14ο (6ο) Απρίλης-Ιούνιος 1990]