Mnatsakan Manukyan

Սովորել է Գյումրու Վլադիմիր Մայակովսկու անվան թիվ 5 դպրոցում, 1943-1952 թվականներին՝ Լենինականի Մերկուրովի անվան կերպարվեստի ուսումնարանում։ 1958 թվականին ավարտել է Գյումրու մանկավարժական ինստիտուտի պատմա-բանասիրական ֆակուլտետը։ 1952-1953 թվականներին աշխատել է Գյումրու խնայդրամարկղում, որպես վերահսկիչ-գանձապահ, 1953 թվականին՝ Գյումրու տեքստիլ կոմբինատի գործվածքային ֆաբրիկայում որպես ջուլհակ, 1957-1958 թվականներին՝ Գյումրու Միքայել Նալբանդյանի անվան պետական մանկավարժական ինստիտուտի ԼԿԵՄ կոմիտեի քարտուղար, 1958-1960 թվականներին՝ Գյումրու Ս. Լուկաշինի անվան մանվածքային ֆաբրիկայի ԼԿԵՄ կոմիտեի քարտուղար, 1960-1961 թվականներին՝ Հայաստանի ԼԿԵՄ Գյումրու քաղկոմի երկրորդ քարտուղար, 1961-1962 թվականներին՝ Հայաստանի ԼԿԵՄ Գյումրու քաղկոմի առաջին քարտուղար, 1962-1970 թվականներին՝ Գյումրու Մեսրոպ Մաշտոցի անվան թիվ 29 դպրոցի տնօրեն, 1970-1972 թվականներին՝ Գյումրու Միքայել Նալբանդյանի անվան պետական մանկավարժական ինստիտուտի տարրական կրթության ֆակուլտետի հիմնադիր դեկան, 1972-1974 թվականներին՝ Գյումրու Միքայել Նալբանդյանի անվան պետական մանկավարժական ինստիտուտի տարրական կրթության մեթոդիկայի ամբիոնի հիմնադիր վարիչ, 1974-1976 թվականներին՝ Երևանի թիվ 158 դպրոցի տնօրեն, 1976-1980 թվականներին և 1987-1992 թվականներին՝ Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի ընդհանուր մանկավարժության ամբիոնի դոցենտ, 1980-1982 թվականներին՝ Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի հումանիտար մասնագիտությունների ֆակուլտետի դեկան, 1982-1984 թվականներին՝ Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի ժողովրդական կրթության ղեկավար աշխատողների որակավորման բարձրացման ֆակուլտետի դեկանի տեղակալ, 1984-1987 թվականներին՝ Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի ժողովրդական կրթության ղեկավար, աշխատողների որակավորման բարձրացման ֆակուլտետի դեկան, 1992-2007 թվականներին՝ Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի ընդհանուր մանկավարժության ամբիոնի վարիչ, 2007 թվականից՝ Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի մանկավարժության տեսության և պատմության ամբիոնի պրոֆեսոր։

Հանդիսացել է

• ՀՀ կառավարությանն առընթեր պետական բյուջեից ֆինանսավորվող մանկավարժական և հոգեբանական գիտությունների համակարգի գիտական թեմաների գնահատման փորձագիտական հանձնաժողովի նախագահ
• ՀՀ կառավարությանն առընթեր լեզվի բարձրագույն խորհրդի նախկին տերմինաբանական կոմիտեի անդամ
• «Տաթև» գիտակրթական համալիրի Մանկավարժական միտք գիտական հանդեսի հիմնադիր, գլխավոր խմբագիր 2000-2002 թթ., խմբագրական խորհրդի անդամ 2003 թվականից
• «Հոգեբանությունը և կյանքը» գիտական հանդեսի խմբագրական խորհրդի անդամ 2000-2007 թթ.
• ՀՀ մանկավարժահոգեբանական գիտությունների ակադեմիա ՀԿի փոխնախագահ և գլխավոր գիտնական քարտուղար 1997 թվականից
• Մանկավարժական գիտությունների համակարգի, առարկաների գծով թեկնածուական մինիմումի քննություններ ընդունող մասնագիտական հանձնաժողովի նախագահ 1996-2007
• Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի գիտական խորհրդի անդամ 1992-2007 թթ։
• Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի կառավարման խորհրդի անդամ (2000-2007 թթ)
• ՀՀ կառավարությանն առընթեր բարձրագույն որակավորման հանձնաժողովի Գիտական աստիճաններ շնորհող 020 մասնագիտական խորհրդի անդամ 1992 թվականից առ այսօր
• Արդեն պաշտպանած 25 ատենախոսությունների գիտական ղեկավար
• ՀԿԿ Գյումրու քաղկոմի բյուրոյի անդամ, 1961-1964 թթ.
• Հայաստանի ԼԿԵՄ Կենտկոմի բյուրոյի անդամ, 1960-1964 թթ.
• Համամիութենական ԼԿԵՄ կենտրոնական կոմիտեի պլենումի անդամ, 1961-1964 թթ.
• Գյումրու քաղաքային խորհրդի պատգամավոր, 1960-1964 թթ.
• Հայաստանի Գերագույն խորհրդի պատգամավոր, 1961-1964 թթ.

Ուսումնասիրությունները նվիրված են կրթության համակարգի կառավարման և արտադպրոցական դաստիարակության հարցերին։ Համահեղինակ է «Հայ դպրոցն ու մանկավարժական միտքը 20-րդ դարում» (2005) գրքի։ Գիտական համագործակցության և ստեղծագործական կապերի մեջ է եղել անձնական մտերմություն ու բարեկամություն է ունեցել 20-րդ դարի մեծանուն մանկավարժ ու հոգեբան, բարոյագետ ու գեղագետ, փիլիսոփա և մեթոդիստ Վ.Ա. Սուխոմլինսկու հետ։

• Հայաստանի Գերագույն խորհրդի նախագահության պատվոգիր, 1961 թ.
• Խաչատուր Աբովյան շքանշան, 1966 թ.
• Ժողովրդական տնտեսության նվաճումների ցուցահանդեսի Ժողովրդական կրթության տաղավարի ոսկե մեդալ, 1968 թ.
• Մանկավարժական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան, 1969 թ.
• Դոցենտի գիտական կոչում, 1972 թ.
• Մանկավարժական գիտությունների դոկտորի գիտական աստիճան, 1995 թ.
• Ամերիկայի ազգային ակադեմիայի Տարվա մարդ դիպլոմ, 1998 թ.
• Պրոֆեսորի գիտական կոչում 2000 թ.
• ՀՀ կրթության և գիտության նախարարության ոսկե մեդալ, 2003 թ.
• ՀՀ վաստակավոր մանկավարժի պատվավոր կոչում, 2007 թ.

• Արտադասարանական դաստիարակչական աշխատանքների հարցերը դպրոցի ռեֆորմի լույսի ներքո, Ե., 1986 թ.։
• Սիրո փիլիսոփայական, հոգեբանական, մանկավարժական մեկնաբանման հայկական գանձարան, Ե., 2003 թ.։
• Իմաստուն մտքերի շտեմարան, Ե., 2005 թ. (համահեղինակ)։

Հեղինակ է 12 մենագրությունների, 8 գրքերի և ուսումնական ձեռնարկների, 2 ուսումնական ծրագրերի, 114 գիտական հոդվածների, որոնցից

• • 55 ամսագրային այդ թվում միջազգային
  • 46 լրագրային
  • 1 մեթոդական մենագրություն
  • 9 հոգեբանական

Խմբագրել է 36 և գրախոսել 18 գիրք, դասագիրք, ուսումնական ձեռնարկ։

Անվանի մանկավարժ-տեսաբաններ

• Ա.Ռեզնիկի, Ռուսաստան
• Կ. Նաստասևի, Ուկրաինա
• Կավլոշի Շանդորի, Հունգարիա, Յա.
• Տադեուշ Վիլեխի, Լեհաստան
• Ա. Գոլանդի, Ռուսաստան
• Վ. Կարակովսկու, Բաշկիրիա
• Ա.Բախտիարովայի, Թաթարստան, Վ. Կորոտովի Ռուսաստան
• Վ Շատալովի, Դոնբաս
• Ա. Կուզինի, Ռուսաստան
• Մեծանուն մաթեմատիկոս Ա. Կոլմոգորովի, Ռուսաստան
• Տաղանդավոր հոգեբաններ Ա Պետրովսկու, Ռուսաստան, «Շ. Ամոնաշվիլու -Վրաստան, Ա. Շչերբակովի -Բելառուսիա
• Ճանաչված փիլիսոփա-սոցիոլոգ Ի. Կոնի, Ռուսաստան
• Հայ արվեստի ու գրականության մեծերի Մ. Մկրտչյանի, Ա. Մկրտչյանի, Հ. Մալյանի, Ա. Յավուրյանի, Ֆ. Դովլաթյանի, Մինասի, Հովհ. Շիրազի, Հ. Հակոբյանի, Հ. Անանիկյանի, Չուբարի, Վ. Պետրոսյանի հետ.

Հատուկ դասընթացներ է վարել

• Մոսկվայի մարզային մանկավարժական համալսարան, 2006 թ.
• Մինսկի միջազգային մանկավարժական գիտաժողով, 1989 թ.
• Եկատերինբուրգի նախկին Սվերդլովսկ, Կ. Լիբկնեխտի անվան մանկավարժական համալսարան, 1972 թ.
• Սանկտ Պետերբուրգի նախկին Լենինգրադ Գերցենի անվան պետական համալսարան, 1967 թ.
• Թբիլիսիի Ղ. Ամոնաշվիլու անվան թիվ 2 համալիր միջնակարգ հանրակրթական դպրոց, 1968 թ.
• Մոսկվայի կուսակցական բարձրագույն դպրոց, 1968 թ.
• Ղրիմի Սիմֆերոպոլ քաղաքի միջնակարգ դպրոցների աշակերտական գիտական ընկերության Որոնող փոքր ակադեմիա, 1968 թ.
• Երևանի Մ. Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարան, 2005-2006 թթ.