Miltos Kountouras

Ο Μίλτος Κουντουράς (28 Φεβρουαρίου 1889 - 13 Απριλίου 1940) ήταν Έλληνας παιδαγωγός, εισηγητής των εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων στα ελληνικά σχολεία την περίοδο 1929-1932.

Ο Μίλτος Κουντουράς γεννήθηκε στο Σκόπελο της Λέσβου. Την αγάπη του για τα γράμματα τη χρωστά στον πατέρα του Γεώργιο Κουντουρά, ο οποίος ασχολήθηκε πολύ με τη μόρφωση των παιδιών του. Από το 1905 γίνεται συνδρομητής του περιοδικού «Διάπλασις των Παίδων» του Γρηγορίου Ξενόπουλου, όπου και στέλνει έργα του με το ψευδώνυμο «η ψυχή της Λέσβου».

Φοιτητής στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών δημοσιεύει στο προοδευτικό περιοδικό της εποχής "Νουμάς" με το ψευδώνυμο «Μίλτος Λέσβης». Ταυτόχρονα είναι ιδρυτικό μέλος του σωματείου Φοιτητική Συντροφιά και μέλος του Εκπαιδευτικού Ομίλου. Σκοπός και των δύο σωματείων είναι η προώθηση του δημοτικισμού και η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση.

Από το 1915 μέχρι το 1923 εργάζεται ως εκπαιδευτικός. Το έργο του διακόπτεται από συχνές στρατεύσεις λόγω της πολιτικής ρευστότητας της εποχής εκείνης. Το 1922 τον βρίσκει στρατιώτη στο Μικρασιατικό Μέτωπο.

Το 1923 δημοσιεύει στη λεσβιακή εφημερίδα Καμπάνα του Στρατή Μυριβήλη το άρθρο (σε συνέχειες) «Κλείστε τα σχολειά». Τονίζει πόσο αφύσικη είναι η ζωή των παιδιών στο σχολείο και πόσο αυτό τα αποξενώνει από τη ζωή. Την ίδια χρονιά παίρνει μέρος σε διαγωνισμό του Υπουργείου Παιδείας και με κρατική υποτροφία φεύγει για μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία. Σπουδάζει Παιδαγωγική-Διδακτική και Ψυχολογία.

Επιστρέφει στην Ελλάδα στα τέλη του 1926 και από τις 13/12/1926 διορίζεται διευθυντής στο Διδασκαλείο Θηλέων Θεσσαλονίκης (ΔΘΘ), που το διηύθυνε μέχρι το 1930. Η τριετία 1927-1930 αναφέρεται ως Ιερή τριετία για τα ελληνικά γράμματα. Εφαρμόζει πρωτοποριακές μεθόδους διδασκαλίας που προωθούσαν την κριτική σκέψη και την αυτενέργεια των μαθητριών στην εργασία, χειρωνακτική και πνευματική. Δεν άργησαν κι εδώ, μετά τα Αθεϊκά και τα Μαρασλειακά να ξεσπάσουν τα «σκάνδαλα» του Διδασκαλείου Θηλέων το 1928. Οι κατηγορίες εναντίον του Μ. Κουντουρά όμοιες με τις προηγούμενες. Αφορούν: «την θρησκευτικήν και εθνικήν μόρφωσιν των μαθητριών του Διδασκαλείου τούτου[...]», την περιφρόνηση προς την παράδοση, την αχαλίνωτη ελευθερία προς τις μαθήτριες, τις ομιλίες «περί ήβης, φυσικών ορμών [...]» Βγαίνει απαλλακτικό πόρισμα και συνεχίζει να εργάζεται στο ΔΘΘ μέχρι το 1930, οπότε και διορίζεται σύμβουλος στο Εκπαιδευτικό Γνωμοδοτικό Συμβούλιο. Το 1931 δημοσιεύει στην εφημερίδα Μακεδονία της Θεσσαλονίκης άρθρο με τον τίτλο «η Διαμαρτυρία ενός ανθρώπου, η αγανάκτηση ενός παιδαγωγού». Για το άρθρο αυτό καλείται σε απολογία και τιμωρείται με «ποινή επιπλήξεως» από τον υπουργό Παιδείας Γ. Παπανδρέου. Το 1933 απολύεται από το Εκπαιδευτικό Γνωμοδοτικό Συμβούλιο. Το 1936 εκδίδει το περιοδικό Παιδεία. Την ίδια χρονιά παντρεύεται την Ολυμπία Δημούλα και αποκτά ένα γιο, το Λίνο. Πεθαίνει το 1940 στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός μετά από εγχείριση στο στομάχι.

1. Η μεταρρύθμιση που δεν έγινε-Τεκμήρια Ιστορίας Β΄τόμος 1895-1967. Επιμέλεια: Αλέξης Δημαράς
2. Μίλτος Κουντουράς-Διδασκαλείο Θηλέων Θεσσαλονίκης 1927-1930
3. περιοδικό Φιλόλογος, τεύχος 141
4. Μίλτος Κουντουράς (ο δάσκαλος της Ρωμιοσύνης)

• Μίλτος Κουντουράς - Η επίσημη ιστοσελίδα του Έλληνα Παιδαγωγού
• Τσιπούρας, Στυλιανός, Φιλοσοφικές προϋποθέσεις και κοινωνικές προεκτάσεις στο παιδαγωγικό έργο του Μίλτου Κουντουρά, Διδακτορική διατριβή,Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), Σχολή Θεολογική, Τμήμα Θεολογίας, 2001