Michał Dzierzgowski

Był synem Edmunda i Marii z d. Grochowska. Ukończył Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Jako gimnazjalista w 1918 wstąpił do Straży Obywatelskiej i walczył w czasie powstania wielkopolskiego. 16 lutego 1919 r. wstąpił do WP, przyjęty został do kompani lotniczej w Ławicy. Ukończył kurs mechaników, Szkołę Obserwatorów Lotniczych. Otrzymał przydział do 14 Eskadry Wywiadowczej i w jej składzie walczył na froncie litewsko-białoruskim. 17 kwietnia 1920 obserwator Dzierzgowski z ppor. pil. Ziembińskim w okolicy stacji kolejowej Sławiany wykonując lot bojowy samolotem DFW C.V w celu zbombardowania rosyjskiego lotniska zestrzelili nieprzyjacielskiego Nieuporta. Obs. Dzierzgowski na Froncie Litewsko–Białoruskim wykonał 9 lotów bojowych. Przeniesiony do VII Dywizjonu Lotniczego, następnie do 8 Eskadry Wywiadowczej walczącej na Froncie Wołyńskim. Później z 3 Eskadrą Wywiadowczą brał udział w Walkach na Wileńszczyźnie.

Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku. Po ukończeniu Wielkopolskiej Szkoły Podchorążych Piechoty w Bydgoszczy (absolwent 9 klasy) został mianowany podporucznikiem i wcielony do IV Dywizjonu Lotniczego. W sierpniu 1922 awansował do stopnia porucznika. W 1923 służył w stopniu porucznika (starszeństwo z dniem 1 marca 1921 i 2 lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych) w 1 pułku lotniczym. Ukończył Szkołę Pilotów w Bydgoszczy i Wyższą Szkołę Pilotów w Grudziądzu. Po szkoleniach otrzymał przydział do 3 pułku lotniczego. Od 1924 służył kolejno w 5 dywizjonie lotniczym, 15 eskadrze myśliwskiej i 33 eskadrze towarzyszącej. W roku 1925 ukończył kurs oficerów technicznych przy Centrali Badań Lotniczych w Warszawie. Od listopada 1926 jako oficer nadetatowy 3 p.lot. w Komendzie Portu Lotniczego w Dęblinie. Następnie został przeniesiony do kadry oficerów lotnictwa i przydzielony do Głównej Wojskowej Stacji Meteorologicznej. Z dniem 30 września 1931 roku został przeniesiony w stan spoczynku. Ukończył Wydział Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, uzyskując stopień doktora. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Poznań Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VII. Był w grupie oficerów pozostających w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VII.

W sierpniu 1939 zmobilizowany do 3 pułku lotniczego. Objął funkcję adiutanta dywizjonu szkolnego Bazy Lotniczej nr 3 w Poznaniu. Dostał się 17 września 1939 roku w Byczkowcach do sowieckiej niewoli, osadzony w Szepietówce a następnie w Kozielsku. Ostatnie wiadomości od Michała Dzierzgowskiego z Kozielska rodzina otrzymała pocztą wiosną 1940. Między 3 a 5 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa bez numeru, poz. 70 z 2.04.1940. Został zamordowany między 4 a 7 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, zapis w dzienniku ekshumacji pod datą 15.05.1943. Przy szczątkach znaleziono kartę członkowską, dyplom doktora, list i fotografie. Figuruje na liście AM-224-2116 i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem 02116. W spisie AM i PCK widnieje adnotacja, że był z wykształcenia filozofem. Nazwisko Dierzgowskiego znajduje się na liście ofiar (pod nr 2116) opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 133 i w Nowym Kurierze Warszawskim nr 138 z 1943. Pochowany w Bratniej Mogile IV. Krewni do 1956 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie.

 Żonaty z Anną z Niesiołowskich, miał syna Krzysztofa.

• podporucznik – 1920
• porucznik – 1923

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari - (nr 8104)
• Krzyż Walecznych (dwukrotnie)
• Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921 "Polska Swemu Obrońcy"
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
• Polowa Odznaka Obserwatora nr 49
• Odznaka Pilota nr 669
• Krzyż Kawalerski Orderu Gwiazdy Rumunii.

• Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień kapitana. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości "Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów".
• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 14384) – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez Prezydenta RP na Uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976)
• Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986)
• Dąb Pamięci zasadzony na terenie Portu Lotniczego Poznań Ławica w dn. 25.08.2016 r.

• Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• Obozy NKWD dla jeńców polskich
• zbrodnia katyńska
• Kampania wrześniowa

• Banaszek Kazimierz; Roman Wanda Krystyna; Sawicki Zdzisław: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
• Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
• Huber Kazimierz Kujawa, Księga Lotników Polskich. Poległych, zmarłych i zaginionych w latach 1939 - 1946. Wydanie II. Bez daty wydania. Rękopis w zbiorach autora.
• УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5

http://www.muzeumkatynskie.pl/pl/9967/11387/szczegoly.html