Мијо Орешки

MIJO OREŠKI
Mijo Oreški
Datum rođenja	6. septembar 1905.
Mesto rođenja	Zagreb  Austrougarska
Datum smrti	27. jul 1929. (24 god.)
Mesto smrti	Samobor Kraljevina SHS
Profesija	zidarski radnik
Član KPJ od	1922.

Mijo Oreški (1905-1929) bio je zidarski radnik i jugoslovenski komunist, najpoznatiji kao jedan od sedmorice sekretara SKOJ-a.

Rođen je 6. septembra 1905. godine u Zagrebu.

Član SKOJ-a od 1922. godine, a sekretar Mesnog komiteta SKOJ-a za Zagreb od 1923. godine. Godine 1924. postao je član Pokrajinskog komiteta SKOJ-a za Hrvatsku i Slavoniju, a 1925. član Centralnog komiteta SKOJ-a.

Zajedno sa Jankom Mišićem i i Francom Klopčičem pokrenuo je i uređivao centralni organ SKOJ-a list "Mladi boljševik".

Jula 1926. godine odlazi na rad u CK SKOJ-a u Beograd. Na Trećem kongresu SKOJ-a, održanom, u jesen 1926. godine, u Sloveniji, izabran je za organizacionog sekretara CK SKOJ-a.

U drugoj polovini 1928. godine završio je partijski kurs u Nemačkoj. Posle uvođenja Šestojanuarske diktature i hapšenja Paje Marganovića, 1929. godine, postaje politički sekretar SKOJ-a i jedan od najbližih saradnika Đure Đakovića.

Zajedno sa Jankom Mišićem rukovodi radom SKOJ-a, najpre iz Zagreba, a potom iz Samobora.

Policijski snimak ubijenih sekretara SKOJ-a Janka Mišića i Mije Oreškog koji su pali u sukobu sa policijom 27. jula 1929. u Samoboru.

Kada je policija, 27. jula 1929. godine, otkrila njihovo sklonište u Samoboru i blokirala ga, Janko Mišić, Mijo Oreški i njegov brat Slavko, vođa tehnike CK SKOJ-a, pružili su otpor. Pucnjava je trajala čitav sat. Prvi je poginuo Slavko Oreški. Za to vreme, Mijova žena Agata je palila arhiv i ilegalni matrijal kako ne bi pao u ruke policije. Svi muškarci su izginuli u pucnjavi, a Agata je ranjena, nakon čega je uhapšena.

Grob porodice Oreški na Mirogoju

Čitava Mijina porodica je učestvovala u radničkom pokretu.

Vjekoslav Oreški Slavko (1901-1929), Mijin stariji brat, bio je tehnički skretar CK SKOJ-a i urednik lista "Mladi boljševik". Radio je u tehnici CK SKOJ-a u Samoboru. Poginuo 27. jula 1929. godine, zajedno sa bratom i Jankom Mišićem.

Agata Oreški Jaga (1906-1991), Mijina supruga, bila je fabrička radnica i aktivistkinja radničkog pokreta. Uhapšena je jula 1929. godine, posle Mijine pogibije, kada je i sama bila renjena. U zatvoru bila do 1931. godine. Na inicijativu Josipa Broza Tita, 1935. godine, zajedno sa sinom Vladom otišla u SSSR. Do 1938. godine je radila u fabrici u Ordžonikidzeu, kada je za vreme Staljinovih "čistki" uhapšena i odvedena u Sibir, gde je provela osam godina. U Jugoslaviju se vratila 1947. godine.

Vladimir Oreški (1929-1998), Mijin sin. Godine 1935. zajedno sa majkom otišao u SSSR. Gde se školovao i živeo po raznim dečijim domovima. Godine 1944. stupio je u jugoslovensku tenkovsku brigadu, formiranu u SSSR, i sa njom došao u Jugoslaviju. Tokom završnih borbi za oslobođenje teško je ranjen, na prilazima Zagrebu. Posle oslobođenja bio oficir Jugoslovenske narodne armije.

U TV-seriji Sedam sekretara SKOJ-a je njegov lik tumačio Milan Gutović.

Mijo Oreški na Wikimedijinoj ostavi

• Mala enciklopedija Prosveta, Beograd 1959. godina

	Sedam sekretara SKOJ-a