Quick Facts
Biography
مهران سماک (۱۳۷۴ – ۸ آذر ۱۴۰۱) شهروند ایرانی ساکن بندر انزلی بود که در شامگاه ۸ آذر ۱۴۰۱، در حال خوشحالی برای باخت تیم ایران در جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ در میانهٔ خیزش سراسری، در بندر انزلی با شلیک مستقیم نیروهای وابسته به نظام جمهوری اسلامی ایران کشته شد. سماک در کودکی هم‌بازی بازیکن فوتبال، سعید عزت‌اللهی، بوده‌است.
کشته‌شدن
مهران سماک به همراه نامزدش، شامگاه ۸ آذر ۱۴۰۱ سوار بر خودرو شخصی خود در محله چراغ‌برق بندر انزلی بود که در شب حذف ایران از مسابقات جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ مورد هدف شلیک مأموران امنیتی قرار گرفت و پس از رساندن وی به بیمارستان، جان خود را از دست داد. مهران سماک در آخرین استوری صفحهٔ شخصی خود در اینستاگرام از مردم خواسته بود کنار هم باشند و فقط بر اعتراض‌های خیابانی و اعتصابات تمرکز کنند.
خاکسپاری
مراسم خاکسپاری مهران سماک چهارشنبه ۹ آذر ۱۴۰۱ با حضور شماری از مردم در «گلزار شهدا» بندر انزلی برگزار شد. حاضران شعارهایی علیه جمهوری اسلامی از جمله «هیز تویی، هرزه تویی، زن آزاده منم»، «امسال سال خونه، سیدعلی سرنگونه» و «می‌جنگیم، می‌میریم، ایران رو پس می‌گیریم» سر دادند.
پرونده قتل
رسانه‌های نزدیک به نیروهای امنیتی از جمله خبرگزاری تسنیم، تلاش کردند که قتل مهران سماک را به گردن مخالفان حکومت بیندازند و فرمانده نیروی انتظامی این شهر هم از «بازداشت مظنونان» خبر داد. پس از اینکه دادستان رشت کشته شدن سماک بر اثر اصابت گلوله ساچمه‌ای را تأیید کرد، جعفر جوانمردی، فرمانده انتظامی بندر انزلی، بازداشت شد. اتهام او «عدم رعایت قانون نحوه به‌کارگیری سلاح منجر به قتل عمد» عنوان شده‌است. جوانمردی بعداً از فرماندهی نیروی انتظامی بندر انزلی برکنار شد و از آنجایی که او در زمان انجام وقوع جرم شغل نظامی داشت پرونده به دادگاه نظامی ارجاع داده شد. به گفته وکیل خانواده مهران سماک، دادگاه نظامی برای جوانمردی حکم قتل عمد صادر کرده‌است. با اعتراض وکلای متهم به رای صادره، پرونده به دیوان عالی کشور رفته‌است.
واکنش‌ها
سعید عزت‌اللهی بازیکن تیم ملی فوتبال ایران که با سماک در دوران کودکی هم تیمی بوده، در اینستاگرام ابراز همدردی کرد.
باشگاه فوتبال سپیدرود رشت در یک پیام اینستاگرامی در واکنش به کشته شدن سماک به باشگاه ملوان بندرانزلی پیامی نوشت به این معنا: «برادر برادر ماست. ما با شما هم‌دردیم.»
جستارهای وابسته
- کشته‌شدگان خیزش ۱۴۰۱ ایران
منابع
- ↑ «مهران سماک، جوان ۲۷ ساله، در شادی بعد فوتبال در انزلی با شلیک مستقیم کشته شد». ایران اینترنشنال. ۸ آذر ۱۴۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۲.
- ↑ «شهروندی که در شادی پس از باخت تیم ملی بوق می‌زد «به ضرب گلوله مأموران کشته شده»». بی‌بی‌سی فارسی. ۹ آذر ۱۴۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱ دسامبر ۲۰۲۲.
- ↑ «تایید کشته‌شدن یک شهروند در بندرانزلی به دست نیروهای امنیتی». iranwire.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۲-۰۱.
- ↑ «کشته شدن شهروندی که پس از باخت ایران مقابل آمریکا، در خودرو «بوق می‌زد»». رادیو فردا. ۹ آذر ۱۴۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۲.
- ↑ مهتاب وحیدی‌راد (۹ آذر ۱۴۰۱). «کشته‌شدن مهران سماک، جوان ۲۷ ساله، در بندر انزلی با گلوله ماموران». صدای آمریکا. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۱-۳۰.
- ↑ «مراسم خاکسپاری مهران سماک، معترضی که گفته می‌شود بعد از باخت تیم ملی فوتبال کشته شده‌است». بی‌بی‌سی فارسی. ۹ آذر ۱۴۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ دسامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱ دسامبر ۲۰۲۲.
- ↑ «می‌جنگیم می‌میریم ایرانو پس می‌گیریم»؛ شعار در مراسم سوم مهران سماک, archived from the original on 4 December 2022, retrieved 2022-12-04
- ↑ «نتوانستند منکر قتل مهران سماک شوند − فرمانده نیروی انتظامی انزلی بازداشت شد». رادیو زمانه. ۱۶ آذر ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۷ ژوئن ۲۰۲۳.
- ↑ «توضیح دادستان رشت دربارهٔ فوت مهران سماک». دنیای اقتصاد. دریافت‌شده در ۷ دسامبر ۲۰۲۲.
- ↑ «فرمانده انتظامی منطقه انزلی در ارتباط با پرونده قتل مهران سماک «بازداشت شد»». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۷ دسامبر ۲۰۲۲.
- ↑ «تنها مورد از محاکمه یک مأمور حکومت ایران در اعتراضات ۱۴۰۱؛ تأیید «قتل عمد» مهران سماک». بی‌بی‌سی فارسی. ۷ ژوئن ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۷ ژوئن ۲۰۲۳.
- ↑ «ادامه اعتراضات؛ بلینکن: جهان به درستی روی ایران متمرکز شده». دویچه وله. ۹ آذر ۱۴۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ دسامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱ دسامبر ۲۰۲۲.
- ↑ «واکنش باشگاه فوتبال سپید رود رشت به کشته شدن مهران سماک». بی‌بی‌سی فارسی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ دسامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۱ آذر ۱۴۰۱.