Marian Krycia

Marian Krycia (ur. 15 sierpnia 1920 w Ostrowcu Świętokrzyskim, zm. 26 października 1979 we Wrocławiu) – polski inżynier mechanizacji rolnictwa, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

W czasie okupacji niemieckiej Marian Krycia mieszkał w Ostrowcu Świętokrzyskim. Po kwietniu 1941 r., kiedy to Niemcy utworzyli tamże getto, Krysia pomógł swoim sąsiadom, Szlomo i Bronisławie Rubinsztajnom, wydostać się z niego a także znalazł im bezpieczne schronienie i zaopatrzył w artykuły pierwszej potrzeby i fałszywe dokumenty. W styczniu 1942 r. Krycia umożliwił Chaninowi Szermanowi ucieczke z getta, po czym zapewnił mu bezpieczne schronienie we Włochach koło Warszawy.Gdy Szerman zaczął być nękany przez właścicieli mieszkania, którzy zagrozili mu denuncjacją, Marian Krycia pospiesznie udał się do Warszawy, aby zastraszyć szantażystów. W marcu 1943 r. zorganizował wydostanie się z getta dla Bronisławy Rubinsztejn, a następnie zorganizował dla nie transport do Częstochowy. W kwietniu 1943 r. znalazł bezpieczną kryjówkę w lesie dla Szlomo Rubinsztejna, który wcześniej zbiegł z ostrowickiego getta funkcjonującego wówczas jako obóz pracy. Za pomoc udzielaną Żydom Krycia został zaaresztowany przez Gestapo 19 grudnia 1943 r., a następnie skierowany do Obozu Zagłady w Oświęcimiu. Tamże pod numerem 169647 został skierowany do komanda ślusarzy. Zbiegł z obozu 23 lipca 1944 r. razem ze współzatrudnionymi w komandzie Romanem Symotiukiem (więźniem nr 122997) i Janem Zielińskim (nr 76962). Po zakończeniu działań wojennych Krycia ukończył studia wyższe I stopnia na Wydziale Mechanizacji Rolnictwa Politechniki Wrocławskiej. Następnie podjął pracę jako główny inżynier Wojewódzkiego Zarządu Państwowego Ośrodka Maszynowego – WZR Wrocław oraz w Zespole Techników Rolniczych we Wrocławiu. Później pracował w Państwowym Ośrodku Maszynowym w Środzie Śląskiej i w Państwowym Gospodarstwie Rolnym w Obornikach Śląskich.

Na wniosek Szlomo i Bronisławy Rubinsztajnów oraz Chaniny Szermana 25 marca 1979 r. Marian Krycia został uhonorowany tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata. Prawdopodobnie nigdy nie dowiedział się o przyznanym odznaczeniu – zmarł 26 października 1979 r. we Wrocławiu. Medal i dyplom honorowy Jad Waszem został odebrany przez jego rodzinę podczas ceremonii we wrocławskiej Synagodze Pod Białym Bocianem, 8 listopada 2018 roku.

• Polska pomoc Żydom w czasie II wojny światowej
• Rada Pomocy Żydom
• Grupa Ładosia
• Zagłada Żydów na ziemiach polskich podczas okupacji niemieckiej
• Historia Żydów w Polsce