Marian Bohusz-Szyszko

Marian Wacław Bohusz-Szyszko (ur. 2 lutego 1901 w Trokiennikach koło Ostrowca na Kresach, zm. 28 stycznia 1995 w Londynie) – polski malarz ekspresjonista, krytyk sztuki i publicysta.

Jako młody chłopak został zwerbowany do wojska i brał udział w I wojnie światowej, a następnie w wojnie polsko-sowieckiej. Po zakończeniu działań wojennych Marian Bohusz-Szyszko rozpoczął studia na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Stefana Batorego w Wilnie (1921-1923) u Ferdynanda Ruszczyca, naukę kontynuował na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (1923-1927). Później studiował nauki matematyczne. Od 1929 zamieszkał w Wolnym Mieście Gdańsku, gdzie poza malarstwem był publicystą i recenzentem. Debiutancka wystawa twórczości miała miejsce w polskiej galerii sztuki w Wolnym Mieście Gdańsku w 1934.

Po wybuchu II wojny światowej Marian Bohusz-Szyszko wstąpił do Wojska Polskiego; pod koniec września 1939 dostał się do niewoli. Internowany w Oflagu II B Arnswalde prowadził kursy rysunku i matematyki, w wolnym czasie portretował współwięźniów. Po zakończeniu działań wojennych wyjechał do Włoch, gdzie mieszkał przez dwa lata.

Od 1947 zamieszkał w Wielkiej Brytanii i tam spędził resztę życia. Założył w Londynie Polską Szkołę Malarstwa, która kontynuowała tradycje Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Wileńskiego. Dożywotnio pełnił funkcję prezesa Zrzeszenia Plastyków Polskich w Wielkiej Brytanii. Poza praca pedagogiczną publikował artykuły na tematy związane z malarstwem. W 1963 podczas wystawy w Drian Gelleries w Londynie poznał lekarkę Cicely Saunders, która kupiła jeden z jego obrazów. Tak rozpoczęta znajomość przerodziła się w związek, ale Marian Bohusz-Szyszko miał w Polsce żonę z którą był w separacji. Jako gorliwy katolik nie myślał o rozwodzie. Dopiero pięć lat po śmierci żony poślubił Cicely Saunders, para przeżyła razem piętnaście lat. Marian Bohusz-Szyszko zmarł w założonym przez żonę hospicjum św. Krzysztofa w Londynie.

Był malarzem ekspresjonistą przywiązującym ogromną wagę do doboru barw, tematyka jego obrazów była bardzo zróżnicowana, ale w drugiej połowie życia znaczna część obrazów przedstawiała tematy sakralne. Marian Bohusz-Szyszko był wielokrotnie nagradzany m.in. nagrodą malarską Fundacji Alfreda Jurzykowskiego i Garby Prize. Wiele prac jego pędzla znajduje się w kościołach i kaplicach w Londynie oraz w muzeach w Warszawie, Gdańsku, Krakowie. Niemały zbiór obrazów znajduje się w londyńskim hospicjum św. Krzysztofa, gdzie spędził schyłek życia.

Członek Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie.

• Słynni z Oflagu IIB - ludzie kultury, Marian Bohusz-Szyszko
• St Christopher's Hospice, Marian Bohusz-Szyszko
• Jan Wiktor Sienkiewicz "Marian Bohusz-Szyszko: życie i twórczość 1901-1995", Wydawnictwo KUL 1995 ​ISBN 83-228-0513-6​.