Quick Facts
Biography
Lucjan Karol Janiszewski, ps. „Pluch” (ur. 6 czerwca 1891 w Dąbrowicy, zm. w kwietniu 1940 w Charkowie) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego.
Życiorys
Lucjan Karol Janiszewski urodził się 6 czerwca 1891 roku w Dąbrowicy, w powiecie sarneńskim, w rodzinie Władysława i Antoniny z Wysoczańskich. Uczył się w Lubelskiej Szkole Handlowej, gdzie zdał maturę w 1910 roku. Następnie podjął studia na Politechnice w Liège. W tym okresie swego życia był członkiem Związku Strzeleckiego i Związku Walki Czynnej.
W sierpniu 1914 roku wstąpił do pierwszego plutonu Pierwszej Kompanii Kadrowej, dowodzonej przez porucznika Tadeusza Kasprzyckiego. Następnie służył w 5 Pułku Piechoty Legionów. W lipcu 1916 roku został odkomenderowany przez Józefa Piłsudskiego do pracy w Polskiej Organizacji Wojskowej. Działał na stanowisku dowódcy okręgu w Kaliszu. 4 maja 1917 roku wrócił do 5 pp Leg. Po kryzysie przysięgowym, z racji tego, że był oficerem (podporucznikiem) został internowany w Beniaminowie. Po zwolnieniu z obozu działał w warszawskiej POW. W listopadzie 1918 roku został oddelegowany do Siemiatycz, w celu przeprowadzenia mobilizacji POW.
W marcu 1919 roku został wcielony do 22 Pułku Piechoty w stopniu porucznika, był tam dowódcą kompanii, a czasowo batalionu. 1 grudnia tego roku awansował na kapitana. W 1921 roku odkomenderowany został na II Kurs Normalny Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. 1 października 1923 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego przydzielony został do Oddziału I Sztabu Generalnego na stanowisko referenta, a następnie kierownika referatu. 31 marca 1924 roku awansował na majora ze starszeństwem z 1 lipca 1923 i 60. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W listopadzie 1925 roku został dowódcą baonu w 80 Pułku Piechoty, a w marcu 1927 roku powrócił do pracy w Oddziale I Sztabu Głównego. 23 stycznia 1929 roku został awansowany na podpułkownika ze starszeństwem z 1 stycznia 1929 roku i 32. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W tym samym roku objął stanowisko szefa sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie. W marcu 1932 roku wyznaczony został na stanowisko zastępcy dowódcy 50 Pułku Piechoty w Kowlu. W styczniu 1934 roku mianowany został dowódcą Pułku KOP „Głębokie”. 1 stycznia 1936 roku awansował na pułkownika. W 1938 roku został mianowany dowódcą Obszaru Warownego „Wilno”.
W czasie kampanii wrześniowej był dowódcą piechoty dywizyjnej 35 Dywizji Piechoty Rezerwowej. Brał udział w obronie Lwowa, po kapitulacji dostał się do niewoli sowieckiej i został skierowany do obozu w Starobielsku. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 roku spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.
Upamiętnienie
Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z dnia 5 października 2007 roku został mianowany pośmiertnie do stopnia generała brygady. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości "Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów".
W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, w Lutomiersku został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Lucjana Janiszewskiego.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 6575.
- Krzyż Niepodległości
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Walecznych – trzykrotnie
- Złoty Krzyż Zasługi (1937)
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej
Przypisy
Bibliografia
- Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 r.), Sztab Główny WP, Warszawa 1931, s. 7.
- Majchrowski Jacek M. , Pierwsza Kompania Kadrowa – portret oddziału, Kraków 2002.
- Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 23, 578.
- Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2003. [dostęp 6 grudnia 2014]. s. 183.
- Lucjan Janiszewski. katyn-pamietam.pl. [dostęp 6 grudnia 2014].