Leon Pluciński

Leon Bolesław Pluciński (ur. 9 lutego 1875 w Karczewie k. Kościana, zm. 2 czerwca 1935 w Swadzimiu) – ziemianin, polski polityk narodowy, poseł na Sejm (1922–1930), wicemarszałek Sejmu (1925-1927), drugi Komisarz Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku w okresie od lipca 1921 do października 1923 (według innych źródeł do lutego 1924).

Urodził się w rodzinie ziemiańskiej, posiadającej majątek na terenie Wielkopolski. Po ukończeniu gimnazjum w Poznaniu studiował rolnictwo na uniwersytetach w Halle i Berlinie, a po ich ukończeniu zajmował się modernizacją polskiego rolnictwa. Był także działaczem społecznym i politycznym, od 1910 był członkiem Ligi Narodowej. Wchodził również w skład Związku Spółek Zarobkowych i Gospodarczych oraz tajnej organizacji Obrona Narodowa.

W czasie powstania wielkopolskiego zasiadał w Naczelnej Radzie Ludowej, a potem był zastępcą Wojciecha Korfantego do spraw politycznych i wojskowych. W 1919 otrzymał nominację na wiceministra w Ministerstwie byłej Dzielnicy Pruskiej. Funkcję sprawował do 1920.

20 czerwca 1921, dekretem Naczelnika Państwa, powołany na funkcję Komisarza Generalnego RP, stanowisko objął dopiero 5 lipca 1921. Przybycie Plucińskiego do Gdańska wiązało się z zaostrzeniem polityki polskiej w stosunku do tego miasta. Zaostrzenie kursu politycznego wynikało z fiaska ugodowej polityki pierwszego Komisarza Macieja Biesiadeckiego, co doprowadziło do lekceważenia praw Polski przez władze Wolnego Miasta. Obywatele polscy, niezgodnie z umowami polsko-gdańskimi, byli zobligowani do meldowania się w policji gdańskiej i uzyskiwania zgody na pobyt, władze Wolnego Miasta zwlekały z przekazaniem Polsce należnych jej, po Rzeszy Niemieckiej, nieruchomości, nadto miały miejsce naruszenia polskich interesów w zakresie polityki celnej i skarbowej oraz wydalanie obywateli polskich z Gdańska.

Zdecydowana obrona praw Polski prowadzona przez Plucińskiego, popieranego w pełni przez rząd, spotkała się z oporem władz gdańskich i wywołała liczne konflikty, których rozwiązanie leżało w gestii Ligi Narodów. Jednym z nich był konflikt o prawo witania obcych okrętów zawijających do portu przez Komisarza bez wiedzy i zgody władz Wolnego Miasta, pozytywnie dla Polski rozstrzygnięty. Część spraw spornych, przy współpracy Ligi Narodów, udało się załatwić porozumieniem polsko-gdańskim z 1 września 1923, jednak wiele zadrażnień pozostało.

W czasie pełnienia obowiązków w Wolnym Mieście Gdańsku Pluciński był typowany do zajęcia kilku stanowisk ogólnokrajowych, między innymi ministra spraw wojskowych i premiera (marzec 1922).

Od 1922 Pluciński był posłem na Sejm I kadencji z ramienia Związku Ludowo-Narodowego, przez pewien czas łączył to stanowisko ze stanowiskiem Komisarza Generalnego, jednak 1 października 1923 zrezygnował z funkcji w Gdańsku i skupił się na pracy poselskiej. Uzyskał także mandat poselski do Sejmu II kadencji.

Od czerwca 1927 był patronem Wielkopolskiego Towarzystwa Kółek Rolniczych. Po 1930 był członkiem władz wielu organizacji i przedsiębiorstw przemysłowych. Był właścicielem wzorowo prowadzonych majątków ziemskich.

Zmarł w rodzinnej posiadłości w Swadzimiu. Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Lusowie.

• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (29 grudnia 1921)

• Komisariat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku