Leon Adyan

Լևոն (Լավրենտի) Ոսկանի Ադյան (օգոստոսի 30, 1940(1940-08-30), Չլդրան, Մարտակերտի շրջան, ԼՂԻՄ, ԽՍՀՄ - հոկտեմբերի 5, 2021(2021-10-05), Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսաստան), հայ արձակագիր, թարգմանիչ,հրապարակախոս, հասարակական գործիչ։ ԽՍՀՄ, ՌուսաստանիԴաշնության, Հայաստանի,Ամերիկայի հայ գրողների ևԼՂՀգրողների միություններիանդամ։

Ծնվել է ԼՂԻՄ-ի Մարտակերտի շրջանի Չլդրան գյուղում։ Հարևան Առաջաձոր գյուղի միջնակարգ դպրոցն ավարտելուց հետո աշխատել է Սումգայիթի խողովակագլանման գործարանում որպես թթվածնային արտադրամասի ապարատավար։ Սովորելէ Ադրբեջանի Վ. Ի. Լենինի անվանպետական մանկավարժական ինստիտուտիպատմաբանասիրական ֆակուլտետիևԵրևանի պետհամալսարանի բանասիրական ֆակուլտետի ժուռնալիստիկայի բաժնում։ Շուրջ 25 տարի՝ 1964 թվականի նոյեմբերից աշխատել է Բաքվում հրատարակվող «Գրական Ադրբեջան» հանդեսում, սկզբում որպես արձակի բաժնի վարիչ, 1977 թվականից՝բաժինների վարիչ։ 1979-1981 թվականներին եղել է հանդեսի գլխավոր խմբագրի պաշտոնակատարը։ Եղելէ այդ հանդեսի խմբագրական կոլեգիայի անփոփոխ անդամը, Ադրբեջանական ՍՍՀ մամուլի պետական կոմիտեի խմբագրական խորհրդի անդամ,«Արմյանսկի վեստնիկ»ռեգիոնալ թերթիգլխավոր խմբագիր, Պյատիգորսկ քաղաքի հայկական համայնքի նախագահի տեղակալ։

Հեղինակ է ինքնուրույն ու թարգմանական ավելի քան երեսուն արձակ գրքերի։

Ադրբեջաներեն լույս են տեսել նրա «Ձորով մի գետ է հոսում» (Բաքու, 1977), «Լեռների մարդը» (Բաքու, 1981), «Հավերժական վերադարձ» (Բաքու, 1984), «Ձորի տունը» (Բաքու, 1985)։

Գրքերը լույս են տեսել նաև այլ լեզուներով։

Բաքվի 1990 թվականի հայոց եղեռնից հետո տարագրվել է Ռուսաստան, ապրել Լենինգրադում, Պյատիգորսկում,Սոչիում։ Վերջին տարիներին բնակվում է Սանկտ-Պետերբուրգում։

• Կյանքի ճանապարհին (գրքում տեղ են գտել պատմվածքներ և «Ուր են այն հին օրերը» լիրիկական վիպակը), Բաքու, Ադրբեջանի պետական հրատարակչություն, 1967, 128 էջ։
• Հեռու լեռներում (պատմվածքներ), Երևան, «Հայաստան», 1968, 124 էջ։
• Իմ երկրի մարդիկ (պատմվածքներ, ակնարկ, մանրաքանդակներ), Բաքու, Ադրբեջանի պետական հրատարակչություն, 1970, 152 էջ։
• Տունը գյուղի ծայրին, Երևան, «Հայաստան», 1971, 182 էջ։
• Այն հեռավոր ամռանը (գրքում տեղ են գտել «Ձորում աղմկում է գետը» էսսեն և պատմվածքներ), Բաքու, Ազերնեշր, 1975, 312 էջ։
• Կորսված բարդիներ (գրքում տեղ են գտել «Կորսված բարդիներ» և «Մոռացված երգը» վիպակները), Բաքու, «Յազըչը», 1979, 272 էջ։
• Մոռացված երգը, Բաքու, «Յազըչը», 1981, 326 էջ։
• Աշնանային ցրտեր, Երևան, «Սովետական գրող», 1982։
• Ակն ընդ ական, Բաքու, «Գյանջլիք», 1983, 309 էջ
• Հայրական տուն, Բաքու, «Յազըչը», 1984, 356 էջ։
• Դարձ ի շրջանս յուր , Երևան, Սովետական գրող, 280 էջ։
• Իրիկնային աղջամուղջ, վիպակների և պատմվածքների ժողովածու2015, 400 էջ։
• Անձրևից հետո, Ստեփահակերտ,2016, 143 էջ։
• Հեռացող եզերք, Երևան,վեպ-ռեքվիեմ,2018, 340 էջ։
• Այն հեռավոր ամռանը, մանրաքանդակներ, պատմվածքներ, վիպակներ,Երևան, 2018,480 էջ։
• Թուխ ճայը և այլն։

• Միրզա Իբրահիմով, Խոսրով Ռուզբեհ (վիպակ), Երևան, «Հայաստան», 1971, 182 էջ։
• Հյուսեյն Աբասզադե, Շոկոլադ բաժանող աղջիկը, Երևան, «Հայաստան», 1976, 179 էջ։
• Իմրամ Կասումով, Ջեյրան (վիպակների ժողովածու), Երևան, «Սովետական գրող», 1977, 480 էջ։
• Հրո երկրի ձայները (ադրբեջանական վիպակների ժողովածու), Երևան, «Հայաստան», 1977, 422 էջ։
• Իմրամ Կասումով, Մարդը խարիսխ է ձգում (վիպակներ, պատմվածքներ, պիեսներ), Երևան, «Սովետական գրող», 1978, 400 էջ։
• Ջաֆար Ջաբարլի, Պատմվածքներ, Բաքու, «Գյանջլիք», 1979, 120 էջ։
• Սպիտակ կեչիներ (ադրբեջանական պատմվածքների ժողովածու), Երևան, «Սովետական գրող», 1978, 324 էջ։
• Սուրեն Կասպարով, Ավազների միջով, Բաքու, «Յազըչը», 1979, 320 էջ։
• Կապուտակ ծովը (նմուշներ ադրբեջանական երիտասարդական արձակից), Բաքու, «Յազըչը», 1982, 200 էջ։
• Ամպրոպից հետո (ադրբեջանական դասական արձակի ժողովածու), Բաքու, «Յազըչը», 1984, 315 էջ։
• Էլչին, Արծաթափայլ ֆուրգուն (պատմվածքներ, վիպակներ), Երևան, «Սովետական գրող», 1984, 188 էջ։
• Միրզա Իբրահիմով, Ծովափին, Երևան, «Սովետական գրող», 1984, 450 էջ։
• Սուրեն Կասպարով, Այս տարօրինակ ապրիլ ամիսը, Երևան, «Սովետական գրող», 1984, 250 էջ։
• Ջաբար Ջաբարլի, Գյուլզար, պատմվածքներ։ Բաքու, «Գյանջլիք»։
• Նարիման Նարիմանով, Բահադուր և Սոնա (փոքրիկ սիրավեպ), Բաքու, «Յազըչը», 1985, 96 էջ։
• Սուրեն Կասպարով, Ճակատագրին ընդդեմ, Բաքու, «Յազըչը», 1984, 220 էջ։

• Լևոն Ադյան Արխիվացված 2020-10-21Wayback Machine