Kostis Kotzias

Ο Κωστής Κοτζιάς (Αθήνα, 1921 – Μόσχα, 5 Νοεμβρίου 1979) ήταν Έλληνας πεζογράφος και θεατρικός συγγραφέας. Το πιο γνωστό από τα έργα του είναι ο Καπνισμένος Ουρανός, που έγινε και τηλεοπτική σειρά στην ΕΡΤ το 1985. Ήταν αδερφός του επίσης λογοτέχνη Αλεξάνδρου Κοτζιά.

Ο Κώστας Κοτζιάς γεννήθηκε στην Αθήνα, πρωτότοκος γιος του Παναγιώτη Κοτζιά από τη Δημητσάνα και της Ξένης το γένος Αλεξανδροπούλου από τη Χαλκίδα. Αδερφός του είναι ο επίσης συγγραφέας Αλέξανδρος Κοτζιάς. Η οικογένεια Κοτζιά ήταν εύπορη, καταστράφηκε όμως οικονομικά κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, καθώς είχε προηγηθεί και ο θάνατος του πατέρα ήδη από το 1936. Τέλειωσε το Γυμνάσιο στο Λεόντειο Λύκειο και γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, διέκοψε όμως τις σπουδές του στον τελευταίο χρόνο και μετά από μια περίοδο ενασχόλησης με οικοδομικές επιχειρήσεις από κοινού με τον αδερφό του, στράφηκε στη δημοσιογραφία και τη λογοτεχνία. Αν και σπούδασε γιατρός, σταμάτησε τις σπουδές του και μαζί με τον αδελφό του εργάστηκε ως οικοδόμος για κάποιο χρονικό διάστημα. Τελικά αφοσιώθηκε στα γράμματα.

Ήταν μέλος του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ κατά την περίοδο της Κατοχής και της αντίστασης και ιδρυτικό Μέλος της Ένωσης Νέων Ελλήνων Λογοτεχνών (1943) και αργότερα ενεργό μέλος της αριστεράς. Έκανε την πρώτη του εμφάνιση στη λογοτεχνία με το θεατρικό έργο Το ξύπνημα (1946). Το έργο αυτό ανέβηκε από τον θίασο των Ενωμένων Καλλιτεχνών με τον Αιμίλιο Βεάκη, ενώ θεατρικά του έργα είχε ανεβάσει και ο Τζαβαλάς Καρούσος. Στη συνέχεια (1947) συνεργάστηκε με την Ομάδα των Νέων Λογοτεχνών στην έκδοση του περιοδικού Θεμέλιο. Ο ίδιος ο Κοτζιάς συνίδρυσε το «Ρεαλιστικό Θέατρο» (1949) μαζί με τον Γιώργο Γιαννίδη και εργάστηκε επίσης ως σκηνοθέτης του (στην παράσταση Σχολείο γυναικών του Μολιέρου). Το 1957 κυκλοφόρησε τον Καπνισμένο Ουρανό, που απέσπασε το πρώτο βραβείο πεζογραφίας από τον Δήμο Αθηναίων. Ανέλαβε τη στήλη της θεατρικής κριτικής στις εφημερίδες Δημοκρατική (1950) και Δημοκρατικός (1951). Παράλληλα ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία: έγραφε κριτική θεάτρου, και μετά το 1974 και την μεταπολίτευσηήταν ανταποκριτής του Ριζοσπάστη στη ρωσική πρωτεύουσα. Επίσης συνεργάστηκε και με τις εφημερίδες Ανεξάρτητος Τύπος και Αυγή,

ό Κοτζιάς συνεργάστηκε και με το περιοδικό Επιθεώρηση Τέχνης.Έπειτα από την κατάληψη της εξουσίας από τη χούντα των συνταγματαρχών , του Παπαδόπουλου το 1967 ο Κοτζιάς έφυγε στη Ρωσία Εγκαταστάθηκε στη Μόσχα, όπου έγραφε και ανέπτυξε και πολύ πλούσια πολιτική και αντιδικτατορική δραστηριότητα, με αποτέλεσμα να του αφαιρεθεί η ελληνική ιθαγένεια. Μετά το 1974 η ζωή του μοιράστηκε ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Ρωσία. Πέθανε εκεί, από γαστρορραγία ή διάτρηση στομάχου, τον Νοέμβριο του 1979. Η πρώτη εμφάνιση του Κώστα Κοτζιά στο χώρο της λογοτεχνίας πραγματοποιήθηκε το 1957 με τη δημοσίευση το μυθιστόρημα Ο καπνισμένος ουρανός που τιμήθηκε με το Α΄ Βραβείο του Δήμου Αθηναίων. Συνολικά η πεζογραφική του παραγωγή αποτελείται από πέντε μυθιστορήματα, τα δύο (Επί εσχάτη προδοσία και Αίγιστος) με θέμα εμπνευσμένο από την υπόθεση Πλουμπίδη. Ασχολήθηκε επίσης με τη λογοτεχνική μετάφραση, τις διασκευές λογοτεχνικών έργων για το θέατρο, ενώ έγραψε και δοκίμια. Επίσης ό Κοτζιάς μςτέφρασε και διάφορα ρωσικά και κυρίως ισπανικά λογοτεχνικά έργα. Έργα του μεταφράστηκαν στα γαλλικά, ιταλικά, γερμανικά, σουηδικά, τσέχικα, ρωσικά, ουγγρικά και βουλγάρικα.

Ό Κοτζιάς θεωρείται ό σημαντικότερος εκπρόσωπος του σοσιαλιστικού ρεαλισμού στην Ελλάδα. Ή ιδεολογία του Κοτζιά άσκησε μεγάλη επιρροήστο συγγραφικό του έργο,το οποίο κυρίως πραγματεύεται κυρίως την ζωή και τους αγώνες της εργατικής τάξης στην μεταπολεμική Αθήνα.

Αρκετά από τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε ξένες γλώσσες. Εκτός από θεατρικά έργα και μυθιστορήματα, δημοσίευσε πολλά άρθρα, δοκίμια, μελέτες και διασκευές έργων του Καζαντζάκη και του Ντοστογιέφσκι.

Θεατρικά

• Το Ξύπνημα (1946)
• Ο Γερο-Ζαγορής (1949)
• Ο πολίτης Βελεστινλής
• Ένας κόσμος ανάποδα (1952)
• Το πνεύμα της Παναγιώτας (1954)

Μυθιστορήματα

• Καπνισμένος ουρανός (Ά βραβείο δήμου Αθηναίων το 1957) (1956)
• Ή Γαλαρία Νο 7 (1960)
• Επί εσχάτη προδοσία (1964) — το ίδιο έργο γράφηκε ξανά (1978) με τον τίτλο Ο αλύγιστος
• Ο παράνομος (1974)

Μεταφράσεις Έργων

• Τζόρτζ Αμάντο ’’ Οί δρόμοι της πείνας’’ (Μυθιστόρημα, εκδόσεις Αρδηττός, Αθήνα) (1963).

• Φρεντερίκο Γκαρθία Λόρκα ’’ Θέατρο:Ή θαυμάσια μπαλωματού - Ματωμένος γάμος - Σαν περάσουν πέντε χρόνια και Θρήνος για τον Ιγνάθιο Μεχίας’’ (Μυθιστορήματα, εκδόσεις Ζουμπουλάκη- Βιβλία για όλους, Αθήνα) (1980).

• Βασίλι Αξιόνοβ ’’Οί συνάδελφοι’’ (μυθιστόρημα, εκδόσεις Θεμέλιο, Αθήνα) (1983).
• Ιβάν Μαΐσκι ΄΄Ποιός βοήθησε τον χίτλερ’’ (Αναμνήσεις του πρώην πρεσβευτή της ΕΣΣΔ στη Μεγάλη Βρεταννία, εκδόσεις Αλφειός. Αθήνα) (1985).
• Ναζίμ Χικμέτ ’’Οί ρομαντικοί’’ (Μυθιστόρημα, εκδόσεις Θεμέλιο, Αθήνα) (1988).
• Τζόρτζ Αμάντο ’’ Οί δρόμοι της πείνας’’ (Μυθιστόρημα, εκδόσεις Σ.Ι.Ζαχαρόπουλος, Αθήνα) (1988).
• Αλεκσέϊ Νικολάεβιτς Αρμπούζο ’ Φθινοπωρινή ιστορία’’ (Κωμωδία παλιάς μόδας, εκδόσεις Πατάκη Αθήνα) (1997).
• Κάρυ Κόχεν ’’Πολιτικές και διαδικασίες μάρκετινγκ και πωλήσεων’’ (δοκίμο, εκδόσεις κρητήριον, Αθήνα) (2001).
• Κάρυ Κόχεν ’’Πολιτικές και διαδικασίες αγορών’’ (δοκίμο, εκδόσεις κρητήριον, Αθήνα) (2001).
• Κάρυ Κόχεν ’’Πολιτικές και διαδικασίες χρηματοοικονομικής διοίκησης’’ (δοκίμο, εκδόσεις κρητήριον, Αθήνα) (2001).
• Ντόναλντ Ντέϊβιντ Σκρίβεν ’’ Πολιτικές και διαδικασίες πληροφοριακών συτημάτων και διοίκησης’’ (δοκίμο, εκδόσεις κρητήριον, Αθήνα) (2001).
• Τζέφ Πίνκερτον ’’Ολοκληρωμένες στρατηγηκές αγορών’’ (δοκίμιο, εκδόσεις κρητήριον, Αθήνα) (2003).
• Φρεντερίκο Γκαρθία Λόρκα ’’Ματωμένος γάμος’’ (Εκδόσεις Ταξιδευτής, Αθήνα) (2022).

• Κωστής Κοτζιάς στον Πανδέκτη, του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών