Kokaew Prakaykavil na Chiang Mai, Princess

เจ้ากอแก้วประกายกาวิล ณ เชียงใหม่ หรือเป็นที่รู้จักในนาม เจ้าป้า (16 พฤษภาคม พ.ศ. 2478 — 13 มีนาคม พ.ศ. 2548) เป็นเจ้านายฝ่ายเหนือ ธิดาของเจ้ากาวิละวงศ์ กับเจ้าศิริประกาย ณ เชียงใหม่ และเป็นนัดดาของเจ้าแก้วนวรัฐ เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่องค์สุดท้าย

ชีวิตตอนต้น

เจ้ากอแก้วประกายกาวิล ณ เชียงใหม่ เกิดเมื่อวันที่ 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2478 ในครอบครัวชนชั้นเจ้านายฝ่ายเหนือแห่งนครเชียงใหม่ เป็นธิดาคนเล็กจากทั้งหมด 3 คนของเจ้ากาวิละวงศ์ กับเจ้าศิริประกาย ณ เชียงใหม่ มีพี่ชายและพี่สาวคือ เจ้าพงษ์กาวิล ณ เชียงใหม่ และเจ้าศิริกาวิล สิงหรา ณ อยุธยา

เมื่อแรกเกิดได้รับพระราชทานชื่อจากพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ว่า "ประกายกาวิล" ต่อมาพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาทิตย์ทิพอาภา และหม่อมกอบแก้ว อาภากร ณ อยุธยา ซึ่งขณะนั้นได้ประทับอยู่ในเชียงใหม่และได้เข้าพบเจ้าแก้วนวรัฐ พระองค์เจ้าอาทิตย์ทิพอาภาทรงสังเกตว่าหม่อมกอบแก้วมองธิดาน้อยด้วยความเอ็นดู เจ้ากาวิละวงศ์เห็นเช่นนั้นจึงกล่าวขึ้นว่า "ยกให้หม่อมเป็นแม่อุปถัมภ์แล้ว ขอให้โตขึ้นสวยเหมือนหม่อมยิ่งดี" หม่อมกอบแก้วก้มลงมองเด็กน้อยพลางกล่าวกับพระสวามีว่า "ทรงประทานชื่อซิเพคะ จะได้เป็นที่รู้กันว่าเขายกให้เรา ต่อไปจะได้จำกันได้" พระองค์เจ้าอาทิตย์ทิพอาภา ผู้เป็นสวามี จึงตรัสถามว่า "ชื่อกอบแก้วอีกคนไหม" แต่เมื่อไปเติมชื่อรวมเข้านามพระราชทานนั้น ตัว บ.ใบไม้กลับหายไป จึงเหลือเพียง "กอแก้วประกายกาวิล" นับแต่นั้น

การศึกษา

เจ้ากอแก้วประกายกาวิล เข้ารับการศึกษาระดับประถมศึกษาที่โรงเรียนเรยีนาเชลีวิทยาลัย จังหวัดเชียงใหม่ จนอายุได้ 10 ขวบ จึงย้ายลงมาเป็นนักเรียนประจำที่โรงเรียนมาแตร์เดอีวิทยาลัย จังหวัดพระนคร เมื่ออายุได้ 12 ปี ก็ศึกษาต่อที่สหราชอาณาจักรในระดับมัธยมศึกษาที่ราเวนส์คอฟต์ (Raven's Croft) ในอีสต์บอร์น ระดับเตรียมอุดมศึกษาที่วิทยาลัยเทคนิคเซาแทมป์ตัน (Southampton Technical College) แล้วย้ายไปลอนดอนเพื่อเรียนด้านเลขาที่วิทยาลัยพิตแมน (Pitman College) และเข้าศึกษาด้านมารยาทและการเข้าสังคมที่ลูซี เคลย์ตัน (Lucy Clayton) ก่อนย้ายไปที่ปารีส ประเทศฝรั่งเศสเพื่อศึกษาต่อด้านภาษา มารยาท และการเข้าสังคมจนจบหลักสูตร

ทั้งนี้เจ้ากอแก้วประกายกาวิล สามารถใช้ภาษาอังกฤษและฝรั่งเศสได้อย่างคล่องแคล่ว

การทำงาน

ด้านการทำงาน เจ้ากอแก้วประกายกาวิลเรียนจบกลับเมืองไทย พ.ศ. 2499 ทำงานที่บริษัท CTO. Lines สาขาประเทศไทย ในสังกัดบริษัทเคี่ยงหงวน จำกัด พ.ศ. 2503 ทำงานด้านเลขานุการและมัคคุเทศก์บริษัทซีต้า แทรเวล พ.ศ. 2505 ประชาสัมพันธ์โรงแรมชวลิต (โรงแรมแอมบาสซาเดอร์) พ.ศ. 2519 ประชาสัมพันธ์ศูนย์บริหารร่างกายโจแอนดรูว์ พ.ศ. 2524 ตราบจนสิ้นชีวิต อยู่ในตำแหน่งที่ปรึกษาด้านประชาสัมพันธ์และการตลาดของบริษัทเดอะมอลล์กรุ๊ป

ถึงแก่กรรม

เจ้ากอแก้วประกายกาวิล ณ เชียงใหม่ ถึงแก่กรรมด้วยอาการเส้นเลือดในสมองแตกรุนแรง จากที่เข้ารับการรักษาตัวด้วยโรคปอดอักเสบทั้งสองข้าง และโรคเนื้องอกในสมอง เจ้ากอแก้วประกายกาวิล ถึงแก่กรรมเมื่อเวลาประมาณ 10.30 น. วันที่ 13 มีนาคม พ.ศ. 2548 ณ โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ กรุงเทพมหานคร สิริอายุได้ 69 ปี

โดยศพตั้งบำเพ็ญกุศล ณ ศาลาเสถียรไทย วัดธาตุทอง ทั้งนี้พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชพระราชทานหีบทองทึบประดับเกียรติยศ รับพระราชทานน้ำหลวงอาบศพ และทรงรับในพระบรมราชานุเคราะห์ 7 วัน ซึ่งศพของเจ้ากอแก้วประกายกาวิลได้รับการตกแต่งให้สวยงามในเครื่องแต่งกายโทนสีม่วง และมีพิธีพระราชทานเพลิงศพ ณ เมรุวัดธาตุทองเมื่อวันที่ 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2548

เจ้ากอแก้วประกายกาวิล ณ เชียงใหม่ สมรสกับ พลตำรวจโท ทิพย์ อัศวรักษ์ มีบุตร 1 คน คือ ทินกร อัศวรักษ์ (ชื่อเล่น: กุ๊กกี้; เสียชีวิต 27 มิถุนายน พ.ศ. 2558) ต่อมาหย่าขาดจากกัน แล้วใช้ชีวิตคู่กับพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรานนท์ธวัช 6 ปี ก่อนเป็นคู่ชีวิตเอดิลเบอร์โต้ โรเมโร ชาวฟิลิปปินส์ อดีตบรรณาธิการหนังสือพิมพ์บิสเนส เดย์ แต่ชีวิตคู่ครั้งหลังกับนายโรเมโรนี้เจ้ากอแก้วประกายกาวิลได้แท้งไปเสียสองครั้ง จึงไม่มีบุตรด้วยกัน

เจ้ากอแก้วประกายกาวิล สูบบุหรี่ตั้งแต่อายุ 14 ปี สวมเสื้อเกาะอกมาตั้งแต่อายุ 20 ปี ดื่มเหล้า แต่งหน้าจัด แต่งกายฉูดฉาด ซึ่งขัดประเพณีนิยมในขณะนั้นจนขึ้นชื่อว่าเป็นสาวเปรี้ยวแห่งยุค โดยมีเอกลักษณ์ประจำตัวในปัจฉิมวัยคือย้อมผมสีม่วงอันรวมไปถึงเสื้อผ้าอาภรณ์ที่มีสีเดียวกันด้วย ที่เธอเคยกล่าวถึงผมสีม่วงนี้ว่า "ทีแรกเลย ป้าต้องการสีเปลือกมังคุด แต่ไม่รู้ว่าช่างเขาผสมยังไง ผสมไปผสมมามันก็กลายเป็นสีนี้ไปได้ พอออกมาอย่างนี้เราก็เออ สวยดีแฮะก็เลยเอาสีนี้ก็สีนี้แหละชอบ" ในอดีตเคยประกวดนางงามแปซิฟิกของสายการบินแพนอเมริกัน (ปัจจุบันคือ สายการบินแพนอเมริกันเวิลด์) ด้วยความสามารถทางภาษาทำให้เธอติด 1 ใน 3 ทีเดียว

นอกจากนี้ยังเป็นเจ้าของสมญา "เจ้าแม่แห่งการตัดริบบิ้น" สถิติบันทึกเคยตัดริบบิ้นวันเดียว 8 งาน เนื่องจากงานแรกที่เจ้าป้าได้รับเชิญให้ไปตัดริบบิ้นก็พบว่ามีกิจการรุ่งเรือง เจ้าของกิจการจำนวนมากจึงให้เจ้าป้าไปตัดอยู่เสมอ ๆ ด้วยเจ้าป้ารู้จังหวะจะโคนเวลาที่จะตัด รู้ว่าควรจรดกรรไกรตอนไหน และเว้นเวลาให้นักข่าวเตรียมกล้องก่อนตัด ส่วนฉายา "สาวสองพันปี" นั้น เพราะเจ้ากอแก้วประกายกาวิลนั้นยังสวยตลอดเวลา ไม่ว่าจะในวัยใดก็ไม่เคยปล่อยให้ตัวเองโทรม เจ้ากอแก้วประกายกาวิลจะเปรยอยู่เสมอ ๆ เกี่ยวกับทัศนคติจากคนรอบตัว "คนมอง ก็อยากมองเอง ช่วยอะไรไม่ได้ เราบังคับเขาไม่ได้แม้ว่าเขาจะเห็นเราตลกเอาเราไปล้อเลียนก็เถอะ แต่เราถือว่าเขาให้เกียรติเรา มันต้องมีอะไรสักอย่างหนึ่งสิที่ทำให้เขานึกถึงเรา เพราะฉะนั้นไม่ใช่เรื่องแปลกอะไรเลย..."

ผลงานภาพยนตร์

• พ.ศ. 2502: รอยเสือ
• พ.ศ. 2520: ทางชีวิต
• พ.ศ. 2524: ฟ้าเพียงดิน
• พ.ศ. 2526: ขอรักเธออีกสักครั้ง
• พ.ศ. 2526: นิสิตใหม่
• พ.ศ. 2527: สวัสดีคุณนาย
• พ.ศ. 2529: ด้วยรักและผูกพัน
• พ.ศ. 2545: ผู้หญิง 5 บาป
• พ.ศ. 2547: บอดี้การ์ดหน้าเหลี่ยม

ละครโทรทัศน์

• พ.ศ. 2531: ปราสาทมืด ทางช่อง 7
• พ.ศ. 2532: อยู่เพือรัก ทางช่อง 7
• พ.ศ. 2539: ญาติกา ทางช่อง 7
• พ.ศ. 2542: บังเอิญรวยช่วยไม่ได้ ทางช่อง 5 รับเชิญ
• พ.ศ. 2543: กามเทพลวง ทางช่อง 7 รับเชิญ
• พ.ศ. 2544: ดาวหลงฟ้า ภูผาสีเงิน ทางช่อง 7 รับเชิญ
• พ.ศ. 2548: ระเบียงรัก ทางช่อง 3 รับเชิญ