Quick Facts
Biography
Kazimierz Bogaczewicz (ur. 2 marca 1887 lub 1888 w Humniskach, zm. kwiecień 1940 w Charkowie) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Kazimierz Bogaczewicz urodził się 2 marca 1887 lub 1888 w Humniskach jako syn Franciszka i Marii, z domu Orzechowskiej. W 1907 zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum Męskim w Sanoku (w jego klasie był m.in. Kazimierz Vetulani). Ukończył studia prawa na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego.
Był członkiem Polskich Drużyn Strzeleckich od 1912 do 1913, w tym pracował jako instruktor PDS w Brzozowie tuż obok rodzinnych Humnisk. Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Grupy Strzeleckiej Józefa Piłsudskiego 6 sierpnia 1914, a następnie do Legionów Polskich, gdzie służył w 2 kompanii I batalionu 1 Pułku Piechoty w składzie 1 Brygady, później służył w kompanii narciarskiej Mariusza Zaruskiego. Odbył kurs w Szkole Podchorążych od maja do lipca 1915, po czym został skierowany do 6 Pułku Piechoty w składzie III Brygady. Od września 1916 przebywał na froncie, 15 listopada 1915 został mianowany chorążym. Podczas walk I wojny światowej został ranny pod Kamieniuchą. Mianowany podporucznikiem piechoty od 1 kwietnia 1916. Od kwietnia do czerwca 1917 kierował Powiatowym Urzędem Zaciągu w Rawie Mazowieckiej. Po kryzysie przysięgowym z 1917 był oficerem Polskiego Korpusu Posiłkowego. Został awansowany do stopnia porucznika piechoty 27 listopada 1917. Po bitwie pod Rarańczą z lutego 1918 był internowany w Dulfalva do połowy kwietnia 1918, a następnie wcielony do c. i k. armii.
Po zakończeniu wojny został przyjęty do Wojska Polskiego w listopadzie 1918. Był przydzielony do 25 Pułku Piechoty. W jego szeregach brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej i wojnie polsko-bolszewickiej. Został awansowany do stopnia majora piechoty ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku. W kolejnych latach 20. był oficerem w 54 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych w garnizonie Tarnopol, gdzie w 1923, 1924 pełnił funkcję dowódcy III batalionu, a w 1928 był zastępcą dowódcy pułku. 12 kwietnia 1927 roku awansował na podpułkownika piechoty ze starszeństwem z dnia 1 stycznia 1927 roku i 25. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W latach 1932–1935 sprawował stanowisko dowódcy 42 Pułku Piechoty w Białymstoku. Pomysłem Bogaczewicza była reorganizacja Wojskowego Klubu Sportowego w wielosekcyjny klub cywilno-wojskowy Białostocki Klub Sportowy Jagiellonia. Był współzałożycielem i wiceprezesem tego klubu. Od 1937 funkcję dowódcy obrony przeciwlotniczej w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie. Z dniem 31 grudnia 1938 roku przeszedł w stan spoczynku. Pozostał w Grodnie i tam osiadł.
Wobec zagrożenia konfliktem w 1939 został powołany do służby czynnej jako szef OPL Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Narew”. Po wybuchu II wojny światowej, kampanii wrześniowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939, został aresztowany przez sowietów. Był przetrzymywany w obozie w Starobielsku. W 1940 został przewieziony do Charkowa i rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Charkowie oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 (część zbrodni katyńskiej). Został pochowany w bezimiennej mogile zbiorowej. Obecnie jego szczątki spoczywają w Piatichatkach na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.
Upamiętnienie
5 października 2007 Minister Obrony Narodowej awansował go pośmiertnie do stopnia pułkownika. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, Kazimierz Bogaczewicz został uhonorowany poprzez zasadzenie Dęba Pamięci przy Zespole Szkół im. Macieja Rataja w Reszelu.
Odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921) – nr 511
- Krzyż Niepodległości (1931)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1937)
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie
- Złoty Krzyż Zasługi
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2003. [dostęp 2017-02-18]. s. 35.
- K. Banaszek, W. K. Roman, Z. Sawicki, Kawalerowie orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich, Warszawa 2000, s.34.
- Kazimierz Bogaczewicz. katyn-pamietam.pl. [dostęp 4 sierpnia 2014].
- Wykaz Legionistów Polskich 1914–1918. Kazimierz Bogaczewicz. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2017-02-18].