Quick Facts
Biography
Pater Juul Callewaert (Torhout 1886 - Gent 1964) was een Vlaams dominicaan en schrijver, vooral bekend om zijn Vlaams-nationalistisch engagement. Hij stelde zich ook duidelijk op tegen het ronselen van flaminganten voor het Oostfront.
Biografie
Als jongste zoon van een boerengezin ging hij in het Leuvense dominicanenklooster. Zijn vlaamsgezindheid is te danken aan zijn studententijd in het Klein Seminarie van Roeselare. Hij studeerde te Leuven Filosofie en Theologie en dat gaf hem de competenties om uit te blinken als predikant. Hij werd tot priester gewijd in 1912 na een noviciaatsjaar in La Sarte (Wallonië).
Zijn eerste werkveld was Oostende. In geen 3 jaar tijd heeft hij daar naam en faam van predikant gevestigd. Hij mocht hier talrijke lezingen houden en stichtte hij een St-Thomasgenootschap, naar het Leuvense model. Toen had hij al last met de kerkelijke autoriteiten van het bisdom. Bij het begin van de Eerste Wereldoorlog week hij uit naar Engeland en deed daar de zielzorg van Belgische vluchtelingen in Stockport.
Daar begon hij te schrijven. Hij schreef in De Stem uit België en af en toe ook in De Belgische Standaard en Ons Vaderland, het blad van de Vlaamse frontsoldaten. In 1919 keerde hij terug naar Oostende en werkte ook bij de Vlaamse oud-soldaten verenigd in de Frontbeweging. Dit werd hem door de autoriteiten niet in dank afgenomen. Na korte tijd werd hij persona non grata in zijn België. Hem werd verzocht een bezinningsperiode te houden in Ierland. Hier schreef hij het boek 'Ierland en het Ierse volk'.
Net voor de Tweede Wereldoorlog moest hij om diezelfde reden van Gent naar Antwerpen. Officieel werd hij belast met een opdracht in het Antwerpse dominicanenklooster. Zijn flamingante werkterrein bleef echter Gent. Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak bleef hij in het klooster. Hij schreef "...En Vlaanderen voor Christus", een bundeling van enkele brochures, radiopreken en een selectie uit zijn preken.
Twee 'politieke' geschriften uit de oorlogsjaren verdienen een bijzondere aandacht, omdat ze belangrijke gevolgen hebben gehad. Begin april 1943 liet Callewaert een brief bezorgen aan dr. Hendrik Elias, leider van het Vlaams Nationaal Verbond, waarin hij de houding van deze partij scherp op de korrel neemt. De politiek van het VNV, schreef hij, steunt op twee onaanvaardbare principes:
- Duitsland moet de oorlog winnen.
- De ideologie van de partij moet het nationaalsocialisme zijn.
Namens het 'comité voor de rehabilitatie van koning Leopold III' werd aan pater Callewaert gevraagd zijn opinie neer te schrijven over zeven kwesties in verband met de huidige en toekomstige positie van de koning en het oordeel van de Vlamingen daarover. Hij heeft dit gedaan is een uitgebreide nota van een tiental gedrukte bladzijden.
Eind 1945 werd pater Callewaert gearresteerd en na een verblijf in een interneringskamp in de gevangenis opgesloten. In februari 1946 begon zijn proces voor de Krijgsraad. De krijgsauditeur veroordeelde hem tot 6 jaar hechtenis, maar wees de eis vanwege de Belgische staat tot vergoeding af.
Daags nadien ging de veroordeelde in hoger beroep en op 11 april verscheen hij opnieuw voor het Krijgshof. Na één zitting volgde uitspraak: 12 jaar hechtenis. 2 Jaar na de oorlog heeft hij enige tijd in de gevangenis gezeten en verbleef daarna nog ongeveer anderhalf jaar in Italië. Met Pasen 1950 was pater Callewaert opnieuw in het Gentse klooster. In 1952 publiceerde hij zijn laatste boek: Levensgezondheid - Brieven aan jonge mensen.
Begin de jaren zestig begon zijn gezondheid hem parten te spelen en werd in het ziekenhuis opgenomen. Hij overleed aldaar in 1964.
Trivia
- De Torhoutse afdeling van de Marnixring heet voluit Marnixring Torhout Pater Callewaert
- Het Lied van Pater Callewaert werd geschreven door Lambrecht Lambrechts en gecomponeerd door Emiel Hullebroeck. Het is een populair cantuslied waarvan de melodie gebruikt wordt voor de clubliederen van de studentenclubs Katechetika, Leuven, KHK (Kunsthistorische Kring), Gent en Wina (Wiskunde Natuurkunde), Leuven.
Bibliografie
- Apologetische opleiding der Studenten
- De Toekomst der Jonge Wacht en de Jonge Wacht der Toekomst
- De liefelijkste Roos : Henri Suso (bewerkt naar het Deensch van Jôergensen)
- Op den Uitkijk
- Kerelsleven
- De Haat tegen het Kind
- Onze Vlaamsche Volksjeugd
- De sterke vrouw van Vlaanderen
- Zelfeerbied
- Ierland en het Iersche volk
- Hoogeschoolleven (Studenten-Leven)
- Aristocratie
- Familie leven
- Het schoone Vlaanderen
- En Vlaanderen voor Christus
- Levensgezondheid - Brieven aan Jonge Mensen
Literatuur
- Vlaanderen's Hulde aan PATER CALLEWAERT - Gedenkboek, Druk "Steenlandt", Kortrijk S.A. 174 p.
- P.J.A. Nuyens, Pater L.J. Callewaert - Met Woord en Daad in Liefde, Oranje Uitgaven, Mortsel 1969 288 p. (D/16969/0716/4)
- Rik Reynaert, Pater Callewaert - Wilvierkantig voor Vlaanderen, Gevaert Druk, Ruddervoorde 2014 146 p.