Juliusz Lubicz-Lisowski (ur. 25 lutego 1900 w Rachnówce, zm. 22 lipca 1993 w Warszawie) – polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, reżyser.
Życiorys
Urodził się 25 lutego 1900 w Rachnówce na Ukrainie. W 1917 ukończył Wydział Chemii Politechniki Kijowskiej (bez dyplomu), a w 1924 Studium Dramatyczne Ireny Hryniewieckiej w Warszawie. Podczas okupacji niemieckiej był pracownikiem Chemicznego Instytutu Badawczego. Założyciel wytwórni kosmetyków "Krystyna", która działała również po wojnie.
Debiutował we wrześniu 1924 rolą kolejarza w Podróży po Warszawie Feliksa Szobera w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Warszawie w reżyserii Leona Schillera. Przed II wojną światową występował na deskach teatrów warszawskich, łódzkich i poznańskich. Po 1945 występował na scenach Teatru Powszechnego w Łodzi (1945–1952), Teatru Wybrzeże w Gdańsku (1952–1955), Bałtyckiego Teatru Dramatycznego w Koszalinie (1955–1956, także dyrektor), Operetki Śląskiej w Gliwicach (1957–1959, także dyrektor) oraz Estrady Łódzkiej (1960–1963). Później występował gościnnie na kilku innych scenach. Pod koniec swojego życia był najstarszym, czynnym zawodowo aktorem w Polsce.
Autor dwóch książek: Wspomnienia teatralne i Notatki z planu filmowego.
Występował również w Teatrze Telewizji, m.in. w Pożądaniu w cieniu wiązów Eugene’a O’Neilla w reż. Grzegorza Skurskiego w roli starego farmera (1983), Mgiełce Józefa Hena w reż. Juliusza Janickiego (1986), Umarłym domu Janisa Ritsosa w reż. Krystyny Bogusławskiej (1987) oraz w spektaklu Maestro Jarosława Abramowa-Newerlego w reż. Marka Nowickiego (1989).
W 1930 zadebiutował w filmie rolą Antka w Moralności Pani Dulskiej – pierwszym polskim filmie z dialogami nagranymi na płytach gramofonowych, w reż. Bolesława Newolina.
Filmografia (wybór)
- Moralność Pani Dulskiej (1930) – Antek
- Młodość Chopina (1951) – krytyk muzyczny
- Trzy opowieści (1953) – inżynier Stefan (odc. 1. Cement)
- Żołnierz zwycięstwa (1953) – robotnik w 1916 r.
- Uczta Baltazara (1954)
- Wraki (1956)
- Decyzja (1960) – lekarz w szpitalu
- Krzyżacy (1960) – komtur Werner von Tettingen
- Walet pikowy (1960) – huzar
- Komedianty (1961) – starosta
- Klub kawalerów (1962) – wodzirej na balu maskowym
- Godzina pąsowej róży (1963) – uczestnik partii kart w salonie, uczestnik ślubu Ewy i Janka
- Kryptonim Nektar (1963)
- Mansarda (1963) – kamerdyner
- Barwy walki) (1964) – kolejarz
- Echo (1964) – Zbigniew Sowiński, więzień na Pawiaku
- Panienka z okienka (1964) – marynarz z "Łabędzia"
- Pingwin (1964) – kwiaciarz
- Rysopis (1964) – pan w budce telefonicznej
- Spotkanie ze szpiegiem (1964) – muzykolog
- Życie raz jeszcze (1964) – kolejarz w nastawni
- Dzień ostatni - dzień pierwszy (1965) – ranny w szpitalu (cz. 4. Buty)
- Głos ma prokurator (1965) – sołtys
- Lekarstwo na miłość (1965) – strażnik w banku
- Sam pośród miasta (1965) – mężczyzna w biurze kierownika budowy osiedla
- Don Gabriel (1966) – mężczyzna przed Dowództwem Okręgu Korpusu
- Wojna domowa (serial telewizyjny) (1966) – pasażer w trolejbusie (odc. 12. Monolog zewnętrzny)
- Cześć kapitanie (1967) – Ziołowski, aresztowany działkowicz
- Dziadek do orzechów (1967) – nadradca
- Kwestia sumienia (1967) – wartownik Tasman
- To jest Twój nowy syn (1967) – przechodzień potrącający Wiktorię
- Tortura nadziei (1967) – więzień palony na stosie
- Człowiek z M-3 (1968) – farmaceuta
- Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię (1969) – przewodniczący składu sędziowskiego w sprawie Kernera
- Akcja Brutus (1970) – ksiądz w pociągu
- Agent nr 1 (1971) – Polak w obozie brygady karpackiej
- Na przełaj (1971)
- Nie lubię poniedziałku (1971) – członek jury konkursu w "Zachęcie"
- Trochę nadziei (1971) – strażnik w fabryce
- Droga w świetle księżyca (1972) – duch
- Kopernik (1972) – więzień w lochach Ferrary
- Kopernik (serial telewizyjny) (1972) – więzień w lochach Ferrary
- Poślizg (1972) – barman w spelunie
- Chłopcy (1973) – pensjonariusz domu starców
- Ciemna rzeka (1973) – delegat z powiatu na pogrzebie Janka
- Janosik (serial telewizyjny) (1973) – szlachcic:
- Nagrody i odznaczenia (1973) – burmistrz miasta witający żołnierzy
- Wielka miłość Balzaka (serial telewizyjny) (1973) – gość w Wierzchowni (odc. 5. Spotkanie w Sankt-Petersburgu)
- 40-latek (serial telewizyjny) (1974) – uczestnik pogrzebu (odc. 5. Kondycja fizyczna czyli walka z metryką)
- Ile jest życia (serial telewizyjny) (1974) – kelner na statku-restauracji (odc. 7. Izba tonów)
- Karino (serial telewizyjny) (1974) – gracz na wyścigach
- Beniamiszek (1975) – chłop
- Doktor Judym (1975) – lekarz, gość spotkania u Czeniszównie
- Jarosław Dąbrowski (1975) – więzień
- Kazimierz Wielki (1975) – przyboczny Beńka
- Moja wojna, moja miłość (1975) – gospodarz domu, w którym nocują dzieci
- Noce i dnie (1975) – uczestnik zawodów pływackich w Kalińcu
- Obrazki z życia (1975) – lekarz w szpitalu (nowela 7. Literat)
- Opadły liście z drzew (1975) – pasażer pociągu
- Skazany (1975)
- Zaklęte rewiry (1975) – gość w restauracji
- Il lungo viaggio (1975) – chłop
- Con amore (1976) – słuchacz na Festiwalu Chopinowskim
- Czerwone ciernie (1976) – pułkownik carski
- Dźwig (1976) – pacjent w szpitalu
- Karino 1976) – gracz na wyścigach
- Motylem jestem, czyli romans 40-latka (1976) – gość w "Kamieniołomach"
- Przepłyniesz rzekę (1976)
- Zezem (1976):
- Akcja pod Arsenałem (1977) – dozorca
- Dziewczyna i chłopak (serial telewizyjny) (1977) – listonosz (odc. 4. Dochodzenie)
- Kapitan z "Oriona" (1977) – szyper
- Kochaj albo rzuć (1977) – Polonus na stypie
- Lalka (serial telewizyjny) (1977) – lokaj hrabiny Karolowej (odc. 3. Wielkopańskie zabawy)
- Noce i dnie (serial telewizyjny) (1977):
| - Pani Bovary to ja (1977)
- Polskie drogi (serial telewizyjny) (1977) – mężczyzna na podwórzu kamienicy przy ul. Spiskiej 14, miejscu aresztowania gen. Stefana Grota-Roweckiego (odc. 11. W obronie własnej)
- 07 zgłoś się (serial telewizyjny) (1978–1984):
- Biały mazur (1978) – robotnik
- Do krwi ostatniej... (1978) – żołnierz I Dywizji
- Rodzina Połanieckich (serial telewizyjny) (1978) – kierownik sali "U Francois'a":
- Życie na gorąco (serial telewizyjny) (1978) – prezes konsorcjum na spotkaniu z Alezanem w domu publicznym (odc. 6. Tupanaca)
- ...Gdziekolwiek jesteś panie prezydencie... (1978)
- Do krwi ostatniej (serial telewizyjny) (1979) – stary wiarus z I Dywizji
- Klucznik (1979) – Karol, lokaj hrabiego
- Lekcja martwego języka (1979) – dziedzic ze spalonego dworu
- Na własną prośbę (1979) – uczestnik narady
- Skradziona kolekcja (1979) – pacjent w szpitalu
- Bardzo starzy oboje (1980) – Adolf
- Dziewczyna i chłopak (1980) – listonosz
- Gorączka (1980) – gość na wystawie
- Kariera Nikodema Dyzmy (serial telewizyjny) (1980) – Feliks, lokaj Dyzmy (odc. 5., 6. i 7.)
- Krab i Joanna (1980) – witający Kazika w porcie
- Polonia Restituta (1980) – Władysław Mickiewicz, syn Adama, uczestnik uroczystości utworzenia Armii Polskiej we Francji (cz. 2.)
- Powstanie Listopadowe. 1830-1831 (1980) – sekretarz stanu
- Zamach stanu (1980) – Ignacy Daszyński, działacz PPS, marszałek Sejmu
- Der Grune Vogel (1980) – ojciec Katarzyny Olbińskiej
- Filip z konopi (1981) – ojciec profesora
- Klejnot wolnego sumienia (1981) – Wołłowicz
- Kto ty jesteś (1981) – listonosz
- Mężczyzna niepotrzebny! (1981) – towarzysz Walewicz, znajomy babci
- Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy (serial telewizyjny) (1981) – nauczyciel poznańskiego gimnazjum (odc. 4. Bazar czy rewolucja)
- Okno (1981) – pensjonariusz w Skolimowie
- Uczennica (1981) – patriota
- Znachor (1981) – lokaj prof. Rafała Wilczura
- Blisko, coraz bliżej (serial telewizyjny) (1983) – ksiądz:
- Dom (serial telewizyjny) (1982) – adwokat w zespole adwokackim (seria 2., odc. 8. Jak się łowi dzikie ptaki)
- Pensja pani Latter (1982) – kamerdyner pani Latter
- Punkty za pochodzenie (1982) – ksiądz proboszcz
- Dom Świętego Kazimierza (1983) – Adam Jerzy Czartoryski
- Fachowiec (1983) – kasjer w redakcji
- Fort 13 (1983) – austriacki generał
- Katastrofa w Gibraltarze (1983) – dwie role:
- Marynia (1983) – kierownik sali "U Francois'a"
- Nie było słońca tej wiosny (1983) – ojciec Piotra
- Planeta krawiec (1983) – uczestnik kongresu w Warnie
- Przeznaczenie (1983) – "Duch Powodzi"
- Seksmisja (1983) – ojciec Alberta
- Ceremonia pogrzebowa (1984) – uczestnik pogrzebu profesora Tarnowskiego
- Diabelskie szczęście (1985) – stary "Faust"
- Rajska jabłoń (1985) – uczestnik odczytu Piędzickiej
- Sceny dziecięce z życia prowincji (1985) – dawny przyjaciel pana M.
- Stanisław i Anna (1985) – stary sługa
- Temida (serial telewizyjny) (1985) (odc. 1. Sprawa hrabiego Rottera)
- Cudzoziemka (1986) – gość na ślubie Róży i Adama
- Czarne Stopy (1986) – chłop
- Na całość (1986) – stary rybak
- Nad Niemnem (1986) – mężczyzna w salonie Korczyńskich
- Prywatne śledztwo (1986) – kierowca malucha
- Republika nadziei (1986) – profesor na uroczystości z okazji urodzin cesarza
- Kingsajz (1987) – stary krasnal dyktujący "Szuflandio, ojczyzno moja..."
- Między ustami a brzegiem pucharu (1987) – lekarz w Mariampolu
- Desperacja (1988) – członek Komitetu Miejskiego
- Pan Samochodzik i praskie tajemnice (1988) – Teofil, właściciel sklepu z antykami
- Penelopy (1988) – starszy pan w pociągu
- Gdzieśkolwiek jest, jeśliś jest... (Wherever You Are) (1988) – gość Hulanickich
- Gdańsk 39 (1989) – klient sklepu Mahlzera
- Kanclerz (serial telewizyjny) (1989) – Jakub Uchański, prymas Polski (odc. 1. i 2.)
- Kawalerki (1989) – staruszek (cz. 2. Coś fantastycznego)
- Sceny nocne (1989) – major Komierowski, dziad Heleny
- Żelazną ręką (1989) – Jakub Uchański, prymas Polski
- Piggate (1990) – ojciec Holdinga
- Świnka (serial telewizyjny) (1990) – ojciec Holdinga
- Ferdydurke (30 Door Key) (1991)
- Niech żyje miłość (1991) – biskup
- Rozmowy kontrolowane (1991)
- 40-latek. 20 lat później (serial telewizyjny) (1993) – stary aktor na spacerze przy Teatrze Narodowym (odc. 2. Głodówka czyli zamykanie parasola)
- Żywot człowieka rozbrojonego (serial telewizyjny) (1993) (odc. 3. Londyński czek)
|
Odznaczenia i nagrody
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1975)
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Przypisy
