Józef Kruźlewski

Józef Edward Kruźlewski (ur. 7 października 1856 w Czerniowcach, zm. 1937 w Czerniowcach) – generał brygady Wojska Polskiego.

W 1879 roku ukończył Szkołę Kadetów Piechoty w Budapeszcie. W maju 1880 roku rozpoczął zawodową służbę w piechocie cesarskiej i królewskiej armii. Kapitan i dowódca kompanii w 1892 roku. W 1912 roku wyznaczony został na stanowisko dowódcy 80 pułku piechoty we Lwowie z mianowaniem do stopnia pułkownika. Na jego czele walczył przeciwko Rosji. W 1914 ranny. Po wyleczeniu ran w 1915 roku powierzono mu obowiązki komendanta Komendy Powiatu w Wierzbniku, a później od 1916 roku komendant Komendy Powiatu w Chełmie. Na tym stanowisku, w strukturze Generalnego Gubernatorstwa Lubelskiego, pełnił służbę okupacyjną na terenach Królestwa Kongresowego. 1 lipca 1916 roku wyznaczony został wojskowym zastępcą przewodniczącego komisji świadczeń i szkód wojennych dla powiatów w Rawie Ruskiej i Cieszynowie. W latach 1917–18 służył w centralnej administracji wojskowej w Wiedniu. Zgłosił swój akces do służby w Wojsku Polskim. 15 lutego 1919 roku został kierownikiem oddziału w Polskiej Wojskowej Komisji Likwidacyjnej w Wiedniu.

6 października 1919 roku został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia pułkownika piechoty, zaliczony do Rezerwy armii, powołany do służby czynnej na czas wojny i przydzielony do Polskiej Wojskowej Komisji Likwidacyjnej w Wiedniu. 22 maja 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu pułkownika, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej. W dalszym ciągu pełnił służbę w PWKL w Wiedniu. 10 sierpnia 1920 roku, w ramach przygotowań do bitwy warszawskiej powierzono mu obronę mostów kolejowych na Wiśle w Warszawie. 15 sierpnia tego roku stanął na czele Inspektoratu Mostów na Wiśle, który powstał w wyniku przekształcenia dotychczasowego dowództwa obrony mostów. We wrześniu 1920 roku został dowódcą Obozu Warownego „Łuck”. 1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w dowództwie 6 Armii, a jego oddziałem macierzystym był 41 pułk piechoty.

Z dniem 1 października 1921 roku został przeniesiony w stały stan spoczynku z prawem noszenia munduru, w stopniu tytularnego generała podporucznika. 26 października 1923 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu rzeczywistego generała brygady w korpusie generałów stanu spoczynku. Później został zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku w korpusie generałów stanu spoczynku.

Na emeryturze mieszkał w Łucku. W 1935 roku przeniósł się do Czerniowiec, gdzie zmarł. Pochowany w Czerniowcach. Był żonaty. Miał troje dzieci.

• Leutnant - 1880
• Oberleutnant - 1885
• Hauptmann - 1892
• Major - 1904
• Oberstleutnant - 1908
• Oberst - 1912
• generał brygady – 26 października 1923

W marcu 1915 został odznaczony odznaką honorową Czerwonego Krzyża II klasy .

• Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych. Wojskowa Biblioteka Cyfrowa „Zbrojownia”. [dostęp 2018-05-15].
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
• Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
• Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 1 A-Ł. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-87103-55-1.
• Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
• Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.