Joseph Lestschinsky

Józef Leszczyński, ps. Chmurner (ur. 1884 w Horodiczu, zm. 1935 w Warszawie) – polski działacz socjalistyczny i publicysta żydowskiego pochodzenia, brat Jakuba Leszczyńskiego.

Studiował w Paryżu. W 1903 wstąpił do kółka lewicowej młodzieży syjonistycznej w Warszawie. Był jednym z założycieli partii żydowskiej Poalej Syjon, a następnie członkiem jej Komitetu Centralnego. Reprezentował ją w 1917 w Radzie Ukrainy i Żydowskiej Radzie Narodowej. W 1921 wrócił do niepodległej Polski. Wstąpił do Bundu, gdzie został członkiem Komitetu Centralnego oraz głównym ideologiem frakcji lewicowej tej partii. Był członkiem Zarządu Głównego Centralnej Żydowskiej Organizacji Szkolnej (CISZO), gdzie zajmował się głównie zakładaniem żydowskich szkół świeckich. Po śmierci Bejnisza Michalewicza objął stanowisko przewodniczącego tej organizacji. Był redaktorem czasopism Naje Folkscajtung i Di Bicherwelt.

Pochowany jest na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie (kwatera 31, rząd 2). Po jego śmierci wiele szkół zakładanych przez Bund przyjęło używany przez niego pseudonim za swoją nazwę.

• Henryk Kroszczor: Cmentarz Żydowski w Warszawie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 18. ISBN 83-01-04304-0.
• Alina Cała, Hanna Węgrzynek, Gabriela Zalewska: Historia i kultura Żydów polskich. Słownik. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, 2000. ISBN 83-02-07813-1.
• Jan Jagielski: Przewodnik po cmentarzu żydowskim w Warszawie przy ul. Okopowej 49/51. Z. 1, Kwatery przy Alei Głównej. Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami. Społeczny Komitet Opieki nad Cmentarzami i Zabytkami Kultury Żydowskiej w Polsce, 1996, s. 48. ISBN 83-90-66296-5.