Joannes Karasoutsas

Ο Ιωάννης Καρασούτσας (9 Ιουλίου 1824 – 1873) ήταν Έλληνας ποιητής και μεταφραστής. Γεννημένος στην Σμύρνη, έζησε τα μαθητικά του χρόνια στην Ερμούπολη της Σύρου και σπούδασε στην Αθήνα.

Το 1839, μαθητής ακόμα, δημοσίευσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τον τίτλο Λύρα και ακολούθησε τον επόμενο χρόνο η δεύτερη με τίτλο Μούσα θηλάζουσα, αφιερωμένη στη βασίλισσα Αμαλία. Μέχρι το 1850, οπότε διορίστηκε καθηγητής της γαλλικής γλώσσας στο Ναύπλιο, δημοσίευε σχεδόν μια ποιητική συλλογή το χρόνο. Από τις συλλογές αυτές ξεχωρίζουν οι Εωθιναί μελωδίαι (1846) και η επιλογή από το προηγούμενο έργο του με τίτλο Απάνθισμα ποιητικόν (1849). Την περίοδο της διδασκαλίας του συνέγραψε μια γραμματική της γαλλικής, ένα λεξικό συνωνύμων της γαλλικής, μια γαλλική χρηστομάθεια και άλλα διδακτικά βιβλία.

Το 1852 μετατέθηκε στην Αθήνα. Η περίοδος της ποιητικής του ακμής ξεκίνησε γύρω στο 1855. Τότε ο Καρασούτσας πήρε μέρος σε ποιητικούς διαγωνισμούς και βραβεύτηκε τρεις φορές με τα έργα Μη ζωη μετ' αμουσίας (1855), Πολιτικαί και πατριωτικαί μελέται (1859) και Κλεονίκη (1867), ενώ το 1860 εξέδωσε τη συλλογή Η Βάρβιτος με κάποια από τα καλύτερα έργα του. Μετέφρασε την Παναγία των Παρισίων του Ουγκό (1867), την Καλύβα του μπαρμπα-Θωμά της Χάριετ Μπίτσερ Στόου (1854 και β΄ μορφή το 1860), ένα απόσπασμα από τον λ. Βύρωνα, τη Λίμνη του Λαμαρτίνου και άλλα έργα. Ήταν φίλος του Αλεξάνδρου Ρίζου Ραγκαβή και του Ηλία Τανταλίδη.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε με πολλές στερήσεις (είχε προηγηθεί απόλυσή του από τη θέση του στην εκπαίδευση) και έντονα ψυχολογικά προβλήματα. Αυτοκτόνησε το Μάρτη του 1873 στην Αθήνα. Μετά το θάνατό του δημοσιεύτηκε το σύγγραμμά του Σύστημα ετυμολογικόν ή περί φύσεως των ονομάτων. Ο Καρασούτσας έγραψε σχεδόν αποκλειστικά στην καθαρεύουσα, με μοναδική εξαίρεση το ποίημα Φθινόπωρο. ΄Εντονη είναι στα γραπτά του η προσπάθεια υποστήριξης και διάδοσης των δημοκρατικών και ανθρωπιστικών ιδεωδών που κυριαρχούσαν την εποχή εκείνη στην Ευρώπη. Το έργο του συνδυάζει τη ρομαντική θεματολογία με την κλασικιστική αρχαϊστική γλωσσική έκφραση, η οποία στην περίπτωσή του Καρασούτσα διακρίνεται για την τρυφερότητα και την πλαστικότητά της.

• Βλάχος Άγγελος Στ., Περί Ιωάννου Καρασούτσα και των ποιήσεων αυτού· Λόγος απαγγελθείς εν τω Φιλολογικώ Συλλόγω Παρνασσώ τη 19 Απριλίου 1874. Αθήνα, έκδοση της Εφημερίδος των Συζητήσεων, 1874 (Βλάχος Άγγελος, Ανάλεκτα Β΄, σ.56-82. Αθήνα, 1901).
• Γιαλουράκης Μανώλης, «Καρασούτσας Ιωάννης», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας8. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ.
• Δημαράς Κ.Θ., «Ποιηταί του ΙΘ΄ αιώνα», Βασική Βιβλιοθήκη12, σ.158 κ.εξ. Αθήνα, Αετός, 1954.
• Κορδάτος Γιάννης, Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, σσ.225-229. Αθήνα, 1962.
• Μαστροδημήτρης Π.Δ., «Οι μεταφράσεις του Καρασούτσα», Ερανιστής, 1972-1973, σ.130-141 (και συμπληρωμένο στον τόμο Νεοελληνικά· Μελέτες και άρθρα Α΄, σ.78-92. Θεσσαλονίκη, έκδοση της Νέας Πορείας, 1975, και έκδοση β΄, επαυξημένη, Αθήνα, Γνώση, 1984).
• Μαστροδημήτρης Π.Δ., «Byron – Καρασούτσας», Νεοελληνικά· Μελέτες και άρθρα Α΄, σ.93-103. Θεσσαλονίκη, έκδοση της Νέας Πορείας, 1975 (και έκδοση β΄, επαυξημένη, Αθήνα, Γνώση, 1984).
• Ματαράγκας Π., Παρνασσός· ήτοι απάνθισμα των εκλεκτωτέρων ποιημάτων της νεωτέρας Ελλάδος, σ.363-404. Αθήνα, 1880.
• Μερακλής Μ.Γ., «Ιωάννης Καρασούτσας», Η ελληνική ποίηση· Ρομαντικοί – Εποχή του Παλαμά - Μεταπαλαμικοί· Ανθολογία – Γραμματολογία, σ.130-132. Αθήνα, Σοκόλης, 1977.
• Παναγιωτόπουλος Ι.Μ. Στοιχεία ιστορίας της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Αθήνα, 1938.
• Παναγιωτόπουλος Ι.Μ., «Καρασούτσας τις», Νέα Εστία94, ετ.ΜΖ΄, Χριστούγεννα 1973, αρ.1115, σ.184-189.
• Παράσχος Κλέων, «Ένας παραγνωρισμένος ποιητής: Ιωάννης Καρασούτσας (1824-1873)», Νέα Εστία10, ετ.Ε΄, 1η-15/12/1931, αρ.119-120, σ.1238-1248 [τώρα και στον τόμο Δέκα έλληνες λυρικοί, σ.22-40. Αθήνα, Φέξης, 1962 (β΄ εκδ.)]
• Πετρόχειλος Μ.Κ., «Ιω. Καρασούτσας», Βραδυνή, 1η/7/1959.
• Σπεράντσας Σ.Γ. «Καρασούτσας Ιωάννης», Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια13. Αθήνα, Πυρσός, 1933.
• Στέφος Δημήτρης, «Καρασούτσας Ιωάννης», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό4. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1985.

Αφιερώματα περιοδικών

• Νέα Εστία, Χριστούγεννα 1973, αρ.1115.

Ποίηση

• Η Λύρα. Ερμούπολη, τυπ. Γεωργίου Πολυμέρη, 1837.
• Μούσα θηλάζουσα. Ερμούπολη, τυπ. Γεωργίου Πολυμέρη 1841.
• Εωθιναί μελωδίαι. 1846.
• Ο μισοτύραννος ή μελέτη ποιητική περί τυραννίας. 1847.
• Ποιητικόν απάνθισμα. 1849.
• Βάρβιτος. 1860.
• Ποιήσεις. Αθήνα, 1867.
• Κλεονίκη. Αθήνα,1868.

Μεταφράσεις

• Στόου Ι., Η καλύβη του μπαρμπα Θωμά· ή ο βίος των μαύρων εν Αμερική. Αθήνα, 1854 (και β΄ έκδοση 1860).
• Ουγκώ Β., Η Παναγία των Παρισίων. Αθήνα, τυπ. Άγγελου Καναριώτου, 1867.
• Ρακίνας, Εσθήρ.
• Λαμαρτίνου, Η λίμνη. Αθήνα, 1874.

Μελέτες

• Απάντησις εις τον ποιητήν Λαμαρτίνον. 1857.
• Λεξικόν των συνωνύμων της γαλλικής γλώσσης. Αθήνα, τυπ. Ζ. Γρυπάρη και Α.Καναριώτου, 1865.
• Χρηστομάθεια γαλλική. Αθήνα, τυπ. Φιλομούσου Λέσχης, 1865 (γ΄ έκδοση)
• Γραμματική της γαλλικής γλώσσης. Αθήνα, τυπ.Α.Κορομηλά, 1877.
• Συλλογή θεμάτων προς εφαρμογήν της γαλλικής γραμματικής. Αθήνα, τυπ. Θ. Παπαλεξανδρή και Ι. Βαρβαρρήγου, 1884.

Συγκεντρωτικές εκδόσεις

• Τα Άπαντα. Αθήνα, 1897.