Jirayr Danielyan

Ժիրայր Կարապետի Դանիելյան (1941, Լիբանան - նոյեմբերի 22, 2022(2022-11-22), Բոստոն, ԱՄՆ), հայ խմբագիր, մատենագետ, հրատարակիչ։

Ժիրայր Դանիելյանը սովորել է Բեյրութի Հայկազյան քոլեջում (այժմ՝ համալսարան)։ Շուրջ 23 տարի պաշտոնավարել է նույն տեղում՝ որպես հայագիտական գրադարանի վարիչ, ապա՝ ընդհանուր գրադարանապետ։ Եղել է Բեյրութի Հովակիմյան Մանուկյան, Դարուհի Հակոբյան երկրորդական վարժարանների տնօրեն։

Դասավանդում է Հայկազյան համալսարանում և ՀԲԸՄ Երվանդ Հյուսիսյան հայագիտական հաստատությունում։ Աշխատել է «Հայկազեան հայագիտական հանդէս», «Հիւսիսեան հայագիտական տարեգիրք», «Հասկ հայագիտական տարեգիրք», «Երիտասարդ հայ», ՀԲԸՄ-ի «Խօսնակ», «Շիրակ» (1990-1997 թվականներին՝ պատասխանատու խմբագիր) և այլ պարբերականների խմբագրություններում։ 2005 թվականից «Կամար» գրական պարբերականի հիմնադիր-խմբագիրն է։

Բեյրութի նավահանգստի պայթյունից վնասվել են Ժիրայր Դանիելյանի աչքերը։ Վիրահատության նպատակով մեկնել էր ԱՄՆ, որտեղ էլ մահացել է քաղցկեղից 2022 թվականի նոյեմբերի 25-ին։

Լույս են տեսել Ժիրայր Դանիելյանի «Ակնարկ լիբանանահայ մամուլի պատմութեան» (1973), «Հայ մամուլի հաւաքածոյ» (1974), «Սփիւռքահայ նոր պարբերական մամուլը 1967–1980 թուականներուն» (1981), «Հայ նոր պարբերական մամուլը. 1967–1981» (1984), «Լիբանանահայ տպագրութիւնը պատերազմի տարիներուն. 1975–1984» (1986), «Բանասիրական որոնումներ» (1996), «Գրական որոնումներ» (2007), «Բանասիրութեան բաւիղներուն մէջ» (2011) մատենագիտական և բանասիրական աշխատությունները։

• Թեքեյան մշակութային միության «Հայկաշեն Ուզունյան» գրական մրցանակ
• Թեքեյան մշակութային միության ադամանդակուռ «Արարատ» ոսկե մեդալ
• ՀՀ սփյուռքի նախարարության «Վիլյամ Սարոյան» հուշամեդալ
• ՀՀ կրթության և գիտության նախարարության հուշամեդալներ (բոլորը՝ 2011)

• Ժիրայր Դանիելյան