Jerzy Rapf
Quick Facts
Biography
Jerzy Rapf, właściwie Jan Jerzy Rapf; niem. Johann Georg Rapf (ur. ok. 1797 we Lwowie, zm. 20 lub 21 września 1874 w Sanoku) – lekarz chirurg, urzędnik i samorządowiec w Sanoku.
Życiorys
Urodził się ok. 1797. Pochodził z okolic Maissau koło Wiednia. Ukończył medycynę we wszechnicy wiedeńskiej. Był chirurgiem. W 1832 z polecenia cesarza Franciszka I został wraz z żoną (nauczycielką) przesiedlony wspólnie z 10 innymi rodzinami niemieckim do Sanoka w celu germanizacji, która trwała do 1848. Małżeństwo otrzymało dom przy sanockim rynku.
W Sanoku wszedł w skład zarządu Szpitala Powszechnego w Sanoku jako lekarz ordynujący, pełnił funkcję w tzw. personelu sanitarnym, pracował na stanowiskach lekarza (felczera) gminy Sanok (niem. Stadtwundarzt; Magistrate des Sanoker Kreises), od około 1856 do ok. 1861 był jednocześnie naczelnikiem gminy w Sanoku (Gemeindevorsteher) w urzędzie obwodowym w Sanoku w ramach cyrkułu sanockiego, po czym nadal pracował wyłącznie jako lekarz (felczer) gminy Sanok, a od około 1862 był głównym lekarzem w szpitalu w Sanoku, po reformie administracyjnej z 1867 pełnił stanowisko felczera gminy Sanok (Wundarzt; Stadtgemeinde in Sanok), następnie od około 1868 stanowisko lekarza gminy, sprawował też stanowisko dyrektora szpitala (późniejszej placówki przy obecnej ulicy Stanisława Konarskiego).
Pełnił urząd burmistrza gminy miasta Sanoka w latach od 1865 do 1867. W 1867 został wybrany radnym Sanoka.
W 1861 figurował jako właściciel posiadłości tabularnej w Łukowem. Krótkotrwale był właścicielem majątku Liszna (został w wyniku zapisu testamentowego, dokonanym przez dwie właścicielki ziemskie, które wcześniej leczył), który następnie odsprzedał. Do końca życia zamieszkiwał w Posadzie Sanockiej pod numerem domu 42. Zmarł 20 lub 21 września 1874 w wieku 77,5 lat. Pogrzeb odbył się 22 września 1874. Został pochowany na cmentarzu w Sanoku.
Rodzina
Jego żoną od ok. 1836 była Józefa (określana jako Josephine, potem Josepha, także Josefa) z domu Loegler (1809-1891), która została nauczycielką, początkowo jako pomocnica w szkole dla dziewcząt w Sanoku, następnie pierwsza nauczycielka w tej placówce (uczyła języka niemieckiego i robótek ręcznych) i dyrektorką trzyklasowej Szkoły Panieńskiej wzgl. Szkoły Trywialnej dla Dziewcząt w Sanoku (Mädchen-Schule, Schola Puellarum); była także właścicielką Lisznej. Do Sanoka przesiedliły się także jej siostry Hanna i Mitzi Loegler. Dziećmi Jerzego i Józefy Rapfów byli: Karol (1840-1866, oficer armii austriackiej, poległ w bitwie pod Sadową), Jerzy wzgl. Georg (1846-1904, inżynier, ojciec Tadeusza i Jana), Józefa (żona Kostiantyna Tomaszczuka), Julia Anna Marianna (1845-1919, żona Joachima, działacza polskiej konspiracji niepodległościowej, burmistrza Jarosławia i matka Wołodymyra Starosolskiego, ukraińskiego działacza społecznego i politycznego oraz Jadwigi, która została żoną Witolda Litwiniszyna), Leontyna (żona urzędnika skarbowego Jana Konratowicza, matka c. k. nadporucznika Alfreda Konratowicza i Karoliny, żony Włodzimierza Bańkowskiego) i Edmund (mąż sopranistki Wilhelminy Veith, ojciec Wilhelma, Stefana - porucznika inżyniera geodety, mierniczego przysięgłego 1885-1973 i Janiny - żony Józefa Tomasika). Potomstwo Rapfów spędzało czas w majątku Wełdyczów w Bełchówce. Na przełomie lat 60./70. XIX wieku w Sanoku działał także lekarz Grzegorz Rapf. Prawnuczką Jerzego Rapfa (wnuczką Edmunda i córką Stefana, c.k. geometry ewidencyjnego) była artystka-malarka Izabela Rapf-Sławikowska.
Przypisy
Bibliografia
- Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka. Kraków: Secesja, 1995. ISBN 83-86077-57-3.
- Edward Zając. Germanizacja Sanoka w latach 1834–1867. „Tygodnik Sanocki”. Nr 29 (401), s. 8, 16 lipca 1999.
- Edward Zając: Szpital Powszechny w Sanoku. zozsanok.pl. [dostęp 2016-04-30].
- Andrzej Romaniak. Koło historii zamknęło się. „Góra Przemienienia”, s. 11-12, Nr 29 (153) z 16 lipca 2006. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku.