Janusz Gil

Janusz Gil (ur. 24 listopada 1951 w Bielsku-Białej, zm. 19 października 2014 w Wilkanowie k. Zielonej Góry) – polski astronom, specjalizujący się w astrofizyce; nauczyciel akademicki związany z uczelniami w Warszawie i Zielonej Górze.

Urodził się w 1951 roku. Po ukończeniu szkoły podstawowej, a następnie średniej – I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Bielsku-Białej, podjął studia na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie, które ukończył uzyskując magisterium. Niedługo potem rozpoczął studia doktoranckie oraz pracę naukowo-dydaktyczną jako asystent na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Studia doktoranckie ukończył w 1983 roku. Tym samym otrzymał awans na stanowisko adiunkta. Po obronie doktoratu wyjechał do Narodowego Centrum Radioastronomii w Charlottesville, a potem od 1985 do 1987 roku przebywał na Wydziale Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Kentucky w Stanach Zjednoczonych.

Na Uniwersytecie Warszawskim otrzymał w 1988 roku stopień naukowy doktora habilitowanego. W tym samym roku został zatrudniony jako adiunkt w Instytucie Fizyki, a następnie kolejno jako: profesor nadzwyczajny i dyrektor Instytutu Astronomii Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Tadeusza Kotarbińskiego w Zielonej Górze (od 2001 roku Uniwersytet Zielonogórski). Z jego inicjatywy 1 lipca 1989 roku utworzono Zielonogórskie Centrum Astronomii, które było prekursorem późniejszego Instytutu Astronomii UZ. Instytut pod kierownictwem Janusza Gila stał się liczącym, a także znanym w kraju oraz na świecie ośrodkiem astronomii. W latach 1991-1993 przebywał na stypendium Humboldta w Instytucie Radioastronomii Maxa Plancka w Bonn. Zajmował się badaniem pulsarów oraz gwiazd neutronowych, a w szczególności ich promieniowaniem radiowym i rentgenowskim.

W 1996 roku prezydent Polski Aleksander Kwaśniewski nadał mu tytuł profesora nauk fizycznych. Rok później wyjechał jako honorowy profesor wizytujący na Uniwersytet w Hongkongu. Honorowe stypendium Humboldta uzyskał w 2001 roku. W 2005 roku przebywał na Wydziale Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Las Vegas w Nevadzie jako profesor wizytujący. Od 2012 roku sprawował funkcję prorektora do spraw nauki i współpracy z zagranicą Uniwersytetu Zielonogórskiego. Janusz Gil zmarł nagle w niedzielny wieczór 19 października 2014 w podzielonogórskim Wilkanowie. Pogrzeb odbył się 24 października 2014 w nowej części Cmentarza Komunalnego w Zielonej Górze.

• Nota biograficzna na stronie Uniwersytetu Zielonogórskiego. [dostęp 2012-01-11].
• Janusz Gil w bazie „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI). [dostęp 2012-03-30].
• Who is who w Polsce. Leksykon biograficzny (założone przez Ralpha Hübnera), wydanie II uzupełnione, część I: A–Mac, Zug 2003, s. 1068
• Zmarł prof. Janusz Gil, znany zielonogórski astrofizyk. 2014-10-19. [dostęp 2016-03-30].
• Zmarł Janusz Gil. [dostęp 2014-10-19].
• Dziś pogrzeb prof. Gila. [dostęp 2014-10-24].