Jan Zigmund

Jan Zigmund ps. „Zdrowie” (ur. 20 maja 1902 w Monasterzyskach, zm. 17 sierpnia 1970 w Komańczy lub w Sanoku) – doktor wszech nauk lekarskich, chirurg, dyrektor pierwszego szpitala w Sanoku i inicjator budowy nowej placówki w tym mieście (obecnie Szpital Specjalistyczny w Sanoku). Podczas II wojny światowej żołnierz ZWZ – Armii Krajowej.

Jan Zigmund 20 maja 1902 w Monasterzyskach. Był synem Juliana i Antoniny z domu Ślęzak (zm. 1964). Ukończył Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego w Krakowie. Od 1920 studiował na Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie w 1928 uzyskał tytułdoktora wszech nauk lekarskich.

Podczas studiów był zatrudniony w laboratorium analitycznym Szpitala św. Łazarza w Krakowie. Funkcjonował w Bratniej Pomocy Medyków i komitecie budowy Domu Medyków. Uzyskał specjalizację z chirurgii. Jako lekarz pracował w Rybniku, Cieszynie (prymariusz oddziału chirurgicznego) i Krakowie (prymariusz oddziału chirurgicznego Szpitala im. G. Narutowicza).

Po wybuchu II wojny światowej w okresie okupacji niemieckiej nadal przebywał i pracował w Krakowie; został żołnierzem w Związku Walki Zbrojnej, a po przekształceniu także w Armię Krajową. Działał pod pseudonimem „Zdrowie” w Zgrupowaniu „Żelbet”, w tym czasie pełnił służbę jako lekarz dla rannych i chorych żołnierzy oraz ich rodzin, szkolił grupy sanitarne w województwie krakowskim i kieleckim. Po zakończeniu wojny pracował w Cieszynie (dyrektor szpitala na Zaolziu), Ząbkowicach Śląskich, Nowym Sączu, Dzierżoniowie i Krakowie. W 1948 został dyrektorem Szpitala Powiatowego przy ul. Stanisława Konarskiego w Sanoku (jego poprzednikiem był Stanisław Domański). Pełniąc tę funkcję rozwijał działania remontowe budynku, zaopatrzenie w sprzęt (w tym aparat rentgenowski), a także tworzył plan dalszego rozwoju placówki mieście. Organizował tworzenie lecznictwa otwartego, angażował się w sprowadzanie personelu medycznego na tereny okoliczne. Był inicjatorem powstania nowej siedziby sanockiego szpitala przy ulicy 800-lecia 26 w Sanoku, zawiązał Społeczny Komitet Szpitalny. Budowa trwała od 1954 do 1964. W nowej siedzibie pozostawał dyrektorem Szpitala Powiatowego. W nowej siedzibie szpitala Jan Zigmund został także ordynatorem oddziału chirurgicznego od 1955 do 1970. Po roku urzędowania na stanowisku dyrektora nowej placówki Jan Zigmund został zwolniony i przeniesiony w stan spoczynku. W Sanoku był inicjatorem założenia powołanego 13 listopada 1955 kole terenowego Polskiego Towarzystwa Lekarskiego. Był wieloletnim przewodniczącym zarządu PTL w Sanoku.

Jego żoną została 1 marca 1930 Wanda Zofia Ochęduszko. Po przeprowadzce do Sanoka Jan Zigmund do końca życia zamieszkał w kamienicy przy ul. Jarosława Dąbrowskiego 10, zajmując pięciopokojowe mieszkanie. Zmarł nagle na zawał serca 17 sierpnia 1970 w klasztorze Nazaretanek Komańczy lub w Sanoku. Uroczystości żałobne odbyły się 20 sierpnia 1970 na Cmentarzu Centralnym w Sanoku. Jan Zigmund został pochowany 21 sierpnia 1970 w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Rakowickim.

W kwietniu 1979 na ścianie budynku szpitala przy ulicy 800-lecia 26, pod arkadowymi podcieniami wjazdowymi, została odsłonięta tablica upamiętniająca dra Jana Zigmunda. Treść inskrypcji: Społecznym inicjatorom budowy szpitala sanockiego pod przewodnictwem dr Jana Zigmunda w uznaniu ich zasług społeczeństwo Sanoka 04.1979 r. Projektantką tablicy była Barbara Bandurka.

Nieopodal nowej siedziby sanockiego szpitala w dzielnicy Zatorze została ustanowiona ulica nazwana imieniem dra Jana Zigmunda.

• Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami (za działalność w okresie okupacji)
• Złoty Krzyż Zasługi (1965)
• Srebrny Krzyż Zasługi
• Krzyż Partyzancki
• Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)
• Odznaka „Zasłużony Pracownik Służby Zdrowia”
• Odznaka „Zasłużony dla województwa rzeszowskiego”

• Jan Zigmund. Nekrolog. „Dziennik Polski”, s. 2, Nr 198 z 21 sierpnia 1970. 
• Edward Zając. Oddać się szpitalowi. „Gazeta Bieszczadzka”, s. 8, Nr 2 z 1999. 
• Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Część druga. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2000, s. 120-125. ISBN 83-909787-0-9.
• Edward Zając: Szpital Powszechny w Sanoku. W: Zarys dziejów lecznictwa na terenie Ziemi Sanockiej w latach 1485–2012. Sanok: Sanocka Fundacja Ochrony Zdrowia, 2012, s. 77-86. ISBN 987-83-934513-1-9.Sprawdź autora rozdziału:1.
• Jan Kordela: Wspomnienie moje ze spotkań z dr Janem Zigmundem. W: Zarys dziejów lecznictwa na terenie Ziemi Sanockiej w latach 1485–2012. Sanok: Sanocka Fundacja Ochrony Zdrowia, 2012, s. 320. ISBN 987-83-934513-1-9.Sprawdź autora rozdziału:1.
• EdwardE. Zając EdwardE., JadwigaJ. Wrótniak JadwigaJ., Szpital Powszechny w Sanoku, Szpital Specjalistyczny w Sanoku, s. 88-94, 99-100, 101, 106 .