Jan Rajman

Jan Rajman (ur. 11 grudnia 1935 w Zawadzkiem, zm. 20 maja 2017 w Krakowie) – polski geograf, w latach 1987–1990 prorektor Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. KEN w Krakowie, profesor nauk geograficznych.

Studia geograficzne odbył w Wyższej Szkole Pedagogicznej, gdzie w 1958 r. uzyskał stopień magistra pod kierunkiem Marii Dobrowolskiej. W tym samym roku został zatrudniony na stanowisku asystenta. Pod koniec lat 50. pracował także w Krakowskim Okręgowym Biurze Prognoz. W 1963 r. uzyskał stopień doktora nauk przyrodniczych i awansował na stanowisko adiunkta. Jego rozprawa doktorska pt. Kształtowanie się i przemiany skupień ludnościowych woj. opolskiego pod wpływem industrializacji (1860–1960) napisana została, podobnie jak praca magisterska, pod kierunkiem Marii Dobrowolskiej. Habilitował się na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na podstawie pracy Procesy urbanizacyjne w obrzeżu Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego po II wojnie światowej. W latach 1969–1982 był docentem, a od 1982 r. profesorem nauk geograficznych. W 1997 r. został profesorem zwyczajnym. Pełnił m.in. funkcje prodziekana (1975-1981) i dziekana (1981-1987) Wydziału Geograficzno-Biologicznego WSP oraz prorektora do spraw nauki i współpracy zagranicznej w latach 1987–1990. Był członkiem m.in. Komisji Nauk Geograficznych krakowskiego oddziału PAN, Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów czy redaktorem czasopisma "Folia Geographica. Series Geographica-Oeconomica". W latach 1983–1996 był członkiem Polsko-Niemieckiej Komisji Podręcznikowej. Został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Jest ojcem mediewisty i kierownika Katedry Historii Średniowiecznej UP Jerzego Rajmana.

W pracy badawczej skupiał się m.in. na geografii ludności i osadnictwa. Badał m.in. przemiany społeczno-ekonomiczne i procesy urbanizacyjne Opolszczyzny. Współpracował z Instytutem Śląskim w Opolu, którego Rady Naukowej był członkiem. Był autorem publikacji nt. Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Do szerszych jego zainteresowań należały m.in. urbanizacja południowej Polski i zagadnienia przemysłu jako czynnika miastotwórczego. Badał także kwestie związane z historią miejscowości i regionów, publikując prace z zakresu dziejów Ziemii Chrzanowskiej czy parafii Krzanowice. Był autorem rozdziałów w monografiach licznych miast południowej Polski, m.in. Skarżyska-Kamiennej, Starego Sącza, Nowego Sącza, Dębicy i Brzeska. Promował ponad 430 prac magisterskich i 7 doktorskich, a także recenzował postępowania habilitacyjne oraz profesorskie. Był autorem haseł w encyklopediach i słownikach. Łącznie napisał około 300 publikacji naukowych.

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Złoty Krzyż Zasługi
• Medal Komisji Edukacji Narodowej
• Złota Odznaka za Pracę Społeczną dla Miasta Krakowa
• Złota Odznaka Polskiego Towarzystwa Geograficznego

• Robert Rauziński, Michał Lis. Profesor doktor habilitowany Jan Rajman (1935-2017)). „Studia Śląskie”. 81, s. 239-240, 2017 (pol.). [dostęp 2020-01-02]. 
• Agnieszka Kwiatek-Sołtys. Profesor Jan Rajman (1935–2017). Wybitny geograf i wspaniały człowiek. „Konwersatorium Wiedzy o Mieście”. 2/30, s. 93-95, 2017 (pol.). [dostęp 2020-01-02]. 
• Feliks Kiryk, Józef Hampel, Iwona Pietrzkiewicz (red.): Leksykon Profesorów Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej 1946-2006. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2006. ISBN 83-7271-395-2.

• Profil Jana Rajmana w serwisie Biografik UP (dostęp 2020-01-02)
• Jan Rajman w bazie „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI).