Jan Majewski

Jan Majewski (ur. 9 stycznia 1929 w Łochowie, zm. 20 grudnia 2016) – ekonomista, naukowiec, wychowawca młodzieży, działacz opozycyjny w czasach PRL; doktor habilitowany nauk ekonomicznych.

Urodził się jako syn Jana Tadeusza Teodora Majewskiego h. Starykoń i Zofii Konstancji Krynickiej. Ojciec zginął w Auschwitz w 1942 roku. Jan Majewski studiował w Wyższej Szkole Handlu Morskiego w Sopocie, a następnie na Politechnice Szczecińskiej, którą ukończył w 1960 roku.

Na początku kariery zawodowej, w latach 1953–1963, pracował w przedsiębiorstwie transportu samochodowego w Gdańsku, zajmując się organizacją procesów transportowych, planowaniem i analizami ekonomicznymi oraz kierując służbami handlowymi.

Pracę dydaktyczną z młodzieżą rozpoczął w 1961 roku jako nauczyciel w Technikum Samochodowym w Gdańsku. Uczył tam ekonomiki i organizacji przedsiębiorstw transportu samochodowego do 1967 roku. Przez krótki okres między 1965 a 1967 rokiem pracował w Centralnym Ośrodku Badań i Rozwoju Techniki Kolejnictwa w Gdańsku.

Największa część jego kariery zawodowej związana była z Uniwersytetem Gdańskim, którego pracownikiem był od 1967 do 2004 roku. Stopień doktora nauk ekonomicznych uzyskał w 1970 roku, stopień doktora habilitowanego nauk ekonomicznych z zakresu ekonomiki transportu w 1977 roku. Na stanowisko profesora nadzwyczajnego Uniwersytetu Gdańskiego został awansowany w 1989 roku. W trakcie swojej pracy pełnił funkcję m.in. prodziekana ds. studenckich Wydziału Ekonomiki Transportu UG, dyrektora Instytutu Ekonomiki Transportu Lądowego i kierownika Katedry Ekonomiki i Organizacji Transportu Samochodowego (do roku 1990) oraz kierownika Katedry Ekonomiki i Funkcjonowania Przedsiębiorstw Transportowych (w latach 1990–1993). Patronował studenckiemu niemieckojęzycznemu teatrowi Logos.

Był autorem wielu książek i publikacji naukowych, specjalizował się w ekonomice transportu. W latach 1979–1989 był członkiem Rady Naukowej Instytutu Transportu Samochodowego, w tym przez jedną kadencję wiceprzewodniczącym rady. Przez wiele lat brał aktywny udział w pracach Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, pełniąc m.in. funkcję sekretarza generalnego. Był pomysłodawcą kwartalnika „Acta Energetica”, wydawanego przez ENERGA SA we współpracy z Politechniką Gdańską od 2009 roku.

Wybrane publikacje

1. J. Majewski, K. Misztal, T. Szczepaniak, Przewozy drobnicy między portami morskimi a ich zapleczem, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1973.
2. J. Majewski, Funkcjonowanie w systemie transportowym Polski przedsiębiorstw wykonujących spedycję krajową, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1976 (praca habilitacyjna).
3. J. Majewski, Ekonomika przedsiębiorstwa transportu samochodowego, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1987.
4. red. H. Woźniak, Funkcjonowanie rynku usług transportowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1990 (Jan Majewski był jednym ze współautorów).
5. red. J. Majewski, Program Prywatyzacji Podmiotów Komunalnych, Gdańsk – Gdynia 2005.

Poza działalnością naukowo-dydaktyczną Jan Majewski był m.in. wychowawcą młodzieży, brał też udział w ruchu Solidarności oraz w tworzeniu środowiska gdańskich liberałów; był aktywnym uczestnikiem życia gospodarczego.

W latach osiemdziesiątych był zaangażowany w struktury „Solidarności”, m.in. jako przewodniczący Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” Uniwersytetu Gdańskiego. W 1981 roku był ekspertem Rady Koordynacyjnej Samorządów Pracowniczych województwa gdańskiego, elbląskiego i słupskiego. W latach 80. pełnił rolę nieformalnego opiekuna spółdzielni „Świetlik”, wspierając jej członków wiedzą ekonomiczną. W latach 1988–1990 doradzał komisjom zakładowym NSZZ Solidarność. Był aktywnym uczestnikiem środowiska gdańskich liberałów, z którego najpierw powstał Kongres Liberałów, a potem Kongres Liberalno-Demokratyczny. W 1990 roku pełnił funkcję konsultanta w zakresie public relations przy sztabie wyborczym Lecha Wałęsy.

W latach 80. wielokrotnie doradzał – jako pracownik akademicki – kadrze zarządzającej przedsiębiorstwami transportowymi. W 1985 roku razem m.in. z J. Szomburgiem, J. Lewandowskim, J.K. Bieleckim był w gronie założycieli spółdzielni DORADCA, jednej z pierwszych firm konsultingowych w Polsce, która zatrudniała m.in. represjonowanych działaczy opozycji współpracując m.in. z B. Borusewiczem i D. Tuskiem. Kilka lat później ze spółdzielni wydzieliła się spółka DORADCA Consultants Ltd., w której Jan Majewski uczestniczył jako partner i konsultant do roku 2008. W tym okresie realizował projekty doradcze dla przedsiębiorstw, jednostek samorządu, ministerstw. Był ponadto przewodniczącym i członkiem rad nadzorczych m.in. Banku Gdańskiego, Stoczni Gdańskiej, CBR Energa.

Pomysłodawca i organizator obozów adaptacyjnych dla studentów Uniwersytetu Gdańskiego i innych trójmiejskich uczelni, prowadzonych na terenie Kaszub od 1985 roku. Środowisko skupione wokół tej inicjatywy zostało sformalizowane jako Gdańskie Stowarzyszenie Akademickie, którego celem była integracja środowiska akademickiego w organizacji neutralnej politycznie i rozwijanie umiejętności interpersonalnych swoich członków. W jednym z wywiadów Majewski wspominał: „Podstawą mojej pracy był zespół, który tworzyliśmy ze współpracownikami, doktorantami, studentami. Praca nie była tylko pracą. To były obozy adaptacyjne dla studentów, kajaki, gra w brydża i towarzyszące takim spotkaniom dyskusje, które otwierały nas na wiedzę i nowe koncepcje”.

Wielu wychowanków Majewskiego – studentów, działaczy opozycyjnych, konsultantów – pełniło ważne funkcje w świecie polityki i gospodarki. On sam był aktywny zawodowo prawie do końca swojego życia.

Miejsce spoczynku: cmentarz Centralny Srebrzysko w Gdańsku (rejon IX, kwatera V).