Jan Czuba

Jan Czuba (ur. 7 czerwca 1959 w Słotowej, zm. 27 października 1998 w Loulombo w Republice Konga) – polski duchowny katolicki, Sługa Boży Kościoła katolickiego, ksiądz diecezji tarnowskiej, misjonarz w Republice Konga.

Urodzony w rodzinie rolniczej, był synem Stanisława i Marii z Paprockich; miał troje starszego rodzeństwa. W czerwcu 1978 zdał egzamin dojrzałości w Liceum Ogólnokształcącym w Pilźnie i w tymże roku podjął naukę w seminarium duchownym w Tarnowie. W czasie studiów seminaryjnych kierował kleryckim kołem misyjnym. Święcenia kapłańskie przyjął 27 maja 1984 w Tarnowie z rąk biskupa Jerzego Ablewicza.

Przez pierwsze cztery lata kapłaństwa sprawował wikariat w Bobowej. Po śmierci matki zdecydował się wyjechać na misje i odbył szkolenie w Centrum Formacji Misyjnej w Warszawie. W kwietniu 1989 arcybiskup Ablewicz skierował go do pracy misyjnej do Konga. Czuba był najpierw wikariuszem w Mindoula, a później został proboszczem w Loulombo (od 1992). Zbudował na miejscu aptekę i dom dla sióstr zakonnych, planował budowę kościoła i szpitala. Kontynuował pracę misyjną po wybuchu w Kongu wojny domowej latem 1997.

27 października 1998 pojawiła się w Loulombo grupa bandytów, żądająca wydania broni, która miała się znajdować na plebanii tamtejszej parafii. Ks. Jan Czuba twierdził, że nie ma broni,napastnicy przeszukali plebanie niczego jednak nie znaleźli. Zabrali pieniądze i wyszli na zewnątrz jedząc mango. Następnie przyszła grupa bandytów bardziej agresywna, żądali dalej broni, ksiądz Jan powiedział, że mogą do niego strzelać i tak nic nie znajdą. Jeden z bandytów oddał w jego stronę dwa strzały- oba śmiertelne, świadkiem jego śmierci był afrykański ksiądz. Bandytów przeraziła śmierć misjonarza, jeden z nich powiedział: „nie przyszliśmy zabijać, ale po broń”. Siostry zakonne pochowały ciało ks. Jana w prowizorycznej zbitej trumnie za kościołem, koło groty Matki Bożej.

Pamięć o duchownym kultywowana jest przez umieszczenie jego wizerunku w XIV stacji Drogi krzyżowej Pasierbieckim kościele, wybudowanie poświęconej jego pamięci kaplicy misyjnej w Słotowej, a także przez nazwanie jego imieniem Domu Formacji Misyjnej w Czchowie, sali misyjnej Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie i Zespołu Szkół w Słotowej.

W 10. rocznicę śmierci diecezja tarnowska zorganizowała kongres misyjny poświęcony pamięci ks. Czuby. Wydana została także książka ks. Jana Bartoszka Miłość przypieczętowana krwią. Ksiądz Jan Czuba, życie – świadectwo – męczeństwo (2008). 28 lipca 2009 rozpoczęto jego proces beatyfikacyjny; serwis Hagiography Circle wymieniał go w sekcji Without „Nihil Obstat” do 2017 r., jednak w 2018 r. jego nazwisko zostało usunięte.

• Bartoszek Jan (ksiądz): Miłość przypieczętowana krwią : ksiądz Jan Czuba : życie, świadectwo, męczeństwo, Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos, Tarnów 2008, ​ISBN 978-83-7332-614-9​

• Katolicka Agencja Informacyjna w rocznicę śmierci Jana Czuby, na stronach "Gazety Wyborczej" (dostęp: 22 listopada 2008)
• Męczeńska śmierć polskiego misjonarza, "Misyjne drogi", marzec-kwiecień 1999, nr 74 (dostęp: 22 listopada 2008)
• życiorys na stronie Ordynariatu Polowego WP z okazji nadania imienia ks. Czuby Zespołowi Szkół w Słotowej (dostęp: 22 listopada 2008)
• Jan Bartoszek, Miłość przypieczętowana krwią. Ksiądz Jan Czuba, życie – świadectwo – męczeństwo (2008), fragment książki (dostęp: 22 listopada 2008)