Jan Bienias

Jan Bienias (ur. 1839 w Święcanach, zm. 1915 w Jaśle) – polski działacz społeczny, spółdzielczy i samorządowy działający na terenie Galicji w Cesarstwie Austro-Węgierskim, członek rady gminy Święcany w latach 1878–1884, a następnie wójt gminy Święcany w latach 1884–1896, radny Cesarsko-Królewskiej Rady Powiatowej w Jaśle w latach 1894–1900.

Urodził się w 1839 w Święcanach koło Biecza (obecnie województwo podkarpackie, wówczas kresy wschodnie Galicji Zachodniej), jako syn Wawrzyńca (ur. 1789) i jego drugiej żony – Anny (ur. 1808), która pochodziła z rodziny młynarzy. Został ochrzczony kilka dni po narodzinach przez ks. Jana Rządzkiego. Jego dziadek i ojciec byli zamożnymi kowalami. Jedna z gałęzi rodziny mieszkała w Czermnej, jednakże korzenie ich przodków po mieczu wywodzą się z obszaru Wielkiego Księstwa Litewskiego, gdzie piastowali stanowiska zarządców majątków dworskich i ekonomów folwarków pańszczyźnianych. Legitymowali się szlacheckim rodowodem i herbem Pielesz.

Przez dwie kadencje, od 1878 do 1884 zasiadał w radzie gminy wiejskiej Święcany. Od 1881 wchodził w skład Zwierzchności gminnej. Po wyborach w 1884 został wybrany na wójta gminy Święcany, na terenie której wraz z przyrodnim bratem Józefem (ur. 1826, syn Wawrzyńca z pierwszego małżeństwa, które zawarł w 1812 z Katarzyną Setlik) prowadził znaną w okolicy kuźnię. Do 1851 kuźnia należała do ich ojca – Wawrzyńca. Tam w trakcie powstania styczniowego wraz z członkami rodziny wykonywał m.in. broń białą, którą poprzez pochodzącego z Siepietnicy powstańca Aleksandra Paszkiewicza (ur. 1837, zm. 1908, syn Michała) oraz Stefana Wilczkiewicza z Libuszy (ur. 1844, syn Józefa i Salomei) i Rylskiego z Biecza dostarczano polskim, walczącym oddziałom powstańczym. Od 1876 był właścicielem dużego gospodarstwa rolnego. Opowiadał się za ruchem ludowym. Od 1894 do 1900 zasiadał w Cesarsko – Królewskiej Radzie Powiatowej w Jaśle (wybrany z grupy przedstawicieli gmin wiejskich). Za jego kadencji w gremium tejże rady, w 1897 wzniesiono neorenesansowy budynek stanowiący siedzibę tego urzędu, który w kwietniu 1898 został oddany do użytku. Zabiegał o wzniesienie murowanego budynku szkoły w Święcanach. Po przekazaniu działki pod budowę przez Felicję z hr. Bobrowskich Pruszyńską budynek szkolny został ukończony w 1898. W 1900 wszedł w skład delegacji samorządowej witającej cesarza Franciszka Józefa na największych w historii Galicji manewrach wojskowych odbywających się w Jaśle i okolicach. Jego kandydatura była rozważana odnośnie objęcia mandatu posła do Sejmu Krajowego Galicji po przedwczesnym złożeniu urzędu przez ks. Karola Krementowskiego w 1904. Od momentu założenia na początku XX wieku był członkiem Kółka Rolniczego, a dodatkowo od 1906 członkiem Związku Katolicko–Społecznego, na zebraniu którego, 26 listopada 1909 stał się jednym z postulatorów utworzenia Wiejskiej Kasy Oszczędnościowo–Pożyczkowej Raiffeisena w Święcanach. Ostatecznie po blisko miesięcznych konsultacjach z działaczem spółdzielczym i ekonomistą Franciszkiem Stefczykiem założono Kasę Stefczyka, której był współudziałowcem.

Zmarł w 1915, w 76 roku życia. Ceremonię pogrzebową prowadził ks. Józef Śliwiński, ówczesny proboszcz święcański i inicjator powstania miejscowej jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej. Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Święcanach.

Kilkukrotnie żonaty. Z małżeństwa z Karoliną Nigborowicz (córką Antoniego i Małgorzaty z domu Pawłowicz) miał kilkoro dzieci, w tym Piotra, Pawła (1874–1934, zmarł w USA) i Mariannę (1878–1955). Jego wnukami byli m.in. Władysław (1913–2000) i Franciszek Bienias (1900–1964) – synowie Pawła, uczestnicy kampanii wrześniowej oraz synowie Marianny: Michał Wacław Suski (1913–1994) i Jan Fryderyk Suski ps. „Ryś” (1916–2004) – właściciel młynu w Tokach, żołnierz AK i dowódca pułku zbrojnego na ziemi żmigrodzkiej.

Jego bliskim przyjacielem był ksiądz prałat Karol Krementowski (1839–1909), powołany przez biskupa Józefa Sebastiana Pelczara na urząd kanonika przemyskiego i proboszcza parafii katedralnej, poseł na VIII kadencję Sejmu Krajowego Galicji z okręgu Jasło, a także Romuald Palch i Jan Data.

• Bienias

• SZEMATYZM Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1894, Lemberg 1894
• Ks. Andrzej Motyka - Ks. Karol Krementowski - przyjaciel świętego biskupa, Niedziela rzeszowska, 2012