Jamaladïn at-twrkï

Жамал әд-Дин , Жамал әд-Дин бин Мұхаммед Абдуллаһ ат-Турки (туған, өлген жылы белгісіз) — орта ғасыр түркітанушысы, мәмлүк қыпшақтарының тілін зерттеуші. Классик. араб филологиясын, әсіресе, оның лексикографиясын жақсы білген. Ж. ат-Т-дің белгілі еңбегі — “Китаб ул-лұғат әл-муштақ фи лұғат әт-түрк уа-л-қыпчак” (“Түрік және қыпшақ тілдерін оқып үйренушілер үшін жазылған толық кітап”) 1350 ж. шамасында Сирияда аяқталған. Оның қолжазбасының бір данасы Францияның ұлттық кітапханасында сақталған. Ол 1938, 1954, 1958 ж. түпнұсқа күйінде қайта басылып, одан француз, поляк тілдеріне аударылды (баспаға дайындаған А.Зайончковский). Қолжазбаның 1-бөлімі есім сөздеріне арналған үш тараудан құралған, 2-бөлімі (жалпы тізім) етістік сөздеріне арналып, арабша-қыпшақша сөздік түрінде түзеген. Арагідік граммат. ережелер бар. Көне қыпшақ тілі мен қазіргі қазақ тілінің тарихи лексикасын танып білуге аса қажетті еңбектердің бірі.