Quick Facts
Biography
Jakub Teodor Sawicki (ur. 25 lipca 1899 w Wiedniu, zm. 3 lutego 1979 w Warszawie) – polski prawnik, kanonista, historyk prawa, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, syn prawnika Jana Sawickiego, brat skandynawisty Stanisława Sawickiego.
Wykształcenie i kariera naukowa
Pierwszy okres życia do osiągnięcia pełnoletności spędził w Wiedniu, gdzie w latach 1907-1917 odbywał naukę w Akademii Terezjańskiej, zwieńczoną maturą. W 1918 zaciągnął się do Wojska Polskiego i walczył w wojnie polsko-bolszewickiej, a jednocześnie był studentem Wydziału Prawa Uniwersytetu Wiedeńskiego. Od 1921 kontynuował studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie w 1923 uzyskał absolutorium, a w 1926 stopień doktora praw. W 1927 został asystentem na tym Wydziale. Habilitował się w 1937 na Wydziale Prawa Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, po czym na tej uczelni podjął wykłady z zakresu prawa wyznaniowego.
W okresie okupacji hitlerowskiej wykładał w podziemnym Wydziale Prawa UW, a po upadku powstania warszawskiego prowadził w Kielcach zajęcia dla studentów Wydziału Prawa Kanonicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W 1945 krótko wykładał także na Wydziale Prawa UJ.
Po zakończeniu wojny został zatrudniony na Wydziale Prawa UW, gdzie zajmował stanowiska docenta, zastępcy profesora i profesora zwyczajnego. W latach 1956-1959 był prodziekanem tego Wydziału. Na emeryturę przeszedł w 1969.
Praca w administracji państwowej
Podczas wojny polsko-radzieckiej był pracownikiem Ministerstwa Spraw Wojskowych. W 1930 podjął pracę w Departamencie Wyznań Ministerstwa Wyznań i Oświecenia Publicznego, gdzie zajmował się sytuacją prawną niekatolickich związków religijnych, a następnie od 1935 w Wydziale Prawnym tego Ministerstwa.
Osiągnięcia badawcze
Naukowo zajmował się historią prawa i ustroju Polski, prawem kanonicznym Kościoła katolickiego, bibliografią historyczno prawną, prawem patentowym. Był w Polsce prekursorem nauki nowocześnie rozumianego prawa wyznaniowego, jako wykładu norm prawa państwowego regulujących wolność sumienia i wyznania oraz położenie wspólnot religijnych w państwie.
Pod jego kierunkiem stopień doktora nauk prawnych otrzymał m.in. ks. Henryk Karbownik (w 1971 na podstawie rozprawy pt. Ciężary stanu duchownego w Polsce na rzecz państwa od roku 1381 do połowy XVII wieku).
Wybrane publikacje
- Concilia Poloniae. Źródła i studia krytyczne, 11 tomów, Kraków, Warszawa, Wrocław, Lublin 1945-1961.
- Iura Masoviae terrestria, Warszawa 1974.
- Kościół ewangelicki a państwo na polskim Górnym Śląsku, Katowice-Warszawa 1938.
- Materiały do polskiej bibliografii historyczno-prawnej za lata 1944-1953, Poznań 1955.
- Matricularum Regni Poloniae summaria, Warszawa 1961.
- Statuty synodalne krakowskie biskupa Jana Konarskiego z 1509 roku, Kraków 1945.
- Studia nad położeniem prawnym mniejszości religijnych w państwie polskim, Warszawa 1937.
- Studia z dziejów Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, (wspólnie z Bogusławem Leśnodorskim) Warszawa 1963.
- Wybór tekstów źródłowych z historii państwa i prawa polskiego (kilka wydań, ostatnie: Warszawa 1953).
- Z dziejów ustawodawstwa synodalnego diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego Kraków 1947.
- Z ksiąg Metryki Koronnej. Tekst pierwszych konstytucji sejmowych w języku polskim z r. 1543, Warszawa 1954.
Odznaczenia
- Krzyż Walecznych za kampanię 1920 r.
- Złoty Krzyż Zasługi (1939)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1957).
- Nagroda im. Księdza Idziego Radziszewskiego Towarzystwa Naukowego KUL za rok (1976), za całokształt dorobku naukowego w duchu humanizmu chrześcijańskiego.
Bibliografia
- G. Bałtruszajtys, Jakub Sawicki 1899-1979, [w:] Profesorowie Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego 1808-2008, red. Grażyna Bałtruszajtys, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, ISBN 978-82-7334-905-6, s. 184-187.
- J. Senkowski, Jakub Sawicki, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 35, s. 313-316.
- M. Sędek, Profesor Jakub Sawicki 1899-1979, „Rocznik Mazowiecki” t. 8 (1984), s. 261-269.
- A. Śródka, Uczeni polscy XIX-XX stulecia, t. IV, Warszawa 1998, s. 33-35.