Jacs van Rooy
Quick Facts
Biography
Ds. Jacobus van Rooy (noemnaam Jacs, Steynsburg, Kaapkolonie, 29 Oktober 1901 – Louis Trichardt, Transvaal, Suid-Afrika, 14 September 1981) was predikant in vyf Gereformeerde gemeentes en daarna van 1964 tot sy aftrede in 1967 werksaam by die Bybelgenootskap.
Herkoms
Jacobus (Jacs) van Rooy was die sewende kind van ds. J.A. van Rooy en sy vrou, Brechtje, die oudste kind uit ds. Dirk Postma, stigter van die Gereformeerde Kerk, se vyfde en laaste huwelik, op 20 Desember 1869, met Johanna Wilhelmina van Biljon (24 Mei 1854 – 12 Julie 1901). Aan dié kant van die familie was ds. Willem Postma (die skrywer dr. O'Kulis), die teoloog, digter en Psalmberymer Totius, ds. D.P. du Plessis en prof. Jacobus du Plessis Jacobus se ooms, die beeldhouer Laurika Postma sy niggie en die akademici proff. Wicus du Plessis en Hugo du Plessis en die predikant ds. W.J. Postma sy neefs. Aan die Van Rooy-kant van die familie was ds. Flippie Snyman van Steynsburg sy oom en dr. W.J. Snyman se neef. Aan dié kant van die familie was sy tante Aletta, ds. Willem Johannes de Klerk se tweede vrou. So was hy ’n neef van sen. Jan de Klerk, die vader van dr. Willem de Klerk en oudpres. F.W. de Klerk, een van Susan Strijdom, premiersvrou.
Ds. Jacobus van Rooy se grootouers aan vaderskant was die stamouers van die familie Van Rooy in Suid-Afrika, Johannes Cornelis van Rooy en Anne Holsters, wat in 1858 na Suid-Afrika geëmigreer het. Vyf seuns en vyf dogters is uit dié huwelik gebore. Jacobus het nege sibbes gehad: Die eersteling, Jan Dirk, is op ses maande oorlede, maar al die ander het grootgeword: Johanna (Nan), (later prof.) Dirk Jan (Dirk), Claartje (Kaat), Willem van Biljon (Willem), Anne Francoise (Anne) (genoem na die Van Rooy-stammoeder, Anne Françoise Holsters), dan Jacobus, die tweeling Aletta Jacoba (Lettie) enMartinus Paul (Boet), en Laurika (Riek).
Lewensloop
Jacs van Rooy se pa was in die veld saam met genl. Christiaan Frederik Beyers by sy geboorte op Steynsburg. Ds. J.A. van Rooy was van 1898 tot 1905 predikant van die kombinasie Waterberg-Pietersburg. So het Jacobus sy eerste jare op Nylstroom deurgebring waar die pastorie van ds. Koos van Rooy se uitgestrekte werkkring was. In 1905 het hy die beroep aangeneem na Bethulie, waar Jacobus sy hoërskoolopleiding in 1919 voltooi het en die jaar daarna na Potchefstroom is vir sy teologiese opleiding. Nadat hy sy studie in 1927 aan die Teologiese Skool voltooi het, het hy in 1928 predikant geword van Ventersburg. Hier in sy eerste gemeente is sy eerste drie kinders gebore en sy eerste vrou, Ellie Kruger, in Februarie 1941 oorlede. Die volgende jaar neem hy ’n beroep aan na Pietersburg, waarheen hy gegaan het saam met sy oudste suster, Nan, en drie wesies.
Op Pietersburg, waar sy vader hom bevestig het, het hy net tot 1946 gebly, want in daardie jaar vertrek die gesin die gemeente Krokodilrivier, distrik Brits. In hierdie tyd het sy oudste seun, nes sy oupa Jacobus Albertus van Rooy genoem, na die Teologiese Skool Potchefstroom gegaan om hom soos sy pa en oupa as predikant te bekwaam. Hy was sendeling te Siloam (1957–1963), sendeling in Johannesburg-Noord (1963–1966), predikant in die Christelijke Gereformeerde Kerken, Nederland (1966–1975), professor aan die Hammanskraalse Teologiese Skool (1975–1994) en eindelik van 1995 tot hy sy emeritaat aanvaar het in 1998, professor aan die Teologiese Skool Potchefstroom.
Ook in Krokodilrivier sou ds. Van Rooy nie lank vertoef nie, want in 1950 neem hy ’n beroep aan na die gemeente Gobabis, die oudste Gereformeerde kerk in Suidwes-Afrika. Hier is ’n dogter van hom getroud. In 1957 neem hy beroep aan na sy laaste gemeente, Philipstown, in die teenswoordige provinsie Noord-Kaap. Nadat hy sy emeritaat in 1964 aldaar aanvaar het, het hy nog tot 1967 by die Bybelgenootskap gewerk. Hy is oorlede weens kanker.
Gesinslewe
Ds. Van Rooy is op 17 Julie 1929 op Bethulie met Elsje Petronella Elizabeth Maria (Ellie) Kruger (gebore op die plaas Bamboeshoek, distrik Molteno, 8 Desember 1904) getroud, maar sy is op 22 Februarie 1941 op Ventersburg oorlede.
Sy tweede huwelik was op 27 Februarie 1943 op Pietersburg met Susanna Elizabeth (Sannie) Cloete (Soekmekaar, 5 Januarie 1919), ’n dogter van oudl. Kootjie Cloete. Uit die eerste huwelik is Koos (1932), Martie (1933) en Brechtje (1937) gebore en uit die tweede huwelik Jacobus Philippus Benjamin (1944), Louisa Aletta (1945), Susan (1947), Tinus (1948), Pat (1949) en Johannes Cornelis (1956) en nog ’n kind, wat in Suidwes-Afrika oorlede en in Windhoek begrawe is.
Bronne
- (af) Pelzer, ds. A.Z. et al. 1963. Eeufees-gedenkboek van die Gereformeerde kerk Bethulie 1863–1963. Kerkraad: Gereformeerde kerk Bethulie.
- (af) Venter, H.J. 1959. Eeufeesgedenkalbum van die Gereformeerde kerke in die Klassis Waterberg 1859–1959. Potgietersrus: Deputaatskap vir die Gedenkalbum.
- (af) Die familie Van Rooy in Suid-Afrika. URL besoek op 13 November 2016.