Jacek Bartyzel

Jacek Bartyzel (ur. 16 stycznia 1956 w Łodzi) –polski publicysta, działacz społeczny i nauczyciel akademicki, profesor nauk społecznych.

Wykształcenie i praca zawodowa

Studiował filologię polską na Uniwersytecie Łódzkim. W latach 1983–1989 publikował w „Polityce Polskiej”. Doktoryzował się w 1986, habilitował w 2003, a w 2013 otrzymał tytuł profesora nauk społecznych. Od 1986 do 1989 wykładał w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie i w Instytucie Teologicznym w Łodzi. W latach 1988–2004 był adiunktem w Zakładzie Dramatu i Teatru Instytutu (następnie Katedry) Teorii Literatury, Teatru i Filmu UŁ (w latach 1981–1982 i 1983–1986 pracował tam jako asystent). Ponadto w okresie 1996–1998 wykładał w Wyższej Szkole Administracji Publicznej w Łodzi i od 1997 w Instytucie Edukacji Narodowej. Od października 2004 jest profesorem Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (wykłada na powstałym w 2009 Wydziale Nauk o Polityce i Bezpieczeństwie jako politolog). Został także wykładowcą w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu.

Do 2009 publikował w kwartalniku „Pro Fide Rege et Lege” – współpraca z pismem została zakończona po opublikowaniu przez redaktora naczelnego Adama Wielomskiego wywiadu z gen. Wojciechem Jaruzelskim. Publikował też w „Naszym Dzienniku”. Jego teksty zamieszczają również miesięczniki „Zawsze wierni” i „Opcja na Prawo”. W kręgu jego zainteresowań znajdują się teatrologia, historia doktryn politycznych i filozofia polityki.

Działalność polityczna

W latach 1976–1977 współpracował z Komitetem Obrony Robotników, a następnie z KSS „KOR”. Od 1977 do 1979 działał w Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, współpracował przy wydawaniu podziemnych pism. Od 1979 był współzałożycielem i rzecznikiem Ruchu Młodej Polski, kierowanego przez Aleksandra Halla. 27 września 1981 był jednym z sygnatariuszy deklaracji założycielskiej Klubów Służby Niepodległości. Podczas stanu wojennego został internowany. Działał także w Klubie Inteligencji Katolickiej w Łodzi, był członkiem Komitetu Obywatelskiego przy przewodniczącym NSZZ „Solidarność” Lechu Wałęsie.

W latach 1989–1994 działał w Zjednoczeniu Chrześcijańsko-Narodowym (w 1993 zasiadł w Radzie Naczelnej tej partii), a w okresie 1994–1996 był współtwórcą stowarzyszenia i partii Prawica Narodowa. Pełnił w tej organizacji funkcję przewodniczącego Rady Naczelnej. Od początku pełni także funkcję prezesa Klubu Konserwatywnego w Łodzi (powstałego w kwietniu 1989).

Jest honorowym członkiem Klubu Zachowawczo-Monarchistycznego (od 1997 do kwietnia 2007 był także przewodniczącym Straży Klubu) oraz członkiem honorowym Organizacji Monarchistów Polskich. Od 26 października 2013 jest również członkiem honorowym partii Kongres Nowej Prawicy.

Wszedł w skład Komitetu Obrony Dobrego Imienia Polski i Polaków.

Światopoglądowo Jacka Bartyzela charakteryzuje konserwatywny monarchizm (tradycjonalizm, kontrrewolucja), tradycjonalizm katolicki (FSSPX). Jest krytykiem demokracji.

Wyrażał negatywne opinie o poglądach Żydów na antysemityzm i Holocaust. Opublikował na Facebooku post uznany przez niektóre media za antysemicki, który stał się powodem skierowania przez władze UMK wniosku o zbadanie tej wypowiedzi do rzecznika dyscyplinarnego uczelni. Sprawa trafiła do prokuratury rejonowej w Toruniu, została jednak umorzona; prokurator określił wypowiedź Jacka Bartyzela jako „dozwoloną prawem krytykę”, nie dopatrując się w niej nawoływania do nienawiści. Także komisja dyscyplinarna UMK oczyściła Jacka Bartyzela z wszystkich zarzutów.

W 2000 otrzymał odznakę Zasłużony Działacz Kultury, a w 2002 Nagrodę Klio. 11 listopada 2006 został odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za działalność na rzecz przemian demokratycznych w kraju, za upowszechnianie wiedzy o dziejach Narodu Polskiego. 11 listopada 2007 jednogłośnie dokooptowany do Kapituły Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza.

14 listopada 2009 podczas Konwentu OMP we Wrocławiu otrzymał Krzyż Jubileuszowy OMP, nadany Uchwałą Rady Naczelnej Organizacji Monarchistów Polskich.

23 czerwca 2017 został odznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę Krzyżem Wolności i Solidarności.

Wdowiec po Małgorzacie Bartyzel, posłance na Sejm V kadencji. Ich syn, Jacek Władysław Bartyzel, jest liberalnym publicystą i założycielem stowarzyszenia „Kluby Liberalne”, a także aktywistą politycznym (działał w PO, partiach Janusza Palikota, Nowoczesnej i zakładanej przez Marka Jakubiaka nieformalnej Federacji dla Rzeczypospolitej, w 2019 przystąpił do KORWiN).

• Nota biograficzna w Encyklopedii Solidarności

• Jacek Bartyzel – strona oficjalna