Izydor Gąsienica-Łuszczek

Izydor Gąsienica-Łuszczek (ur. 19 marca 1912 w Zakopanem, zm. 5 października 1992 tamże) – polski narciarz, mistrz Polski w kombinacji klasycznej z 1933 r.

W wieku 19 lat rozpoczął karierę narciarską w klubie „Wisła”. W 1929 r. wygrał zawody o mistrzostwo Szkoły Przemysłu Drzewnego. W 1931 r. w Westerowie w Czechosłowacji wygrał z Recknaglem o 1,5 m. W zawodach w jugosłowiańskiej miejscowości Bojanske Pleso zajął trzecie miejsce. W 1932 r. zdobył srebrny medal w mistrzostwach Polski w skokach narciarskich. W 1932 i 1934 został wicemistrzem Polski w kombinacji klasycznej. W 1933 zdobył tytuł mistrza Polski w kombinacji klasycznej oraz 8. miejsce w skokach, 35. w kombinacji i 109. w biegu na 18 km na Mistrzostwach Świata w Innsbrucku. Na MŚ 1934 był 24. w skokach, 19. w kombinacji i 102. w biegu na 18 km, a na MŚ 1935 48. w skokach.

Prowadził warsztat naprawy sprzętu narciarskiego w Zakopanem. W okresie okupacji stał się on punktem kontaktowym dla uciekinierów z całej Polski. Został aresztowany przez gestapo 23 lutego 1940 roku. Był torturowany w pensjonacie Palace. Później przetrzymywany był w więzieniu na Nowotarskiej i więzieniu Montelupich w Krakowie. 20 czerwca 1940 r. przeniesiono go do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu – otrzymał numer obozowy 783. Z uwagi na uzdolnienia plastyczne trafił do obozowego „muzeum”, w którym gromadzono eksponaty zrabowane więźniom, gdzie wykonywał płaskorzeźby i figury. Przebywając w obozie, przemycał słodzoną kawę dla wycieńczonych współwięźniów. Po ewakuacji obozu trafił do Sachsenhausen i Oranienburgu. Transport, którym go przepędzano w Schwerinie, uwolnili Amerykanie 2 maja 1945 roku.

W 1946 roku posądzono go o współpracę z Józefem Kurasiem „Ogniem”, co spowodowało, że musiał ukrywać się przez trzy miesiące. Zaprzestano go ścigać po dwukrotnej interwencji Józefa Cyrankiewicza, który również był więźniem w obozie w Oświęcimiu.

20 czerwca 1947 r. ożenił się z Anną z domu Łojas. Mieli dwoje dzieci, Jerzego i Elżbietę.

Po zakończeniu II wojny światowej Łuszczek ponownie otworzył warsztat naprawy nart przy ul. Staszica, który odziedziczył po jego śmierci syn Jerzy.

Nad warsztatem Łuszczka wisiała reklama z napisem „NARCIARZE – nie łamcie nóg – łamcie narty”.

Został pochowany na Nowym Cmentarzu w Zakopanem.

• Legendy polskiego sportu cz. 1 białe szaleństwo, Aniela Tajner, fundacja „Gloria Victoribus”, 1991, str. 13-15
• GĄSIENICA-ŁUSZCZEK Izydor na stronie www.skijumping.pl