Ioulia Biba

Η Ιουλία Μπίμπα (31 Μαΐου 1910–26 Φεβρουαρίου 1943)ήταν Ελληνίδα αντιστασιακή, μέλος της ΠΕΑΝ και η μοναδική γυναίκαμεταξύ των πρωτεργατών της ανατίναξης των γραφείων της ΕΣΠΟ την περίοδο της κατοχής.

Η Ιουλία Μπίμπα γεννήθηκε στη Σάμο στις 31 Μαΐου 1910 και το πατρώνυμό της ήταν Γκαρμπολά. Με τον σύζυγό της, Κωνσταντίνο Μπίμπα (1905), ο οποίος ήταν τυφλός εκ γενετής, διέμεναν στην Αθήνα, επί της οδού Πινότση 14, κάτω από τον λόφο του Φιλοπάππου στο Κουκάκι. Η Ιουλία ήταν φτωχή και εργαζόταν ως παραδουλεύτρα, ενώ στον ελεύθερο χρόνο της δίδασκε στο κατηχητικό σχολείο της γειτονιάς της, στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Εκεί απέκτησε το ψευδώνυμο «δασκαλίτσα» με αποτέλεσμα να θεωρείται ότι ήταν δασκάλα.

Σύμφωνα με επιστολή της μέσα από τη φυλακή, η επιθυμία της να ανακατευτεί στην Αντίσταση ίσως προέκυψε από  «εκείνα τα παλικάρια που κατέβασαν τη γερμανική σημαία από την Ακρόπολη τον Μάιο του 1941 και δεν είχαν μάθει ακόμα τα ονόματά τους», εννοώντας τους Μανώλη Γλέζο και Λάκη Σάντα.

Τον Μάρτιο του 1942, η Ιουλία Μπίμπα προσχώρησε στην ΠΕΑΝ (Πανελλήνιος Ένωσις Αγωνιζομένων Νέων), μυημένη από τη φίλη και γειτόνισσά της Αικατερίνη Μπέση. Μαζί με άλλα μέλη της οργάνωσης έγραφαν συνθήματα στους τοίχους της Αθήνας εναντίον των κατακτητών και μοίραζαν παράνομα έντυπα και προκηρύξεις, με στόχο, όπως και άλλες αντιστασιακές οργανώσεις, να κρατούν ψηλά το ηθικό του δοκιμαζόμενου από την πείνα λαού.

Όταν τα μέλη της ΠΕΑΝ αποφάσισαν να ανατινάξουν τα γραφεία της φιλοναζιστικής οργάνωσης ΕΣΠΟ στην Ομόνοια (στη γωνία Γλάδστωνος και Πατησίων), στις 20 Σεπτεμβρίου 1942, ημέρα Κυριακή, η Ιουλία Μπίμπα συμμετείχε στην εκτελεστική ομάδα μαζί με τους Κώστα Περρίκο, Αντώνη Μυτιληναίο και Σπύρο Γαλάτη. Η βόμβα κατασκευάστηκε στο σπίτι της Ιουλίας με δέκα οκάδες δυναμίτη, στις 19 Σεπτεμβρίου 1942. Το επόμενο πρωί τη μετέφερε η ίδια, μέσα σε μια τσάντα για ψώνια, στην Πλατεία Κάνιγγος. Ο Μυτιληναίος και ο Γαλάτης ανέλαβαν την τοποθέτηση και πυροδότησαν το φιτίλι. Από την έκρηξη κατέρρευσε το κτίριο και σκοτώθηκαν 26 ή 39 μέλη της ΕΣΠΟ. Οι Γερμανοί κατηγόρησαν αρχικά το ΕΑΜ για την πράξη και εξαπέλυσαν ανθρωποκυνηγητό, με αποτέλεσμα η βασική ομάδα της ΠΕΑΝ να κρυφτεί σε ένα σπίτι στην Καλλιθέα.

Στις 11 Νοεμβρίου 1942, μετά από προδοσία, οι Γερμανοί συνέλαβαν 13 μέλη της οργάνωσης. Προδότης ήταν ο χωροφύλακας Πολύκαρπος Νταλιάνης, συνδετικός κρίκος της ΠΕΑΝ με την αντιστασιακή οργάνωση Όμηρο, ο οποίος δρούσε στην πραγματικότητα ως διπλός πράκτορας και πληροφοριοδότης των Γερμανών. Η αμοιβή που έλαβε ήταν τρεις χρυσές λίρες για κάθε αντιστασιακό.

Μεταξύ των συλληφθέντων ήταν και η Μπίμπα. Φυλακίστηκε στο Εμπειρίκειο Άσυλο, στην πλατεία Μαβίλη, που είχε επιταχθεί και μετατραπεί σε γυναικεία φυλακή. Εκεί βασανίστηκε, χωρίς όμως να προδώσει κανένα. Στις 31 Δεκεμβρίου 1942 το γερμανικό στρατοδικείο Αθηνών την καταδίκασε δις εις θάνατον"διά πελέκεως", με τις κατηγορίες παράνομης κατοχής όπλων και εκρηκτικών, σαμποτάζ και απόπειρας δολοφονίας.

Σύμφωνα με τον ιστορικό Κωνσταντίνο Λαγό, μέχρι τότε οι Γερμανοί δεν είχαν εκτελέσει γυναίκα στην Ελλάδα καταδικασμένη σε θάνατο από στρατοδικείο τους. Μάλλον ο τρόπος θανάτου με αποκεφαλισμό είχε να κάνει με το γεγονός ότι ήταν γυναίκα και καθώς στην Ελλάδα δεν γίνονταν τέτοιες εκτελέσεις, η Ιουλία Μπίμπα παρέμεινε φυλακισμένη μέχρι να γίνει η μεταγωγή της στο εξωτερικό για την εκτέλεση της ποινής.

Αποκεφαλίστηκε με γκιλοτίνα σε αίθουσα του δικαστηρίου της 8ης Περιφέρειας της Βιέννης, μαζί με οκτώ ακόμη αντιφασίστες άλλης εθνικότητας.

• Μιχαηλίδης, Παναγιώτης Μ. (1991). «Αγαθουπόλεως 7. Μικρές ιστορίες από τη μεγάλη κατοχή». Εκδόσεις: Βιβλιοπωλείον της Εστίας. ISBN 9789600503579. — Ο Παναγιώτης Μιχαήλ Μιχαηλίδης έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση και ήταν ιδρυτικό στέλεχος της αντιστασιακής οργάνωσης ΠΕΑΝ.

• Μυτιληναίος, Αντώνης (1997). «Μαρτύρων Πορεία». Εκδόσεις: Επικαιρότητα. ISBN 9789602053522. — Στην «Μαρτύρων Πορεία» καταθέτει τις μνήμες του ο Αντώνης Μυτιληναίος. Ένας από τους πρωτεργάτες της ανατίναξης της ΕΣΠΟ στην περίοδο της κατοχής.
• Τουρνάκης, Στάθης (2010). Αλικάκος, Ηλίας (επιμέλεια). «ΠΕΑΝ, οι βομβιστές της Ελευθερίας». Εκδόσεις: Περισκόπιο. ISBN 9789609408752. — Ο συγγραφέας, τηρώντας στο ακέραιο την επιστημονική μεθοδολογία, μας προσφέρει μια ολοκληρωμένη ιστορία της ηρωικής οργάνωσης.